en NEW YORK/TORKHAM - De Verenigde Staten willen onder geen beding dat Talibanleider mullah Mohammad Omar vrijuit gaat. President Bush staat erop dat Omar zijn gerechte straf ondergaat wegens zijn steun aan Osama bin Laden en diens terroristenleger Al-Qaeda.

Talibanleider mullah Mohammad Omar. (Foto: EPA)

Volgens minister van Defensie Donald Rumsfeld "weten de oppositietroepen heel goed wat wij willen." Als het overgave-akkoord dat Omar met de toekomstige premier van Afghanistan, Hamid Karzai, sloot, in strijd komt met de Amerikaanse belangen, zal dat volgens Rumsfeld gevolgen kunnen hebben voor de steun aan de oppositie. "Voor zover onze doelstellingen worden gefrustreerd of tegengewerkt, geef ik er de voorkeur aan om samen te werken met andere groepen", aldus de bewindsman.

De VS hebben de anti-Talibankrachten bij de slag om Kandahar terzijde gestaan met bombardementen, wapenleveranties en militaire adviseurs van de Special Forces. Het was gisteravond nog onduidelijk wat het lot zou zijn van Omar.

Volgens de voormalige Taliban-ambassadeur in Pakistan mullah Abdoel Salam Zaeef, is afgesproken dat Omar vrijuit kan gaan. "Zijn leven zal worden gespaard en hem zal worden toegestaan in waardigheid te leven. Hij is een heilige strijder. Hij heeft gewerkt voor de mensen van Afghanistan en is niet schuldig", aldus gisteravond Zaeef.

Karzai leek Omar gisteren die uitweg te bieden. "Ik heb amnestie aangeboden voor de gewone man. Omar moet duidelijk terrorisme afzweren en nadrukkelijk erkennen dat terrorisme de Afghaanse samenleving en het land heeft verwoest. Dat is onze eis", aldus Karzai.

Het lot van Omar moet worden bepaald door het Afghaanse volk, zo liet een woordvoerder van ex-koning Zahir Shah weten. "Ieder mens heeft het recht in waardigheid te leven, maar waar is de waardigheid van het Afghaanse volk? De Afghanen hebben zes jaar moeten lijden. Onze vrouwen zijn zes jaar door een hel gegaan. Daarom is het aan het Afghaanse volk om de mate van waardigheid van mullah Omar te bepalen."

Karzai was minder vaag over het lot van de buitenlandse strijders van de Taliban en de aanhangers van Al-Qaeda die vandaag, als alles volgens plan verloopt, in Kandahar ook hun wapens zullen neerleggen. Behalve de Pakistaanse aanhangers van mullah Omar zullen deze buitenlanders worden berecht. "Het zijn misdadigers", aldus Karzai.

Net zo min als het Witte Huis wilde Rumsfeld zich gisteravond uitlaten over een mogelijke eis tot uitlevering van Omar, voor eventuele berechting ten overstaan van een Amerikaans militair tribunaal. President Bush heeft onlangs deze bijzondere vorm van rechtspleging mogelijk gemaakt via een speciaal decreet. Amerikaanse B52-bommenwerpers kwamen gisteren opnieuw in actie bij de Witte Bergen in oostelijk Afghanistan, waar Bin Laden en zijn directe medewerkers zich zouden verschuilen. De tunnel- en grottencomplexen bij Tora Bora worden bestookt met 'bunkerbuster'-bommen, terwijl lokale strijders jacht maken op de terreurleider. Volgens lokale commandanten zijn daarbij 22 aanhangers van Bin Laden gedood. Van Bin Laden ontbreekt nog steeds ieder spoor.

Twee machtige etnische leiders hebben gisteren een bom gelegd onder het in Bonn bezegelde plan de macht te delen door een interim-regering te benoemen die op 22 december onder leiding van Karzai moet aantreden. De militair sterke Oezbeekse generaal Abdoel Rashid Dostum, die met het innemen van zijn oude bolwerk Mazar-i-Sharif begin november het signaal gaf voor de Noordelijke Alliantie om de Taliban ook elders te verdrijven, toonde zich gisteren ongelukkig met het resultaat van Bonn. Dostum had duidelijk meer macht verwacht en zei gisteren de nieuwe regering te zullen boycotten.

zoek naar gerelateerde artikelen

vr 7 december 2001