door Joost de Haas NEW YORK - De Amerikaanse mariniers, die in het zuiden van Afghanistan een bruggenhoofd hebben gevormd, zijn onmiddellijk in actie gekomen. Met een F14-gevechtsvliegtuig werd bij de stad Kandahar een gewapend konvooi van de Taliban aangevallen. Daarbij zijn diverse voertuigen vernietigd, aldus het Pentagon.
Het gaat om de eerste gevechtshandelingen sinds de landing van zo'n 500 mariniers in de omgeving van Kandahar, het laatste bolwerk van de Taliban. Daarmee is de antiterreuroorlog in Afghanistan een dramatische, nieuwe fase ingegaan. President Bush heeft tegelijkertijd Irak en Noord-Korea de wacht aangezegd en laten weten dat landen die massavernietigingswapens produceren en terrorisme steunen ook door de VS zullen worden aangepakt.
De Amerikanen lijken zich op de maken voor een beslissende klap in de Afghaanse oorlog. De mariniers hebben ten zuidwesten van Kandahar een vliegbasis ingenomen waar enkele dagen geleden volgens ooggetuigen de privé-helikopter stond van Taliban-leider Mullah Mohammed Omar. Hun sterkte wordt snel opgevoerd naar duizend man.
Topterrorist Osama bin Laden zou zich samen met Omar ophouden in Kandahar, zo verklaarde gisteren minister van Buitenlandse Zaken Abdullah van de Noordelijke Alliantie.
Een woordvoerder van de Taliban bevestigde dat Omar vanuit Kandahar het bevel voert over zijn troepen. De naar schatting 12.000 Taliban-militairen en 5000 buitenlandse strijders van Bin Ladens terroristenleger Al Qaeda hebben bezworen Kandahar te verdedigen tot de dood erop volgt.
De mariniers in het zuiden moeten de druk op de Taliban en Al Qaeda verhogen. "De Taliban verliezen de greep op hun laatste toevluchtsoord", aldus een zegsman van de door Amerika geleide coalitie tegen terreur.
De zwaar bewapende eenheden van de marine zijn afkomstig van het oorlogsschip USS Peleliu in de Arabische Zee en werden gedropt vanuit Hercules-transportvliegtuigen. "De mariniers zijn geland en wij bezitten nu een stuk Afghanistan", zo verklaarde generaal James Mattis, de commandant van de troepen aan boord van de Peleliu.
Het Pentagon houdt zich op de vlakte over de precieze missie van de mariniers. Volgens minister van Defensie Donald Rumsfeld gaat het niet om een bezettingsmacht en hebben de grondtroepen voorlopig bevel gekregen voor het oprichten van een bruggenhoofd ten behoeve van toekomstige operaties. Gisteren voegden zich 200 mariniers bij de 300 soldaten die zondag waren geland. Het is de bedoeling dat vanaf morgen meer dan duizend Amerikaanse mariniers actief zijn op de grond. Pentagon-bronnen spreken van de opbouw van een "formidabele strijdmacht".
Het gaat om de grootste operatie van grondtroepen sinds het begin van de militaire campagne die op 7 oktober werd gelanceerd nadat het Taliban-regime weigerde te voldoen aan de eis van president Bush tot overhandiging van hun protégé Bin Laden, het brein achter de terreuraanvallen op de VS.
Bush herhaalde gisteren dat na de operatie in Afghanistan ook andere landen die terrorisme steunen, zullen worden aangepakt. De president lijkt echter een hardere toon aan te slaan, nu hij duidelijker dan voorheen het vizier richt op staten die wapens van massavernietiging produceren "waarmee zij de wereld terroriseren". Volgens Witte Huis-woordvoerder Ari Fleischer is echter geen sprake van nieuw beleid. "De president heeft al eerder landen als Irak en Noord-Korea gewaarschuwd."