AMSTERDAM - "De Taliban hoeven met hun ideeën en hun uitgeroepen jihad tegen de Verenigde Staten vooralsnog niet aan te kloppen bij moslimbroeders elders. In de islamitische wereld gruwelen velen van hun zeer strikt orthodoxe interpretatie van de islam en worden deze soennieten als ketters gezien".
Dit stelt Paul Aarts, Midden-Oostendeskundige van de Universiteit van Amsterdam (UvA). "Zelfs de moslimfundamentalisten in Egypte vinden de ideeën van de Taliban een verkrachting van de islam. Toch kan er zeer wel een primaire reflex optreden bij de moslims als het westen met grof geweld optreedt tegen het Afghaanse volk", aldus Aarts.
"Uit het duister kwamen in 1994 de Taliban op het Afghaanse toneel", legt hij uit. De Taliban letterlijk 'studenten' kwamen voort uit de 'madrasses' (Koran-scholen) in het naburige Pakistan. "De Taliban zijn extreem religieus geschoold, maar niet meer dan dat. Ze zijn politiek onderontwikkeld, veelal plattelanders en worden door buitenstaanders ook wel het Afghaanse lompenproletariaat genoemd".
Afghanistan was verscheurd door een jarenlange burgeroorlog en de Russische bezetting van 1979-1989. Toen de gelegenheid daar was, grepen de Afghanen de kans het land te bevrijden en te islamiseren.
De Afghanen verwelkomden de Taliban. Ze hoopten op herstel van de orde en veiligheid. Maar de Taliban toonden al gauw hun duistere zijde. Afghanistan veranderde in een islamitische gevangenis. Dagelijks werden verboden uit naam van de islam uitgevaardigd.
Tv's, video, films, casettebandjes, stropdassen, baardloze kinnen, foto's van alles dat leeft, het verkeren van mannen en vrouwen in elkaars nabijheid, drank, muziek, dansen, zijn slechts een kleine greep uit de eindeloze lijst van geneugten die de Taliban uit het dagelijkse leven schrapten. Op ongehoorzaamheid volgden strenge repercussies tot en met lijfstraffen en ophanging.
Treurig dieptepunt vormt het leven van de vrouwen, die uit het openbare leven zijn verdwenen. Alleen in gezelschap van een mannelijk familielid en in een alles bedekkende burqa mogen zij zich buiten vertonen. Onderwijs voor meisjes en werk voor vrouwen is uit den boze.
De angst van omliggende landen dat de Taliban-versie van de islam wordt overgenomen, is een mythe volgens Aarts. "Het is een hele obscure vorm van islam, die niet snel door de buurlanden zal worden geaccepteerd." Hij twijfelt er niet aan dat er ook in Afghanistan onvrede is over de Taliban onder etnische minderheidsgroepen, die samen zo'n 60 procent van de bevolking uitmaken. Het zijn de Tadzjieken, Oezbeken en Hazari's.