AMSTERDAM - Paul Smits vindt dat hij in zijn achttien maanden als bestuursvoorzitter van KPN de omslag van het sentiment in de telecomsector verkeerd heeft ingeschat. "Ik heb niet voorzien dat de hele sector zich in een salto mortale zou begeven. Ik wist dat de hype die er begin 2000 rond telecomaandelen heerste, zou afzwakken. Maar dat het doorsloeg naar een enorm wantrouwen had ik nooit verwacht", vertelt Smits in een vraaggesprek met deze krant.

De KPN-topman kan nog steeds moeilijk begrijpen hoe het sentiment in de telecomsector plotseling zo negatief heeft kunnen worden. "Bij de acquisitie van E-Plus aan het einde van 1999 worden we op schouders de zaal uitgedragen. Maar degenen die ons destijds prezen, verweten ons nog geen jaar later deze overname te hebben gedaan."

Smits moest begin deze week onder druk van de financiële wereld plaats maken voor de nieuwe bestuursvoorzitter Ad Scheepbouwer. Na de komst van Scheepbouwer blijft Smits echter deel uitmaken van de KPN-top.

Paul Smits. (Foto: Eigen foto)

Volgens goed ingelichte bronnen is Smits door de raad van commissarissen met een extra beloning overtuigd om aan te blijven in het bestuur van het in financiële problemen verkerende telecomconcern. Hij spreekt echter tegen daarvoor loonsverhoging of een bonus te hebben ontvangen. "Dat was absurd geweest."

Smits bestrijdt ook aan opstappen te hebben gedacht toen hij vernam dat de raad van commissarissen van KPN hem wilde vervangen door Scheepbouwer. "Als je het geschonden vertrouwen van de financiële wereld kunt terugwinnen met het aanstellen van een nieuwe bestuursvoorzitter: Waarom zou je daarop tegen zijn?", vraagt Smits zich af.

"Ik denk dat de benoeming van Ad uitstekend heeft gewerkt. Het heeft rust gebracht rond KPN. En met de kredietfaciliteit van EUR2,5 miljard hebben we een langere horizon gekregen. We hebben nu meer tijd om onze niet-kernactiviteiten van de hand te doen. Dat is heel positief. We kunnen voorlopig ook zelfstandig verder. Maar of dat zo blijft, is een zaak van de nieuwe bestuursvoorzitter", aldus Smits.

Hij heeft wel overwogen de handdoek in de ring te gooien toen de beurskoers van KPN de afgelopen maanden maar bleef dalen. "De koers is toch een reflectie van het vertrouwen, en die zakte en zakte maar. Bij de emissie van vorig jaar zijn beleggers ingestapt op EUR17. Je verspeelt krediet als de koers vervolgens naar het niveau van vorige week daalt. Als die dalende trend zich maar niet wil keren, ga je denken aan opstappen."

Na de komst van Scheepbouwer blijft Smits binnen de raad van bestuur alleen nog verantwoordelijk voor de mobiele telecomactiviteiten. Hij neemt deze functie al waar sinds het vertrek van topbestuurder Joop Drechsel afgelopen maart. Rond die tijd heeft Smits overigens reeds een nieuwe koers uitgezet bij de Duitse mobiele telecomdochter E-Plus. "Die heeft zich in het tweede kwartaal al uitbetaald in aanzienlijk hogere marges."

Omstanders hebben Smits ook kwalijk genomen dat hij tijdens zijn achttien maanden als bestuursvoorzitter van KPN op een aantal cruciale momenten verkeerd heeft gehandeld. Daarbij valt te denken aan de mislukte fusiebesprekingen met Telefónica in mei 2000, het te vaak uitstellen van de beursgang van KPN Mobile en het terugtrekken van Hutchison bij de veiling van umts-frequenties in Duitsland vorig jaar zomer.

Gisteren haalde directeur Peter Paul de Vries van de Vereniging van Effectenbezitters in deze krant nog uit naar de "onvergeeflijke fout" dat Smits afgelopen juni ruim drie weken de mogelijkheid van een claimemissie boven de markt heeft laten hangen. Uit angst voor zo'n enorme aandelenemissie halveerde de beurskoers van KPN bijna van EUR11 naar EUR6. Sindsdien heeft de koers zich niet meer hersteld.

Smits vindt echter dat de KPN-top in juni correct heeft gehandeld. "We erkenden dat een claimemissie een optie was om onze schulden terug te brengen. Maar de stelligheid waarmee de Financial Times beweerde dat we tot een claimemissie zouden overgaan, hebben we ontkend", zei hij. "De reactie op ons toch al onder druk staande aandeel was toen heftig. Maar de koersdaling paste ook in een proces dat al langer gaande was op de beurs."

Door de duikvlucht die het aandeel KPN toen maakte, ontstonden al snel verhalen dat een faillissement nabij zou zijn. Medio juni gaf Smits duizenden werknemers persoonlijk opheldering hoe de zaak er werkelijk voor stond. Zijn toespraak werd door de medewerkers meerdere keren beloond met een luid applaus.

Smits is blij dat de KPN-werknemers ondanks alles gewoon hun werk zijn blijven doen. Dit heeft in het tweede kwartaal geresulteerd in een fraaie omzetgroei van 17,5%.

"Het onderbrengen van duizenden werknemers bij andere bedrijven en het schrappen van evenzovele banen zijn vaak ingrediënten voor het afzwakken van de motivatie. Een bedrijf met schulden heeft een groot probleem, maar een bedrijf met ongemotiveerde werknemers heeft een nog veel groter probleem. Ik ben er echter trots op dat de motivatie van onze medewerkers altijd op peil is gebleven."

zoek naar gerelateerde artikelen

do 13 september 2001