AMSTERDAM - Beleggers over de hele wereld zullen vandaag hun adem inhouden. Alle ogen zijn gericht op de opening van Wall Street, vanmiddag om half vier Nederlandse tijd. De belangrijkste beurs ter wereld is zes dagen niet open geweest, de langste sluiting sinds het begin van de Eerste Wereldoorlog. Een daling van de beurskoersen lijkt onvermijdelijk, aangezien vele bedrijven direct schade lijden.

Afgelopen weekeinde werden de systemen van de Amerikaanse beurzen uitgebreid getest. (Foto: EPA)

Afgelopen weekeinde zijn de systemen van de New York Stock Exchange uitgebreid getest. En alles doet het weer. Toch blijft de vraag overeind of vanmiddag de telefoonverbindingen tussen de beurzen en effectenhuizen goed blijven werken. Wall Street ligt slechts enkele honderden meters van het verwoeste World Trade Center.

De Amerikaanse beurs zal starten met twee minuten stilte. Een van de reddingswerkers zal daarna de bel luiden die als startsein dient voor het begin van de handel.

Michael Toorop van het Amerikaanse handelshuis Prudential Bache voorziet dat er op de Amsterdamse beurs tot half vier vanmiddag weinig te doen zal zijn. "Misschien dat er nog wel wat handel zal zijn in KLM en de verzekeraars, maar verder zullen beleggers zich niet roeren."

"In Amerika zullen we ongetwijfeld een lagere opening zien", meent Toorop. Maar de paniek zou volgens hem wel eens mee kunnen vallen. De gedwongen sluiting heeft beleggers in elk geval de tijd gegeven om na te denken.

Verwacht wordt dat zowel de luchtvaartindustrie als de verzekeringssector de meeste schade zullen lijden als gevolg van de aanslagen in de Verenigde Staten (VS). Dat zal zijn weerslag hebben op de beurskoersen van bedrijven in deze sectoren. Volgens de eerste inschattingen verliest de Amerikaanse luchtvaartindustrie nu dagelijks $1 miljard. De olie- en defensie-industrie daarentegen kan profiteren van de malaise - mogelijk ook op de beurs.

Per saldo verwachten de meeste analisten wel degelijk een daling van de toonaangevende Dow Jones-index met 5 à 10%. Gemiddeld verliest een beurs bij paniek zo'n 6,2%, aldus Toorop. Daarvan wordt echter weer 4,2% goedgemaakt in de drie weken daarna.

De Prudential Bache-handelaar denkt echter niet dat de Amerikaanse beurs een even zo grote daling zal laten zien als in Europa. "We moeten het patriottisme van de Amerikanen niet onderschatten", zegt hij. "Er heerst bij de Amerikanen een sterk gevoel dat niemand ze klein krijgt. Ik heb iemand al horen roepen dat het verraad is als je nu Amerikaanse aandelen verkoopt. De beurs zal dat gevoel reflecteren. Volgens peilingen overweegt slechts 1% van de Amerikanen nu zijn aandelen te verkopen. Dat zegt al veel."

Onderzoeksbureau Standard & Poor's verwacht dan ook dat de Amerikaanse beurzen vanmiddag zullen schommelen rond het niveau waarop ze vorige week maandag sloten. De Dow Jones-index sloot toen op 9658,03 punten. De stand van de technologiegedreven Nasdaq-index kwam uit op 1698,65 punten.

Effectenbank Van der Hoop houdt echter rekening met een behoorlijke daling. Het zal echter geen 'massive sell' worden, denkt analist René Lokenberg. Beleggers hebben genoeg tijd gehad om hun strategie te bepalen. Mocht de Dow Jones toch omlaag duikelen, dan vertrouwt hij erop dat de overheid ingrijpt door bijvoorbeeld de geldmarkt te verruimen of door zelf posities in te nemen op de aandelenmarkt.

Ook beurshandelaar Van der Moolen, sterk vertegenwoordigd op Wall Street, waagt zich liever niet aan een vooruitblik. "We maken ons wel zorgen", zegt analist Tom Schram. "Het zal heel hectisch en druk worden, maar we hebben geen idee hoe de beurs zal reageren. Onze belangrijkste zorg is om onze mensen ter plekke te krijgen en ervoor te zorgen dat de computers het doen."

Prudential-handelaar Toorop houdt er sterk rekening mee, dat als de opening en de daaropvolgende uren op Wall Street ordentelijk verlopen, de beurskoersen snel zullen herstellen. Bovendien zouden beleggers wel eens hoop kunnen putten uit de maatregelen van het stelsel van centrale banken (Fed) in de Verenigde Staten. De Fed zal alles doen wat in zijn macht ligt om een financiële ramp te voorkomen. Zo is er de afgelopen week al $60 miljard aan extra geld in omloop gebracht. Daarnaast wordt gehoopt dat het belangrijkste rentetarief volgende week met een half procentpunt wordt verlaagd. Economen houden er rekening mee dat de Fed zijn rentebesluit mogelijk een week vervroegt.

Verder kan een maatregel van de beursautoriteiten in de VS (SEC) de schade beperkt houden. De SEC heeft besloten tot een tijdelijke versoepeling van de regels voor het inkopen van eigen aandelen door bedrijven. Het conglomeraat General Electric, de onderneming met de hoogste beurswaarde, heeft al laten weten daarvan gebruik te maken.

Het Amerikaanse effectenhuis Lehman Brothers gaat er desalniettemin van uit dat de economie in eerste instantie met 0,25 tot 0,5% zal krimpen.

zoek naar gerelateerde artikelen

ma 17 september 2001