door Frank van Vliet TEL AVIV - Een achterdochtige, paranoïde man zonder veel vrienden met maar één doel voor ogen: de Palestijnse staat. Zo wordt Jasser Arafat omschreven in een studie van wetenschappers van het Herzlia Center in een studie die zijn persoonlijkheid moet blootleggen.
|
Jasser Arafat
...pappen en nathouden... (Foto: AP)
|
Er zijn veel van dergelijke rapporten verschenen. Er was Israël altijd veel aan gelegen om het gedachtegoed van de Palestijnse leider te kunnen doorgronden. Het lijkt erop alsof de 'Arafat-watchers' naar nieuwe onderwerpen moeten uitkijken nu de regering van de Israëlische leider Ariel Sjaron de Palestijnse leider als 'niet meer ter zake doende' heeft afgeschreven.
Israël schuift de gekozen leider van het Palestijnse volk eenvoudig ter zijde. Of Arafat daar aan mee zal werken, is natuurlijk maar de vraag. De man heeft zich de laatste halve eeuw een overleveringskunstenaar getoond, maar deze keer lijkt zijn situatie toch wel erg hopeloos. Nog nooit eerder heeft hij intern zoveel tegenstand gehad.
De Islamitische Jihad en Hamas zijn populairder dan hijzelf. Ook de eigen Fatah-beweging is versplinterd, en daaraan verbonden groepen als de Tanzim zijn langzamerhand hun eigen weg gegaan. Een Fatah-man als Marwan Barghoeti sprak zich steeds openlijker uit tegen de lijn van Arafat.
De Palestijnse leider heeft dat voornamelijk aan zichzelf te danken. In zijn wens iedereen tevreden te stellen heeft Arafat, ondanks smeekbedes van zijn eigen veiligheidschefs, nooit de gewelddadige krachten achter de Al Aksa Intifada een halt willen toeroepen. 'Pappen en nathouden' was zijn motto.
Grote vraag is nu wat er na het tijdperk Arafat gebeurt.
Sjaron heeft al eens gezegd liever met Hamas van doen te hebben omdat hij dan tenminste weet met wie hij spreekt. Hamas zal zeker garen spinnen bij een mogelijk vertrek van Arafat. Of deze organisatie ook werkelijk de harten zal weten te stelen van de Palestijnen is zeer onzeker. Hamas is vooral een proteststem.
Voor de hand ligt een onderlinge strijd die leidt tot een aantal districten met lokale leiders. Het is ook een gevecht tussen de 'oude garde' die met Arafat uit Tunesië naar de Gazastrook kwam en de 'jonge honden', die altijd al in de Palestijnse gebieden woonden.
Potentiële machthebbers zijn Jibril Rajoeb (veiligheidschef van de Westbank) en zijn collega Mohammed Dahlan, zijn collega in de Gazastrook. Israël zal hopen op de gematigde Sari Noesseibeh, die al eens zijn twijfels uitsprak over het recht van terugkeer van de Palestijnse vluchtelingen.
Mogelijk komt er een splitsing van de Palestijnse gebieden in een paar regio's onder plaatselijke leiders. De versplintering van de Palestijnen is dan een feit. Dat zou een overwinning zijn voor Sjaron die nooit bereid was enige concessies aan hen te doen. Of hij Israël daarmee op de lange termijn dient, is twijfelachtig. Ook zonder Arafat zal er een Palestijns probleem zijn dat om een oplossing schreeuwt.