- Het gegil echoot tussen de cellenblokken in de oude gevangenis van Roermond, wanneer een groep scholieren op excursie een kijkje komt nemen. De bajes in Roermond is een van de oudste gevangenissen van ons land. Het gebouw is in 1863 in gebruik genomen. De gevangenis met eenpersoons cellen, ontworpen door architect Allard Pierson, was toen een doorbraak in het denken over detentie.

Scholieren op excursie in de bajes van Roermond. (Foto: ANP)

De overtuiging was dat criminelen in eenzame opsluiting met zichzelf moesten worden geconfronteerd en niet langer in gemeenschappelijke ruimten allerlei slechtigheid moesten leren van medegevangenen. De gevangenen waren zo strikt van elkaar gescheiden, dat praten en zelfs oogcontact tijdens het kortstondige luchten was verboden.

Geen kleurentv of ander amusement voor de crimineel. De celdeuren gingen alleen 's zondags op een kiertje open, zodat de bajesklant de heilige mis kon volgen, die in de hal werd opgedragen.

Dit regime werd pas in de jaren zestig van de vorige eeuw versoepeld. Vaste wasbakken en toiletten zijn er nooit geweest, wel 'draagbare privaten' en kannen met water. Maar de inrichtingen waren bij de bouw zeer vooruitstrevend door het gebruik van gaslicht en centrale verwarming.

Sinds dit jaar doet het gebouw niet langer dienst als bajes. De nieuwe bestemming is nog onzeker.

Dit weekeinde is het huis van bewaring een van de vele bijzondere gebouwen in het land waar de deuren openstaan voor het publiek in het kader van de Open Monumentendag. FOTO: ANP

zoek naar gerelateerde artikelen

za 8 september 2001