AMSTERDAM - Net als de effectenbeurzen elders ter wereld was ook het Amsterdamse Beursplein 5 gisteren opnieuw in de greep van de nasleep van de terreuraanslagen in de VS. De belangrijkste Amsterdamse aandelenindices leverden door angst en onrust procenten in: de AEX 5,1%, de Midkap 4,9%. "Rijp en groen valt van de boom", aldus een handelaar over de vele koersdalingen. "En waar het ophoudt, weet niemand."

De AEX-index sloot - na opnieuw een handelsonderbreking - 22,24 punten lager op 410,15. Van de 25 fondsen binnen de AEX waren luxegoederenconcern Gucci (-8,9% op 76,10), handelshuis Hagemeyer (-8,9% op 12,86), chiptoeleverancier ASML (-8,7% op 11,79) en bankverzekeraar ING Groep (-8,7% op 24,65) de grootste procentuele dalers. De enige bijschrijver was belbedrijf KPNQwest (+1,1% op 4,47). Kabelexploitant UPC (0,31) en telco Versatel (0,50) sloten onveranderd.

ASML had te lijden van een omzetwaarschuwing van elektronicaconcern Philips (-4,9% op 18,97). Zei topman Gerard Kleisterlee vorige maand nog signalen te zien die wijzen op een chipmarkt die zijn dieptepunt zo langzamerhand heeft bereikt, gisteren zag het elektronicaconcern - tevens grote chipfabrikant - zich genoodzaakt toch te waarschuwen voor een omzet bij Halfgeleiders die in het derde kwartaal 17 tot 18% lager uitkomt dan die over het tweede kwartaal van dit jaar. Philips bereikte tussentijds een 12-maandsdieptepunt op 18,55, waarmee een min op het bord werd gezet van bijna 7%.

ING Groep liet eergisteren nadrukkelijk de mogelijkheid open dat dit jaar niet wordt voldaan aan de eerder afgegeven winstdoelstelling. Bij de publicatie van de halfjaarcijfers stelde de bankverzekeraar een toename van de operationele winst per aandeel te verwachten van tenminste 17%. Voorwaarde was wel dat "er geen verdere verslechtering van de economische omstandigheden of de financiële markten wereldwijd plaatsvindt". Volgens ING-topman Ewald Kist zit zo'n verslechtering er wél in, na de terreurdaden in de VS.

Ook ABN Amro (-3,5% op 16,40) liet zich gisteren uit over de mogelijke gevolgen van de aanslagen. De directe schade - bij ING naar schatting 50 miljoen - is bij ABN Amro 'verwaarloosbaar'. De indirecte effecten wilde de bank, net zo min als ING, kwantificeren. Analisten van Stroeve zetten ze gisteren even op een rijtje: een afnemende vraag naar leningen door de lagere economische groei, licht oplopende NPL-ratio's (wat wil zeggen dat de kwaliteit van de leningen verslechtert) en een negatieve invloed op de handelsresultaten in het derde kwartaal. Ook hier echter geen concrete getallen.

Koninklijke Olie (-6,8% op 48,78) maakte bekend dat de geplande groei van de olie- en gasproductie tussen 2002 en 2005 niet 5% zal zijn, zoals het eerder nog luidde, maar 'slechts' 3%. Als oorzaak voor de neerwaartse bijstelling noemde de Koninklijke de afnemende economische groei in Azië en de VS. Ook de vertraging van enkele projecten en moeizame onderhandelingen met sommige productielanden (omdat Shell hogere eisen stelt met betrekking tot het rendement) zouden de oliemaatschappij parten spelen.

Van de 25 Midkap-fondsen sloten 23 lager en twee onveranderd (bouwconcern Amstelland, op 5,00, en voedingsmiddelenconcern Wessanen, op 8,40). Binnen de Midkap kregen halfgeleider-gerelateerde fondsen als ASM International (-22,1% op 10,90) en BE Semiconductors (-10,8% op 5,35) de grootste klappen. Ook ict-dienstverlener Landis (-14,4% op 2,03) moest relatief fors terug.

Luchtvaartmaatschappij KLM hield de verliezen beperkt tot 1,6% op 9,05. De Amerikaanse zakenbank Lehman Brothers verlaagde het advies voor KLM tot verkopen. Het koersdoel werd verlaagd van 23,50 naar 5,00.

Wanneer aan de koersdalingen op de effectenbeurzen een einde komt, durft geen deskundige ondertussen te voorspellen. "Er is onduidelijkheid over de richting die de conjunctuur zal inslaan, over de represailles die de VS mogelijk zullen uitvoeren en over de politieke gevolgen daarvan", vat chefeconoom Wim Boonstra van Rabobank Nederland de situatie samen. Boonstra voorziet een herstel van de economische groei vanaf de tweede helft van 2002. Tot die tijd is "hoofd koel houden" het devies.

René Lukassen

zoek naar gerelateerde artikelen

vr 21 september 2001