door Guido van de Kreeke BRUSSEL - De NAVO heeft zich verbonden om met Rusland een bredere samenwerking aan te gaan. Het bondgenootschap wil de constructieve opstelling van Rusland na de terroristische aanslagen van 11 september aangrijpen om de relaties uit te bouwen, maar wil tegelijkertijd niet te hard van stapel lopen.

De negentien NAVO-ministers van Buitenlandse Zaken zijn in Brussel met hun Russische collega Ivanov overeengekomen dat de praktijk moet bewijzen in welke mate en in welke vorm samengewerkt kan worden. De NAVO beloofde mei volgend jaar daarvoor een concreet plan op tafel te zullen leggen.

President Poetin, op bezoek in Athene, bewees in een directe reactie dat Rusland tegenwoordig uit een heel ander vaatje tapt: "Wij staan niet op de deur te kloppen om NAVO-lid te worden. Wij willen het liefst rustig, in een klimaat van coöperatie, in een atmosfeer van vertrouwen en goodwill tot serieuze zaken komen."

Aanleiding tot deze ontwikkeling, die volgens NAVO-baas Lord Robertson "met een overrompelende snelheid plaatsvond", vormt een recente brief van de Britse premier Blair bedoeld voor Poetin met het plan Rusland snel binnen de NAVO in een gloednieuw forum, de NAVO-Rusland Raad, op te nemen. Rusland zou dan als nummer 20 voor een reeks zaken volwaardig aanschuiven.

Ook Robertson zelf roerde op bezoek in Moskou enthousiast de samenwerkingstrom, waarna voor het eerst zorgen rond een vermeend veto voor de Russen opklonk. Vanuit Amerikaanse kring en door oud-Warschaupact-leden als Polen en Tjechië werd daarop aan de rem getrokken.

"We staan aan het begin van een onderhandelingsproces dat diep ingrijpende gevolgen kan hebben. Als dit wat wordt, is dat natuurlijk een revolutie", aldus een hoge NAVO-specialist.

Volgens onze minister Van Aartsen hebben vooral ook Duitsland en Nederland er op aangedrongen de volgende stappen 'een beetje ordelijk' te laten verlopen. Van Aartsen wil zelfs vredesoperaties niet in die nieuwe Raad ter discussie stellen, "want met de Russen was het niet tot een Kosovo-operatie gekomen en had Milosevic nu niet in Den Haag gezeten."

Van Aartsen stelt vast dat de Russen in een Raad van Twintig de zaken toch als het ware met een veto kunnen blokkeren. "Maar dan kunnen de negentien NAVO-lidstaten zonodig altijd nog anders besluiten."

Volgens Lord Robertson zal het gaan om "een steeds betere chemie tussen de twintig die steeds nauwer met elkaar zullen optrekken, meer dan om het rekensommetje van 19 + 1 = 20."

In de komende maanden worden de onderwerpen uitgewerkt waarbij op voet van gelijkheid rond de tafel gezeten kan worden.

Het gaat daarbij volgens een slotverklaring om zaken als terrorismebestrijding, crises- en wapenbeheersing, eenvoudige militaire samenwerking en het treffen van vertrouwenwekkende maatregelen, waaronder gezamenlijke reddingsoperaties op zee en bestrijding van burgerrampen.

zoek naar gerelateerde artikelen

za 8 december 2001