AMSTERDAM - De terroristische aanvallen op de VS zijn ook bij Nederlandse bedrijven met belangen in Amerika hard aangekomen. Veel ondernemingen vrezen dat de apocalyptische gebeurtenissen hun weerslag zullen hebben op het vertrouwen van de Amerikaanse consument en daarmee zullen leiden tot lagere winstcijfers.

Bierbrouwer Heineken ging voor dit jaar uit van een 15% hogere nettowinst. "Maar een concrete winstverwachting is nu niet meer mogelijk. De mensen zijn bang geworden en geven daardoor minder uit. Daardoor daalt het consumentenvertrouwen, en wat de invloed daarvan is op het economisch leven is nu nog volstrekt onduidelijk", aldus Heineken-topman Karel Vuursteen gisteren bij de presentatie van de halfjaarcijfers.

Voor de KLM betekenen de aanslagen en het als gevolg daarvan platleggen van de uitermate belangrijke transatlantische route naar de VS een financiële ramp, die de luchtvaartmaatschappij en haar partners nu al op enkele tientallen miljoenen guldens is komen te staan.

In het onbeschadigd gebleven hoofdkantoor van Philips Noord-Amerika aan de Avenue of the Americas in Midtown-Manhattan werken circa tweehonderd mensen. "Voor zover we weten zijn onze mensen ongedeerd", aldus een zegsman.

Toch kunnen de gebeurtenissen negatieve financiële consequenties hebben voor Philips, dat dit jaar toch al zwaar te lijden heeft onder de malaise in de chipsector. "Het herstel komt als het consumentenvertrouwen overeind blijft, en de mensen met kerst gewoon hun aankopen doen", zei Philips-president Gerard Kleisterlee vorige maand. Maar juist dat vertrouwen kan nu een extra deuk oplopen.

De concerndirectie van voedingsmiddelenconcern Wessanen zit vast in de VS. Topman Mac Zondervan zou een week op een roadshow langs de belangrijkste effectenhuizen in New York en Boston trekken. "Gisteren zou ik in het WTC hebben gestaan", zegt hij aangeslagen vanuitFlorida. "Ik wil er nog niet aan denken wat er is gebeurd met de mensen die ik daar zou treffen."

Bij Wessanen zelf zijn geen slachtoffers gevallen. Het bedrijf haalt tweederde van zijn omzet uit de VS en heeft er 9.500 mensen in dienst. Zondervan ziet veel hamstergedrag bij de Amerikanen. "Ze tanken hun auto's vol en er staan rijen bij de supermarkten". Maar dat is volgens hem korte termijn-gedrag. Hij verwacht dat het normale levenspatroon uiteindelijk weer wordt opgepikt en ziet geen reden de winstverwachting bij te stellen.

Supermarktreus Aholdbezit meerdere Amerikaanse supermarktketens en catering-activiteiten. "Er komt geen wijziging in de winstverwachting. Boodschappen doen blijft gewoon onderdeel van het leven, ook al gaat het slechter met de economie", zegt Ahold-woordvoerder Jan Hol. Ahold heeft geen winkels en kantoren op Manhattan.

De Brits-Nederlandse voedingsmiddelengigant Unilever is niet direct getroffen door de aanslagen. "Onze mensen zijn allemaal oké", zegt woordvoerder Tom Gordijn. Het Unilever-kantoor ligt enkele kilometers ten noorden van het WTC aan 5th Avenue. Unilever haalt 24% van zijn omzet uit de VS en heeft er 39.000 medewerkers.

Voedingsmiddelenconcern Numico, dat ook veel belangen heeft in Amerika, wil eigenlijk nog niet reageren. "Het gaat nu om de mensen, pas daarna komt de economische schade. Wij hadden een winkel in Manhattan, maar met de mensen die daar werken is alles goed."

IHC Caland schrapte de emissie met het oog op 'de afschuwelijke tragedie'. Topman Sjef van Dooremalen: "De reden is dat een heel groot deel van onze aandeelhouders uit Amerikanen bestaat. Die hebben anders nauwelijks de kans om met de emissie mee te doen. Hun hoofd staat er ook niet naar. De emissie was al zwaar overtekend en ik denk dat die nog dit jaar opnieuw wordt uitgezet."

Frans Koffrie, topman van Buhrmann (dat 60% van de omzet in de VS behaalt): "We missen nog 15 van de 100 medewerkers van ons kantoor in Manhattan. We hopen dat ze zich in de loop van de dag zullen melden of misschien liggen ze gewond in een ziekenhuis. De consequenties voor Buhrmann als bedrijf zijn moeilijk in te schatten. We hadden zeker klanten in het WTC.Maar we handhaven in ieder geval onze winstverwachting voor dit jaar van EUR160 miljoen."

Het handelshuis Hagemeyer: "We zitten in heel Amerika. Rond New York hebben we ook bedrijven maar ik weet niet of we in Manhattan elektrotechnische materialen leveren. Of we straks van een groeiende vraag naar veiligheidsproducten zullen gaan profiteren? Ach, daar valt nog geen zinnig woord over te zeggen. Maar elke dag dat de VS nu plat liggen, betekent omzetverlies.

Automatiseerder Getronics had op het moment van de aanslag op het Pentagon 100 mensen aan het werk in het Amerikaanse ministerie van Defensie. "In de loop van de dag bleek iedereen veilig", is het enige wat woordvoerder Herbert van Zijl kwijt wil. Getronics beheert een deel van de netwerken van het Pentagon. Getronics heeft 8.000 medewerkers in de VS, die goed zijn voor een kwart van de omzet. Van Zijl vindt het te vroeg om uitspraken te doen over de te verwachten ontwikkelingen in het land.

Bij chipmachinefabrikant ASML ziet een woordvoerder geen reden om winstvooruitzichten aan te passen. Het bedrijf haalt circa 37% van zijn omzet in de VS. Het heeft er ongeveer 4.000 mensen in dienst.

Vastgoedbelegger Amvabel heeft vorig jaar zijn laatste indirecte belang in het financiële district op Manhattan verkocht. Toch leek het er in het begin van dit jaar nog even op dat het fonds het WTC in handen zou krijgen. "Er werd toen een bod op het inmiddels ingestorte complex gedaan van $1,25 miljard", zegt portefeuillebeheerder Bas Clerkx. "Een concurrerend fonds bood echter $1,3 miljard waardoor het aan onze neus voorbijging. Daar zijn we nu wel blij om. "Het fonds heeft nog wel belangen op Manhattan, maar die zijn geconcentreerd in Midtown.

ABN Amro zit niet in het WTC, maar heeft wel 50 mensen werken in het niet ver daarvan gelegen World Financial Centre. "De locaties zijn tijdig ontruimd", aldus een woordvoerster. "We hebben geen berichten van slachtoffers, maar de communicatie is summier. We weten dus niet zeker of iedereen veilig is." De bank vindt het nog te vroeg om de financiële gevolgen in kaart te brengen.

Ook werknemers van hoekmansbedrijf Van der Moolen hebben zich volgens een zegsman "snel uit de voeten moeten maken". "Gelukkig is het goed afgelopen." Het bedrijf zal in elk geval omzet missen doordat de Amerikaanse beurzen zijn gesloten.

ING Groep is in de VS niet actief in particuliere schadeverzekeringen, en verzekeringen in de luchtvaart- en gezondheidssector. Wel zal de bankverzekeraar de gevolgen van de aanslagen voelen in de portefeuille levensverzekeringen.

zoek naar gerelateerde artikelen

do 13 september 2001