AMSTERDAM - Het ombouwen van PlayStation-spelcomputers om er vervolgens illegaal gekopieerde spellen op te kunnen spelen, loopt in ons land de spuigaten uit. Naar schatting 80 procent van de half miljoen verkochte apparaatjes is inmiddels voorzien van een illegaal chipje van vijf tientjes dat de beveiliging omzeilt. Nu ook voor de nieuwste spelcomputer van Sony zo'n chip, de 'Messiah', in aantocht is, zijn producent Sony en auteursrechtenorganisatie Buma/Stemra het zat.

"De grote jongens slepen we voor de rechter", aldus Tim Kuik van de stichting Brein, onderdeel van Buma/Stemra. "En we zullen forse dwangsommen eisen."

Even ter informatie voor de wat oudere lezers: de PlayStation is een razend populaire spelcomputer die op de televisie aangesloten wordt en waar videospelletjes op gespeeld kunnen worden. Het apparaat zelf gaat voor een paar honderd piek over de toonbank; het geld moet dus vooral worden verdiend aan de verkoop van spellen, die zo'n 150 gulden kosten. Dat is een hoop geld en dus schaft de gemiddelde jongere liever voor twee tientjes een illegale kopie van zo'n spel aan.

Om de illegale kopieën aan de praat te krijgen, dient echter een extra chipje (de zogenoemde 'mod-chip') in de PlayStation te worden gesoldeerd. Dat is maar tien minuten werk en kost een gulden of 50. De PlayStation-producent voert al jarenlang een tevergeefse strijd tegen dit zogenaamde 'omkatten', maar vandaag de dag wordt er nog steeds openlijk geadverteerd door beunhazen en winkeliers die zonder problemen het kostenbesparende chipje willen inbouwen.

Tot nu toe verschuilden ze zich altijd achter een makkelijk smoesje: omdat er wereldwijd met verschillende versies van spellen gewerkt wordt, zijn niet alle versies op alle versies van de spelcomputer te spelen. Nadat de mod-chip is ingebouwd, kan dit wel. Het ombouwen zou volgens die redenering dus volkomen legitiem zijn.

Inmiddels is duidelijk geworden dat de productie en distributie van illegale PlayStation-spellen geen kinderspel meer is. De handel in de schijfjes blijkt volledig in handen te zijn van een kartelachtige organisatie, die geweld, bedreiging en afpersing niet uit de weg gaat. Ook illegale cd's met muziek, films en software worden door deze club op grote schaal op de Nederlandse markt gebracht. De bonafide producenten lopen hierdoor alleen al in ons land per jaar honderden miljoenen guldens aan omzet mis.

Volgens Tim Kuik van de stichting Brein gaat de redenering van de beunhazen en winkeliers niet op. "Zelfs áls de PlayStations zouden worden omgebouwd omdat je er dan importspellen op kan spelen, zitten ze fout. Parallelle import is namelijk verboden, dus die buitenlandse versies mogen hier helemaal niet verkocht worden."

Tot nu toe werd er echter weinig actie ondernomen tegen het omkatten. Kuik: "Het heeft nooit zo'n hoge prioriteit gehad en strafrechtelijk kunnen we er niet zoveel tegen doen. Daarom gaan we nu een aantal grote jongens civielrechtelijk aanpakken en flinke dwangsommen eisen. Als blijkt dat die zich ook nog eens met de handel in illegale spellen bezighouden, dan worden ze wél direct strafrechtelijk vervolgd. Het moet nou maar eens uit zijn, dit kan zo niet langer."

Kuik en zijn bondgenoten kunnen hun borst natmaken, want het ziet er niet naar uit dat de producenten van de mod-chips bereid zijn hun activiteiten te staken. Sinds een jaar is de PlayStation 2 verkrijgbaar, maar voor de 250.000 in ons land verkochte exemplaren is nog steeds geen perfect werkend chipje gemaakt. De handel in chips voor de nog immer zeer populaire eerste PlayStation is ook nog steeds lucratief, want van de ruim een half miljoen tot nu toe verkochte spelcomputers is 20 procent nog niét omgebouwd.

Kuik is op de hoogte van de voor hem somber stemmende cijfers. Als in een modern kerstverhaal meldt hij profetisch: "Rond kerst wordt de Messiah verwacht, een goed werkende mod-chip voor de PlayStation 2. Dan is het hek helemaal van de dam, we hebben het hier over een behoorlijk grote markt die nog volledig open ligt! De strijd is voorlopig dus nog niet gestreden." Aanvankelijk zal de nieuwe mod-chip nog vrij duur zijn, maar de 200 gulden die ervoor neergelegd zal moeten worden, zal na de aankoop van enkele illegale spellen alweer snel zijn terugverdiend.

zoek naar gerelateerde artikelen

vr 7 december 2001