AMSTERDAM - De Nederlandse chipfondsen zien nog lang geen licht aan het einde van de tunnel. ASML gaat ervan uit dat de ingezakte chipmarkt pas in het vierde kwartaal van volgend jaar zal herstellen. Dat is drie maanden later dan het concern eerder heeft aangegeven. De Veldhovense chipmachinefabrikant wijst op de nasleep van de terroristische aanslagen in de Verenigde Staten als oorzaak van het vertraagde herstel.
Ook Philips-president Gerard Kleisterlee is weinig optimistisch. "Een verbetering van de marktsituatie zal zich niet spoedig voordoen", laat Kleisterlee weten in het Philips-huisorgaan Mondial.
Analist Peter Olofsen (Effectenbank Stroeve) is niet verrast door de sombere geluiden. "De Taiwanese chipdochter van Philips, TSMC, heeft twee weken geleden nog een winstwaarschuwing afgegeven. TSMC waarschuwde toen ook dat het herstel iets langer op zich laat wachten. Als je weet dat het één van de grotere klanten is van ASML, hoeft het niet te verrassen dat de chipmachinefabrikant nu soortgelijke geluiden laat horen."
ASML-bestuursvoorzitter Doug Dunn gaf afgelopen juli bij de presentatie van de halfjaarcijfers aan dat de chipmarkt zich pas in de tweede helft van 2002 zou herstellen. Door de nasleep van de gebeurtenissen in de VS duurt het volgens de chipmachineproducent nu waarschijnlijk tot het vierde kwartaal van volgend jaar voordat er verbetering optreedt. "Na de gebeurtenissen van 11 september houden we er rekening mee dat het herstel iets trager gaat", verklaarde een ASML-woordvoerder gisteren.
De zwakke vraag naar chips wordt veroorzaakt door de wereldwijde malaise in de computer- en telecomsector. Voor ASML houdt het in dat het concern na een nettoverlies van EUR96 miljoen over het eerste halfjaar, vermoedelijk ook heel 2001 met rode cijfers zal moeten afsluiten. "Dat heeft ASML nooit zozeer aangegeven. Maar alle analisten gaan daar wel van uit", aldus Olofsen.
De zwakke chipmarkt heeft Philips dit jaar eveneens hard getroffen. Na een nettoverlies van EUR770 miljoen in het eerste halfjaar is het een uitgemaakte zaak dat de elektronicagigant over heel 2001 verlies zal lijden.
Hoopgevend voor Philips was dat Kleisterlee afgelopen augustus op de IFA-consumentenelektronicabeurs in Berlijn verklaarde dat de chipmarkt niet verder verslechterde. Hij zag echter nog geen herstel. "De verbetering komt als het consumentenvertrouwen overeind blijft, en mensen met Kerstmis gewoon hun bestedingen gaan doen", zei de Philips-president destijds.
En juist het vertrouwen van de consument lijkt na de gebeurtenissen in de VS een behoorlijke klap te hebben opgelopen, getuige ook de massa-ontslagen in de luchtvaartindustrie. Philips wil echter pas komende dinsdag bij de presentatie van de cijfers over het derde kwartaal aangeven welke gevolgen de ramp aan de overkant van de Atlantische Oceaan kan hebben voor de concernresultaten.
Volgens Olofsen zal het voor Philips betekenen dat het herstel iets langer op zich laat wachten. "Bij Stroeve gaan we uit van een milde recessie in het tweede halfjaar in de Verenigde Staten. Dit zal met name een negatieve impact hebben op de divisie consumentenelektronica van Philips."
Philips heeft vorige maand reeds een winstwaarschuwing afgegeven voor zijn chipdivisie. Het concern verwacht dat de omzet van deze divisie over het derde kwartaal 17 tot 18% lager zal uitkomen dan over het tweede kwartaal. Philips denkt dat de bezettingsgraad van zijn chipfabrieken in het laatste kwartaal van dit jaar echter iets zal verbeteren.
"Het dieptepunt zal waarschijnlijk in het derde kwartaal liggen", zei Olofsen. "Maar als je kijkt naar de Amerikaanse chipproducent Advanced Micro Devices zal het vierde kwartaal waarschijnlijk niet de traditioneel sterke periode worden die we gewend zijn."