en BRUSSEL - Alle vijftien landen van de Europese Unie gaan serieus bekijken of zij mee kunnen doen met de VN-vredesmacht die op korte termijn naar Afghanistan gaat. Nederland stuurt naar verwachting 250 à 300 man, zo meldde minister Borst gisteren in Den Haag. In totaal moet de vredesmacht tussen de 3500 en 4000 troepen omvatten, met Groot-Brittannië aan de leiding onder een mandaat van de VN-Veiligheidsraad.

Minister Michel en premier Verhofstadt (Foto: EPA)

De Belgische minister Louis Michel (Buitenlandse Zaken) stelde gisteren tijdens de Europese top in het Brusselse Laken aanvankelijk dat het om een uniek EU-initiatief zou gaan, de eerste keer in de geschiedenis dat de Unie als geheel mee zou doen aan een vredesoperatie. "Dit is een keerpunt in de geschiedenis van de Europese Unie", jubelde Michel namens het Belgische EU-voorzitterschap.

Maar de andere Europese ministers floten Michel terug en verzekerden dat er geen sprake is van een EU-vredesmacht. Het is nog maar de vraag of alle vijftien EU-landen echt een militaire bijdrage zullen leveren. Bovendien doen naar verwachting ook moslimlanden zoals Turkije en Jordanië mee.

"Er is geen sprake van dat de EU nu over een eigen defensiemacht beschikt, laat staan dat we die in Afghanistan zouden kunnen inzetten", sneerde de Britse minister Jack Straw (Buitenlandse Zaken). "De EU als instituut levert alleen morele steun." Een Belgische diplomaat erkende dat Michel, die wegens zijn boude uitspraken ook wel 'Louis the Lip' wordt genoemd, "misschien een beetje te enthousiast" was geweest.

In Londen vonden gisteren besprekingen plaats tussen militaire afgevaardigden uit Engeland, Duitsland, Frankrijk, Italië, Spanje, Nederland, Turkije en Jordanië en de VS over de vredesmacht. Het is de bedoeling dat de troepen nog vóór 22 december in Afghanistan zijn om de installatie van de overgangsregering te begeleiden, die dan plaatsvindt.

De EU-leiders zullen dit weekeinde waarschijnlijk de Europese interventiemacht, die nu in oprichting is, officieel per 2003 operationeel verklaren. Maar de toegang van de EU tot NAVO-middelen is nog steeds niet geregeld omdat Griekenland weigert zijn verzet op te geven tegen de afspraken die hierover met NAVO-lid Turkije zijn gemaakt. De Grieken zijn bang dat Turkije invloed krijgt over Cyprus en zich kan gaan mengen in kwesties rond de Egeïsche Zee.

Over het Midden-Oosten verklaarden de Europese regeringsleiders dat de Palestijnse leider Arafat voor hen de enige gesprekspartner blijft, ook al erkent Israël zijn leiderschap niet meer. "Hij is democratisch gekozen. Het verzwakken van de Palestijnse autoriteit is niet bevorderlijk voor het vredesproces", aldus Michel.

EU-buitenlandgezant Javier Solana reist volgende week naar Washington om met de VS te overleggen over gezamenlijke initiatieven in het Midden-Oosten.

zoek naar gerelateerde artikelen

za 15 december 2001