ZULTE (België) - Laat er geen misverstand over bestaan: "Onze jongen is in het huis van de auteur door zijn vriend écht misbruikt! Reve mag dan een beetje seniel zijn, maar hij heeft toch ogen in zijn kop", zo reageren de ouders van het 13-jarige jongetje dat door Joop Schafthuizen, levensgezel van de Nederlandse volksschrijver, zou zijn aangerand.

De ouders van het misbruikte jongetje gingen tot twee keer toe op bezoek bij Joop Schafthuizen (rechts) en Gerard Reve. "Reve vertelde onsamenhangende verhalen over de oorlog. Leuk was anders."

Reve liep daardoor een hand van de Belgische koning Albert mis, maar mag zich sindsdien Ereburger van de gemeente Zulte noemen. "Ons bloed begon te koken, toen we hoorden dat onze eigenste gemeenteraadsleden daar unaniem hun goedkeuring aan gaven."

Voor hen was dát de reden om een interview af te staan aan het Belgische dagblad Het Laatste Nieuws om hún kant van het verhaal te laten horen. "Ons zoontje werd écht misbruikt. Het is niet gebleven bij een beetje kijken naar zijn pielemuisje, zoals Schafthuizen in de pers vertelt. Hij heeft onze jongen via listen, cadeaus en zwijggeld zo ver gekregen dat hij hem seksueel kon aanraken. Hij heeft het velletje over de eikel getrokken. Als dat geen misbruik is, dan weet ik het niet meer", aldus een geëmotioneerde vader gisteren in de krant. "Onze jongen is een gemakkelijke prooi: hij volgt buitengewoon onderwijs en is goedgelovig."

Het misbruikte jongetje, gefotografeerd door Joop Schafthuizen. Na het 'incident' verscheurde de knaap van woede de foto, die gisteren geplakt en wel in Het Laatste Nieuws stond... (Foto: kos)

En het begon zo mooi. Tijdens de zomervakantie van 2000 toog zijn zoon met zijn broertje van elf naar de statige doktersvilla in het Oost-Vlaamse Machelen aan de Leie waar Gerard Reve en Joop Schafthuizen sinds 1993 gehuisvest zijn. Of ze enige karweitjes mogen verrichten. Dat mogen ze. Harken, grasmaaien, de zolder opruimen. "Wat later hoorden we dat Joop en Gerard een homokoppel zijn, maar dat stoorde ons niet. We kennen nog een ander homostel en dat zijn zeer lieve mensen. Onze oudste had het er zeer naar zijn zin. Hij beschouwde Joop als zijn vriend."

De ouders worden zelfs uitgenodigd voor een wijnavond. Hoewel dat samenzijn prettig verloopt, laat Gerard Reve zich plotsklaps ontvallen, wijzend op het dochtertje van de familie, dat 'je vroeger zoiets kon kopen'. Joop Schafthuizen wijst zijn wederhelft terecht door de ouders te laten weten dat 'Gerard soms niet helemaal doorheeft wat hij zegt. Jullie moeten maar niet op hem letten'. Bij het afscheid krijgt de moeder vijf gesigneerde boeken van de schrijver mee. "Maar we lézen geen boeken. Ik heb ze aan een vriend gegeven."

Pas deze zomer, juni, beginnen de 'ongemakken'. Hun zoontje komt na een karweitje bij de Nederlandse schrijver en diens vriend buiten adem thuis. Zonder fiets en zonder jas. "Ik vroeg hem wat er gebeurd was, maar hij loste weinig", vertelt zijn moeder. "Hij was geschrokken; meer kwam er niet uit." Daarop belt Schafthuizen hem met de vraag of hij weer komt werken als tuinjongen. En komen de cadeaus. Een step, een skatebroek, sportschoenen, een pet en riem, en mag hun zoon mee uit winkelen in Antwerpen, Gent en Brussel. Ze gaan 'kleren kopen voor Gerard', voor de dag dat koning Albert aan Reve de Grote Prijs der Nederlandse Letteren zou uitreiken. "Ik heb tegen Joop gezegd dat hij dat niet moest doen, al die cadeaus. Nu begrijp ik dat het zwijggeld was", zegt de moeder.

In augustus volgt opnieuw een uitnodiging voor een gezellig wijn-samenzijn met de familie ten huize van de volksschrijver. De ouders verbolgen: "En weer zegt Reve, wijzend op ons dochtertje, dat je 'vroeger zoiets kon kopen'. Joop snauwde dat Gerard niet wist wat hij zei. Wat klopte, want daarna dist Reve de rest van de avond onsamenhangende verhalen op over de oorlog. Leuk was anders."

Half augustus dit jaar vergrijpt Joop Schafthuizen zich volgens de ouders aan hun zoon. Hij gaat met twee vriendjes op bezoek bij Joop die de kinderen meelokt naar zijn verkleedkamer. Daar moeten de jongens meisjeskleren aantrekken. Een jurkje en een hoedje, waarop Schafthuizen hen vraagt hun broek uit te trekken. Daarop roepen de twee vriendjes dat Joop een 'homo' is, en maken dat ze wegkomen. "Onze jongen bleef en is toen misbruikt."

Via een van die twee vriendjes komen de ouders er achter wat hun zoon is overkomen. "Het heeft veel moeite gekost hem aan de praat te krijgen", zegt zijn moeder. "Het lieve jongetje van vroeger is gekraakt voor het leven. Het argeloze is eruit en een storend schaamtegevoel is er voor in de plaats gekomen. Hij durft niet meer te douchen als iemand hem kan zien. Om die reden is hij zelfs gestopt met voetballen. Buitenshuis gaan spelen doet hij nog nauwelijks. Als we erover praten, begint hij te wenen."

Nog dezelfde avond dat de ouders ervan hoorden doet de vader aangifte bij de politie. Het gerecht in Gent stelt Schafthuizen in verdenking wegens 'eenmalige aanranding van de eerbaarheid van een minderjarige en het bezit van kinderporno'. Dat kost Reve zijn koninklijke uitreiking. De vader van de misbruikte jongen stapt op Schafthuizen af om verhaal te halen. "Ik wilde weten wat er precies gebeurd was en waarom. Ik had zin om hem een pak rammel te geven, maar ik kon me gelukkig beheersen. Joop vroeg waarom ik naar de politie was gelopen. 'We hadden het toch zo kunnen regelen', zei hij. En hij vroeg me wat ik nodig had om het alsnog zo te laten. Achteraf heeft hij verklaard dat ik geld wilde. Schandalig. Op school doen nu kwetsende geruchten de ronde. We hebben het gevoel alsof het hele dorp ons aangaapt. Het is hard om daarmee te leven. Zoals vroeger wordt het nooit meer."

zoek naar gerelateerde artikelen

do 29 november 2001