AMSTERDAM - Blinde paniek maakte zich gisteren van de Europese beurzen meester. Een weekeinde rust had menig belegger kennelijk tot de slotsom gebracht dat verkopen het enige devies kon zijn, zo bleek uit de harde koersdalingen van de Europese indices. Wall Street wist de gemoederen in de middag tot bedaren te brengen. De AEX-index sloot daardoor 'maar' 0,5% lager op 483,53 punten.
Die slotstand verhulde wat er eerder op de dag op het Damrak en elders in Europa werkelijk was gebeurd; nerveuze verkoopgolven kleurden de indices in de ochtend en aan het begin van de middag dieprood. Bijna 4% lager noteerde de AEX tussentijds op 466 punten, terwijl de beurs van Frankfurt een nog hoger verlies moest incasseren en Londen even onder de 5000 puntengrens dook.
In de media geciteerde handelaren weten de dalingen aan zorgen over bedrijfswinsten, de hoge schulden in de telecomsector of de wegzakkende wereldeconomie. Dat zijn nauwelijks nieuwe feiten, zodat het Amerikaanse werkloosheidscijfer van vorige week ook nog maar als boosdoener van stal werd gehaald.
Belangrijker was de constatering dat beleggers ongrijpbaar en ontembaar leken. Net als in de Azië-crisis in '98 renden zij als lemmingen de beurs op en af. Want net zo makkelijk kwamen de kopers in de loop van de middag weer de markt opstormen, toen bleek dat Wall Street niet in de misère zou gaan delen.
Wall Street toonde daarmee opnieuw aan de beurs der beurzen te zijn, net zoals de Verenigde Staten dat op economisch gebied zijn. Alle ogen zullen deze week dan ook gericht zijn op de macro-economische cijfers, die vrijdag aanstaande in de VS worden gepubliceerd. Die dag wordt onder meer een update gegeven van de industriële productie en van de detailhandelsverkopen, terwijl ook het consumentenvertrouwen over de maand september bekend wordt.
Deze laatste index is overigens het consumentencijfer zoals gemeten door de Universiteit van Michigan. In de financiële markten geldt het indexcijfer van de Conference Board (een onderzoeksbureau) als aanmerkelijk zwaarwegender. De Conference Board publiceert op 25 september haar index voor het consumentenvertrouwen in de maand september. En dat cijfer kan cruciaal zijn.
Gisteren moest het Damrak het in ieder geval zonder dit richtinggevend nieuws doen. En dus stond het bedrijvennieuws in de schijnwerpers. Zoals KPN. De gevallen telecomtrots kreeg weer een beetje kleur op de wangen van het nieuws dat Ad Scheepbouwer de nieuwe topman is. De koers klom met maar liefst 10,5%, al vraagt de slotkoers van EUR2,63 nog om horden benoemingen.
Scheepbouwer is afkomstig van zusterbedrijf TPG, dat op de beurs een even saai als degelijk bestaan leidt. Maar naast het aanstellen van een nieuw boegbeeld tot veler verbijstering blijft oud KPN-baas Paul Smits gewoon op het bestuurderspluche zitten had KPN eigenlijk weinig nieuws te melden. Ja, het fonds mag extra lenen, maar geld uitgeven is nooit een probleem geweest, zo weet een ieder na een blik op de torenhoge schuldenlast. Hoe die molensteen om de KPN-nek precies verkleind kan worden, vertelde Scheepbouwer gisteren (nog) niet.
De perikelen beïnvloeden overigens niet alleen de aandelenkoers van KPN zelf. Ook TPG kreeg met de gevolgen van Scheepbouwer's carrière move te maken. Het aandeel TPG verloor 3,7% op EUR21,51. KPNQwest was een ander fonds dat de gevolgen voelde. Het aandeel won 7,1% op EUR4,95 nu beleggers vermoeden dat een verkoop van KPN's belang in de joint venture met QWest een gepasseerd station is. Slecht nieuws van Qwest zelf (minder winst, minder omzet verwacht) kon dat sentiment niet keren.
Gucci was een andere smaakmaker. Het aandeel klom 5,5% op EUR97,05 nu de tasjesoorlog voorbij is. Gucci-grootaandeelhouder PPR neemt aandelen Gucci over van een andere grootaandeelhouder, LVMH, terwijl Gucci een speciaal dividend uitkeert van $7 per aandeel. Bovendien biedt PPR alle aandeelhouders Gucci in 2004 $101,50 per aandeel, zo is vastgelegd; Een zekerheid die beleggers in deze tijden wel móet aanspreken.