door Annemiek Paping AMSTERDAM - Jongeren die zich in ons land schuldig maken aan criminaliteit, gebruiken steeds meer geweld. De daders worden jonger en zijn vaker van allochtone afkomst. Opmerkelijk is het gestaag groeiend aandeel van meisjes. Meer dan een kwart (28,6 procent) van de kinderen die na een misdrijf in een jeugdinrichting is beland, behoort tot het vrouwelijk geslacht. In totaal zitten zo'n 1600 criminele jongeren voor kortere of langere tijd vast in een jeugdinrichting.
De meesten hebben de Nederlandse nationaliteit (38 procent); een groeiend aantal is van Marokkaanse (20,3 procent), Surinaamse (13,8%), Antilliaanse (9,15%) of Turkse (3,7 procent) afkomst. Justitie constateert dat tien tot vijftien procent van de Marokkaanse jongeren zich "wel eens" in de criminaliteit begeeft. De cijfers wijzen uit dat geweldsmisdrijven het leeuwendeel (ruim 60 procent) van alle door jeugdigen gepleegde ernstige delicten uitmaken. Honderden kinderen onder de achttien jaar zitten momenteel voor zo'n vergrijp opgesloten in een inrichting.
Ook aan vermogensmisdrijven maken jongeren zich relatief vaak schuldig (een kwart van alle incidenten), evenals aan vernielingen (ruim 7 procent) en overtredingen van de Opiumwet (4 procent). Ruim de helft van de populatie van onze jeugdopvanginrichtingen behoort tot de leeftijdscategorie 16- en 17-jarigen. Bijna een kwart tot de 14- en 15-jarigen. 6,2 procent is jonger.
De Raad voor de Kinderbescherming en het ministerie van Justitie maken zich zorgen over het feit dat de criminele carrière op steeds jongere leeftijd begint. Bureau Halt, dat alternatieve straffen oplegt, registreerde vorig jaar zelfs al 1700 jongens en meisjes onder de twaalf jaar die zich schuldig hadden gemaakt aan winkeldiefstal, vernielingen, brandstichting, mishandeling en bedreiging. Ofschoon deze jongeren niet strafrechtelijk kunnen worden vervolgd, heeft de aanpak en preventie van deze problematiek hoge prioriteit. "Het risico is groot dat kinderen die op jonge leeftijd delicten plegen, afglijden en uiteindelijk in het crimineel circuit terechtkomen", aldus woordvoerder D. Nieuwpoort van Halt.
Door potentiële criminelen in een vroegtijdig stadium op te vangen en te begeleiden, hoopt de hulpverlening de problemen in te perken. De afgelopen jaren hebben hulpverlening, politie, justitie, onderwijs en gemeenten tal van projecten opgezet met als doel het probleem van de jeugdcriminaliteit te vloeren. Probleemgezinnen krijgen speciale begeleiding; ouders worden ondergebracht in opvoedcursussen en scholen bieden gerichte programma's voor probleemkinderen. Jongeren die herhaaldelijk crimineel gedrag vertonen, worden individueel begeleid. Voor allochtone jongeren zijn speciale projecten opgezet.