AMSTERDAM - Koninklijke/Shell Groep heeft gisteren overeenstemming bereikt over de overname van de Texaco-belangen in de gezamenlijke Amerikaanse ondernemingen Equilon en Motiva. Daarmee wordt Shell met een marktaandeel van 14% in een klap de grootste aanbieder van benzineproducten in de VS.
Daarmee laat de oliegigant concurrenten BP en Exxonmobil, met ieder een marktaandeel van 12%, achter zich. Shell wordt dankzij de overname tevens de nummer drie op de Amerikaanse raffinage-markt.
Het Brits-Nederlandse concern wordt voor 100% eigenaar van Equilon Enterprises. Het aandeel van Texaco in Motiva Enterprises wordt verdeeld tussen Shell en de Saoedische oliemaatschappij Aramco, zodat beide partijen 50% in handen krijgen. Met de transacties is in totaal een bedrag van $3,8 miljard gemoeid. Shell wil niet ingaan op de manier waarop dat bedrag onderling is verdeeld.
De overnamesom bestaat uit $2,1 miljard in contanten plus de overname van $1,4 miljard aan schulden en $0,3 miljard aan pensioenverplichtingen.
Volgens Shell-topman Paul Skinner, verantwoordelijk voor de divisie olieproducten, heeft de huidige economische groeivertraging geen noemenswaardige invloed gehad op de hoogte van de overnamesom. "Deze overname is vooral strategisch aantrekkelijk. De Amerikaanse markt voor olieproducten is de grootste ter wereld en we hebben nu een sterke positie voor verdere groei."
Shell denkt dat de transacties vanaf volgend jaar zullen bijdragen aan de winst. Synergievoordelen en kostenreducties zullen vanaf 2004 een jaarlijkse besparing moeten opleveren van $400 miljoen. Ook zal Shell zo'n 10% van de huidige 12.500 werknemers schrappen. Daartegenover staan een eenmalige reorganisatielast van $100 miljoen en $500 miljoen aan kosten voor het ombouwen van benzinestations van Texaco tot Shell-pompen in de komende vier jaar.
Van de 22.000 benzinestations van Equilon en Motiva opereren er 12.700 onder de vlag van Texaco. Die merknaam mag tot juni 2004 worden gebruikt op exclusieve basis en daarna nog twee jaar op niet-exclusieve basis. Verder is er voor achttien maanden een niet-exclusief recht op het gebruik van het smeeroliemerk Havoline.
De partijen waren al een jaar aan het onderhandelen over de prijs en bereikten op de valreep een overeenkomst. Indien zij het gisteren niet eens waren geworden, had Texaco de deelnemingen ondergebracht bij een beheersmaatschappij. Texaco en Chevron wilden hun vorig jaar oktober aangekondigde fusieplannen namelijk formeel afronden. Voor goedkeuring van de Amerikaanse mededingingsautoriteiten moest Texaco afstand doen van de belangen in de twee allianties. Zonder de desinvesteringen zou de combinatie ChevronTexaco aan de Amerikaanse westkust een veel te groot marktaandeel hebben van 40% in de retailmarkt en eenderde van de totale raffinagecapaciteit.
In Motiva bundelden de drie olieconcerns drie jaar geleden hun belangen op de terreinen van raffinage en verkoop in het oosten van de Verenigde Staten en het gebied aan de Golf van Mexico. De onderneming telt in totaal zo'n 15.000 benzinestations en vier raffinaderijen. Shell had er een belang van 35%, Texaco en Saudi Refining, dochter van Aramco, hadden ieder 32,5%.
In Equilon hadden Shell en Texaco hun raffinage- en verkoopbelangen en transportactiviteiten in het westen en midden-westen van de Verenigde Staten ondergebracht. In deze alliantie werden 9000 pompstations ondergebracht en nog eens vier raffinaderijen. De eigendomsverhoudingen bedroegen 56% voor Shell en 44% voor Texaco.
De gezamenlijke ondernemingen zijn destijds opgericht om schaalvoordelen te behalen om zo de steeds zwaarder wordende concurrentie als gevolg van de consolidatietrend het hoofd te kunnen bieden.