WOERDEN - FNV Bouw, de belangrijkste vakbond in de bouwsector, wil dat alle werknemers in de bouw meeprofiteren van de gemaakte winst. Het wordt een belangrijk punt in de onderhandelingen over een nieuwe bouw-cao voor 2002. Aanstaande maandag beginnen de gesprekken.
Het idee van de winstdeling is een oud idee van de werkgevers. Zij kwamen daar vorig jaar mee voor de dag, maar toen wilden de bonden er nog niet aan. "We kregen de ruimte niet van onze achterban", zo heette het toen, maar dit jaar pakken de bonden het direct groots aan: een winstdelingsregeling voor de hele sector. Het zou een primeur zijn.
Ruimte is er genoeg, volgens FNV-onderhandelaar Dick van Haaster. "De bouwsector verdient meer dan ooit. De winstmarges zijn fors gestegen de afgelopen jaren." Volgens cijfers van het Economisch Instituut voor de Bouwnijverheid (EIB) is de winstmarge in de branche gestegen van 1,9% in 1996 tot 4,1% over 1999 en 4,2% over 2000. "Dat zijn historisch hoge winstmarges voor de sector. Daar mogen werknemers wel van meeprofiteren. Als er ooit een goede basis is om winstdeling in te voeren, dan is het nu wel."
"Niet mee eens", werpt onderhandelaar Jan Holleman van het Algemeen Verbond Bouwbedrijven (AVBB) tegen. "Weliswaar zijn de orderportefeuilles van de beursgenoteerde bouwers nog nooit zo gevuld geweest, maar dat komt omdat die in meer gebieden werkzaam zijn dan alleen de uitvoerende bouw." En daar gaat het slecht, zo wil de AVBB-topman ons doen geloven. "De cijfers over de stand van zaken die Jan en Alleman rapporteert over de sector reflecteren niet de signalen die wij krijgen." Zo voorspelt de EIB voor volgend jaar een groei in de sector van 8%. De werkgeversorganisatie noemt 2% al aan de hoge kant. Harde cijfers heeft de branchevereniging echter niet.
De voorstellen voor een collectieve winstdeling kunnen een bom onder de komende cao-besprekingen leggen, voorziet Van Haaster. "Wij willen namelijk dat de winstdeling ook wordt ingevoerd voor arbeidsongeschikten en gepensioneerden." Voorstellen over een winstdeling vindt de voorman van FNV Bouw niet interessant als deze groepen niet mee kunnen profiteren. "We krijgen een serieus conflict als de werkgevers op dit voorstel harde standpunten in gaan nemen", voorspelt hij.
Naast invoering van een winstdelingsregeling, zetten de bonden in op een loonsverhoging van 1,5% plus prijscompensatie. Ruwweg komt de looneis dan uit op 3,75%. De werkgevers vinden een loonstijging van circa 4% plus winstdeling "echt te veel gevraagd".
De werkgevers vrezen dat hun sector volgend jaar zal meemaken wat de rest van de economie al dit jaar voor zijn kiezen heeft gekregen: een teruggang van de bedrijvigheid. Omdat daarnaast vorig jaar al "kostbare cao-afspraken" zijn gemaakt, zouden de eisen van de bonden "toch echt niet zo hoog moeten liggen", aldus Holleman. "De bouw is laatcyclisch, dus laten we verstandig zijn en de loonkosten onder controle houden."
De vakbondsonderhandelaar noemt de bouwondernemers "wel heel erg pessimistisch. Ze focussen heel erg op de economische situatie in de Verenigde Staten en daar ondervinden we in Nederland niet veel hinder van." De werkgevers gaan volgens hem voorbij aan de algemeen heersende indruk dat het eind volgend jaar weer beter gaat. "We moeten onszelf dan ook geen recessie aanpraten", vindt hij.
Van Haaster heeft eveneens geen goed woord over de maatregelen die de werkgevers willen invoeren bij ziekte van werknemers. Men wil dat daarvoor loon of atv-dagen worden ingeleverd. "Als je mensen weg wil jagen, moet je met dit soort voorstellen komen. Er heerst nog steeds een enorme arbeidskrapte op de bouwmarkt. Dan zijn dit toch echt ondoordachte voorstellen." Volgens Van Haaster ligt het aantal bouwbedrijven dat stagnatie ondervindt door het grote aantal vacatures op 9%. Daarnaast is er veel behoefte aan jongeren, want de uitstroom binnen de sector is hoog.
Ook niet waar, vindt de AVBB. Er is juist sprake van te weinig werk. Zo zouden enkele wegenbouwers in het zuiden, noorden en oosten van het land al met lege handen staan. En zou vorig jaar eenvijfde van alle bouwbedrijven verlieslatend zijn. En de instroom van werknemers? "Die is nog relatief best goed", aldus Holleman. Wel geeft hij toe dat er relatief veel jongere mensen (25 tot 35 jaar) wegstromen uit de branche. "Waar dat aan ligt weten we niet. Echt niet." Volgende maand moet een rapport over de kwestie uitsluitsel geven.
![[terug]](/krant/logos/terug.omlaag.gif){kind=small}