door Hans Kuitert KABOEL - Talibanleider mullah Mohammed Omar lijkt meer en meer de greep op zijn troepen te verliezen. De val van steden in het noorden, oosten en westen van het land aan de Noordelijke Alliantie werd mogelijk door massale desertie van de Taliban. Nu blijkt een deel van die troepen zich met plundering in leven te houden.

Alleen in zijn bolwerk Kandahar en de dorpen en stadjes van de gelijknamige provincie lijken de Taliban stand te houden. Kennelijk beducht dat zijn manschappen zich zullen laten verleiden tot onderhandelingen en overgave, zoals elders is gebeurd, heeft Omar nu islamitische decreten via de moskeeën en de radio uitgevaardigd.

Die decreten als "verlaat het gebied niet" of "dit is een heilige oorlog", "dit is een gevecht om de islam" en andere bevelen, frustreren de tegenstanders in het zuiden van Afghanistan. Het stuit hun opmars zeer, gaf gisteren de zuidelijke commandant van de anti-Talibanbeweging, de voormalige gouverneur van Kandahar, Goel Agha, toe. "Door de decreten van mullah Omar geven zij zich niet over."

Zo is er nog geen resultaat geboekt bij pogingen van Agha, een Pasjtoen-leider, om de stad Spin Boldak, nabij de grens met Pakistan, via overgave in handen te krijgen. Deserteren of het wisselen van kamp, is een normaal verschijnsel bij de Afghaanse manier van oorlogsvoeren. Door de religieuze lading die Omar nu aan de laatste strijd van zijn Taliban geeft, wordt door dit mechanisme een streep gehaald en dat ergert de tegenstanders die een gevecht en daarmee een bloedbad willen verhinderen nu de ogen van de hele wereld op hen zijn gericht.

Inmiddels zijn er steeds meer, nog immer onbevestigde berichten, dat Taliban-leiders wel overlopen of de wijk nemen naar Pakistan. Zo werd gisteren de Taliban-minister van Binnenlandse Zaken, mullah Abdul Razzaq, gesignaleerd bij het oversteken van de grens met Pakistan.

Voor Goel Agha en andere voormalige moedjaheddien uit het goeddeels door Pasjtoen bewoonde zuiden lijkt de maat vol. Agha meldde gisteren in ieder geval nu te willen doorstoten naar Kandahar, vanuit de plaats Tachta Poel aan de voornaamste weg tussen het Pakistaanse Chaman en Kandahar. Agha zei gisteren dat zijn troepen binnen enige dagen voor de poorten van Kandahar kunnen liggen.

Daar in de stad zou gisteren een man zijn opgehangen als spion, zo meldde het Afghaanse persbureau AIP. De man had een satelliettelefoon en zou via deze verbinding de Amerikanen hebben geïnformeerd over doelen in de stad, waar Omar zich volgens mededelingen van de Taliban en vermoedens van Agha nog steeds bevindt.

Belangrijk voor de anti-Taliban-beweging is dat zij niet straks, als de Taliban verdreven zijn, onderling slaags raken. De diverse Pasjtoen-groepen bij de verscheidene fronten rondom Kandahar staan allen onder lokale leiders, die er niets voor voelen de macht te delen. Bovendien hebben zij vrijwel allemaal banden met de smokkerlaarsbenden die in het verleden het gebied onveilig maakten.

De in het noorden op de vlucht geslagen Taliban hebben, zo bleek gisteren, de centrale bank in Kaboel leeggeroofd, alsmede bijkantoren van de nationale geldinstelling in Jalalabad en Ghazni. Met de roof van de nationale geldvoorraad ter waarde van ongeveer zes miljoen dollar, wordt een nu in Bonn in elkaar te knutselen regering geconfronteerd met een volledig lege schatkist.

zoek naar gerelateerde artikelen

vr 30 november 2001