ANTWERPEN - Onder water, maar desalniettemin duidelijk zichtbaar, maakt het Nederlandse zwemmen ook op de korte baan een stormachtige ontwikkeling door. "Tot voor kort was de grote ellende dat we in het 25-meterbad de keerpunten gebruikten om even te ontspannen", herinnerde KNZB-topsportcoördinator Ad Roskam zich gisteren in het Antwerpse bad De Wezenberg nog maar al te goed. Tijden veranderen echter in meerdere opzichten, zo bleek tijdens de openingsdag van de Europese kampioenschappen kortebaan. In de Scheldestad sneuvelden, met name dankzij sterk verbeterde technische vaardigheden na starten en aantikken, niet minder dan vijf Nederlandse records. "Nog even en we leveren in navolging van Zweden ook keerpuntkoningen af", voorspelde Jacco Verhaeren.

De trainer van de professionele Philips-formatie zag drie van zijn zwemmers een nieuwe nationale toptijd zwemmen. Namens zijn ploeg beet Joris Keizer in de halve finale van de 100 meter vlinderslag het spits af door aan te tikken in 51,77, een aanzienlijke verbetering van de 52,45 die op naam stond van Stefan Aartsen. Het goede voorbeeld werd in de halve finale van de 100 vrij gevolgd door Inge de Bruijn, die 0,39 seconden afknabbelde van haar drie jaar oude nationale record. Ze kwam uit op 52,95, waarmee ze voor het eerst in haar loopbaan op zowel de korte- als langebaan onder de grens van 53 seconden uitkwam. Pieter van den Hoogenband ten slotte behaalde op de 50 vrij, het nummer waar hem door zijn coach de minste medaillekansen werden toegedicht, brons in een tijd van 21,66, zes-honderdste sneller dan zijn voormalige ploeggenoot van PSV Mark Veens tijdens de WK kortebaan van '99 in Hongkong. Het verschil met de Zweedse winnaar Stefan Nysted bedroeg precies een halve seconde.

Het gelegenheidskwartet Bastiaan Tamminga, Guido Jansen, Ewout Holst en Johan Kenkhuis bleef op het slotnummer, de 4 x 50 wisselslag, niet achter bij hun professionele collega's. Hun eigen Nederlands record, in de ochtenduren aanvankelijk gereduceerd van 1.40,44 tot 1.38,44, werd 's avonds bepaald op 1.38,36. Startzwemmer Tamminga zwom tweehonderdste seconde sneller dan tijdens de NK van afgelopen weekeinde in Alphen aan den Rijn en staat sinds vandaag met 25,35 te boek als nationaal kampioen op de 50 rug.

Zonder uitzondering werd de opmerkelijke progressie toegeschreven aan het benenwerk onder water, na zowel start als keerpunt. Waar de Nederlanders zich tot voor kort lieten uitdrijven, worden (in navolging van vooral de Australiër Ian Thorpe) nu vier vlinderslagen gemaakt. Keizer: "De laatste zes wedstrijden die ik heb gezwommen, lag ik in de baan naast Lars Frolander. Hij gaat nog steeds verschrikkelijk hard af, maar hij loopt bij start en keerpunt tenminste niet meer zo ver bij me weg. Dat is een fijn gevoel, zeker wanneer je bedenkt dat ik tot voor kort meteen drie meter op hem moest toegeven."

Ook drievoudig olympisch en wereldkampioene De Bruijn moest eraan geloven, bij trainer Paul Bergen in de Verenigde Staten nota bene. "Normaal gesproken train ik bij hem vooral tempowerk, maar tijdens mijn laatste trainingskamp van vijf weken moest ik ineens na ieder keerpunt vier 'dolphinkicks' onder water maken. Het maakt een enorm verschil wanneer je dat facet goed beheerst. De snelheid die je onder water maakt, is vele malen belangrijker dan je reactietijd bij de start. Eerlijk gezegd schrok ik me een hoedje toen ik mijn tijd zag. Niet normaal, zeg."

"Toen ik voor de eerste keer met de 'trackstart' van het blok ging, brak ik onder water zowat mijn nek", herinnerde Van den Hoogenband zich ten slotte. "Nu kan ik al niet eens meer anders starten, het voelt heel vertrouwd. Op deze manier starten en keren is zelfs al een automatisme geworden."

Dank is hij daarbij vooral verschuldigd aan Verhaeren, die hem tijdens trainingen tot vervelens toe de rand van thuisbad De Tongelreep liet 'aanvallen'. "Pieter draaide eerst recht voorover, maar aangezien het hem ontbreekt aan de explosieve kracht die daarvoor nodig is, komt hij nu meer zijdelings op het keerpunt af, waardoor de afzet efficiënter is. Bovendien blijft hij langer onder water en maakt hij bij de start een hoop winst. Natuurlijk kan het altijd beter, maar ik ben zeer tevreden over de ontwikkeling tot nu toe. De winst die hij maakt in een 25-meterbad, is een kwestie van tienden van seconden, maar op de langebaan is dat een veelvoud daarvan. Dit blijft een tussentoernooi, een investering voor de EK deze zomer in Berlijn. In deze vorm is hij op de langebaan niet te kloppen. Dat valt niet te bewijzen, daarom is het makkelijk zeggen. Maar hoe goed hij écht is, zal de komende dagen op de 100 en 200 vrij blijken."

Antwerpen. EK korte baan, eerste dag, finales. Mannen 50 vrij: 1. Nystrand (Zwe) 21,15, 2. Volinets (Oek) 21,60, 3. Van den Hoogenband (Ned) 21,65 (NR, oud 21,71 Veens april 1999 Hongkong), 5. Kenkhuis (Ned) 21,74. 400 vrij: 1. Brembilla (Ita) 3.41,27, 2. Hoffmann (Dui) 3.42,09, 3. Carstensen (Den) 3.42,28. 200 rug: 1. Kozulj (Kro) 1.53,37, 2. Gath (Isr) 1.54,15, 3. Dufour (Fra) 1.54,21. 200 wissel : 1. Mankoc (Slv) 1.56,18, 2. Sievinen (Fin) 1.56,60, 3. Boggiatto (Ita) 1.57,52. 4x50 wissel: 1. Duitsland 1.34,78 (WR), 2. Groot-Brittannië 1.35,19, 3. Zweden 1.35,68, 6. Nederland (Tamminga 25,35 NR, Jansen 28,28, Holst 23,23, Kenkhuis 21,50) 1.38,36 (NR). Vrouwen 50 school: 1. Igelström (Zwe) 30,56 (evenaring WR), 2. Schäfer (Dui) 30,92, 3. Lischka (Oos) 31,37; 12. Baans (Ned) 32,14 (serie 31,81), 18. Boot (Ned) 32,62. 200 vlinder: 1. Jedrzejczak (Pol) 2.07,95, 2. Jacobsen (Den) 2.08,13, 3. Lee (GBr) 2.08,14. 200 wissel: 1. Klotsjkova (Oek) 2.09,52, 2. Hetzer (Dui) 2.09,70, 3. Alenka Kejzar (Slv) 2.10,82.

zoek naar gerelateerde artikelen

vr 14 december 2001