AMSTERDAM - Het Openbaar Ministerie te Amsterdam lijkt opnieuw een blunder te hebben begaan in de grootste bankfraudezaak die zich ooit in ons land voordeed. Hierdoor dreigt de tenlastelegging van de vier ABN Amro-medewerkers van het diamantfiliaal, beschuldigd van het verduisteren van 180 miljoen, voor het grootste deel in rook op te gaan. De kans op een veroordeling wacht eenzelfde lot.

De fout van het Openbaar Ministerie (OM) draait om een nooit gerepareerde onjuistheidin de tenlastelegging (opsomming van beschuldigingen aan het adres van verdachten). Een cruciaal gedeelte van deze tenlastelegging werd reeds afgelopen april door de rechtbank nietig verklaard. Aanleiding vormde een verzoek van Oscar Hammerstein, raadsman van Han van M.

Het nietig verklaarde deel van de tenlastelegging bevatte volgens Hammerstein in de beschuldiging van verduistering een aantal onduidelijk geformuleerde passages. De rechtbank gaf hem destijds gelijk, en schrapte vervolgens het betreffende deel uit de tenlastelegging van alle vier verdachten.

Betrokken officier van justitie Henk de Graaff had de tekst van de beschuldigingen vervolgens moeten uitbreiden en verduidelijken maar liet dat na.

"Daardoor rest nu voor alle verdachten alleen nog maar de beschuldiging van valsheid in geschrifte. De officier van justitie mag na het uitspreken van zijn strafeis namelijk geen wijzigingen meer aanbrengen", aldus een triomfantelijke Hammerstein na afloop. Alleen in hoger beroep zou het Justitie de tekst van de beschuldigingen nog kunnen 'repareren'. Maar aangezien behandelend officier De Graaff met ingang van komende maand definitief vertrekt bij het OM, wordt die kans door de verdediging niet groot geacht.

De raadslieden hadden het gisteren al ruim van te voren zien aankomen. Stilzwijgend en handenwrijvend wachtten de vier in de rechtszaal het uitspreken van de strafeis door de officier van justitie af. In theorie was het mogelijk dat De Graaff de gewijzigde beschuldigingen alsnog in de strafeis zou noemen. Maar dat bleef uit. "Hij is het doodgewoon vergeten", aldus Victor Koppe, advocaat van hoofdverdachte Peter S.. De Graaff wilde gisteren geen commentaar geven op de mogelijke consequenties voor de rechtszaak. "Ik zal pas tijdens de komende zittingsdag reageren, niet eerder", aldus de fraude-officier. Ook vertegenwoordigers van ABN Amro, zoals iedere keer aanwezig rechtszaal, wenste geen commentaar te geven.

Eerder dit jaar bleek al dat het OM een aanzienlijke fout heeft gemaakt door een frauduleuze handeling, die destijds het speerpunt vormde in het onderzoek naar de bankfraude, toe te schrijven aan de verkeerde verdachte. De handeling in kwestie betreft een overboeking van $5,9 miljoen naar een spookrekening in Thailand. Het geldbedrag werd in oktober 1996 afgeboekt van de rekening van een steenrijke Zwitserse cliënt van de bank en vervolgens overgemaakt naar een speciaal voor deze gelegenheid geopende bankrekening in Thailand. Direct na ontvangst verdween het geld daar weer van de rekening. Uit het politie-onderzoek was gebleken dat Rob G., één van de andere verdachten, de meest waarschijnlijke pleger van deze fraude is. Het OM schrijft de fraude echter toe aan hoofdverdachte Peter S..

Raadsman Victor Koppe voerde gisteren aan dat ook de andere twee fraudezaken waarvan Peter S. wordt verdacht, hoogstwaarschijnlijk door Rob G. gepleegd zijn.

"De andere zaken hebben eveneens kenmerken van duistere praktijken en zijn feitelijk ordinaire fraudezaken. Mijn cliënt heeft daarentegen nooit de bedoeling gehad om geld te verduisteren", aldus Koppe.

De medewerker van het diamantfiliaal leende zonder medeweten van de bank geld aan een aantal Libanese diamanthandelaren. Het betrof leden van de familie N., waarvan een aantal internationaal gezocht worden en waarvan de gezaghebbende Amerikaanse krant The Washington Post onlangs meldde dat zij banden hebben met het terreurnetwerk van Osama Bin Laden.

Peter S. verstrekte hen kredieten met geld dat hij ontvreemde van rekeningen van andere klanten van de bank. De Libanese familie zegde jarenlang zekerheden toe, onder meer in de vorm van een zeer kostbare diamant, maar stelden die nooit ter beschikking. De ongedekte lening liep zodoende uiteindelijk op tot zo'n $60 miljoen. "S. heeft daardoor bepaald niet kundig gehandeld. Als bankier heeft hij hopeloos gefaald, maar er is eerder sprake van oplichting van de bank door de Libanese diamanthandelaren dan van verduistering door de bankmedewerker", aldus Koppe.

Morgen wordt de rechtszaak tegen de vier van de Sarphatistraat hervat.

zoek naar gerelateerde artikelen

wo 5 december 2001