SKOPJE - Het Macedonische parlement heeft gisteren, na een dagenlange discussie, met grote meerderheid ingestemd met de procedure tot wijziging van de grondwet. Er wordt nu een speciale commissie opgericht die met voorstellen moet komen tot daadwerkelijke grondwetswijziging.
De Albanese minderheid in het Balkanland zal door middel van de aanpassing van de grondwet meer rechten krijgen, zoals overeengekomen in het vredesakkoord dat half augustus na westerse bemiddeling werd gesloten. Met de instemming van het parlement in Skopje ligt ook de weg weer open voor hervatting van de NAVO-operatie Essential Harvest.
Woensdag nog dreigden de Albanese rebellen te stoppen met het vrijwillig inleveren van wapens omdat er in Skopje te weinig haast werd gemaakt met de stemming. Tot nu toe hebben UCK-strijders 1200 wapens ingeleverd. In de tweede fase, die nu is aangebroken, is het de bedoeling dat er nog eens duizend wapens worden ingenomen. Pas daarna zal de volksvertegenwoordiging in Skopje zich buigen over de specifieke voorstellen van de commissie.
Internationaal is verheugd gereageerd op het de uitslag van de stemming. NAVO-secretaris-generaal Robertson noemde het "een historische beslissing". Minister Van Aartsen van Buitenlandse Zaken noemde de positieve uitkomst gisteren "een goed signaal, een bemoedigend teken".
Hoe verder?
De Europese ministers van Buitenlandse Zaken komen morgen bijeen om te beslissen over hoe het verder moet met Macedonië na afloop van operatie Essential Harvest. Hoewel de meeste Europese regeringen het er wel over eens zijn dat de de missie na afloop van de huidige operatie op 26 september moet doorgaan, is het nog onduidelijk wie troepen gaat leveren.
Frankrijk, Duitsland en ook Nederland lieten woensdag doorschemeren dat ze eventueel manschappen beschikbaar wilden stellen na operatie Essential Harvest. Maar de Duitse Christen-Democratische oppositie heeft haar bedenkingen bij de verlenging van de missie van 500 Duitse soldaten en heeft gedreigd tegen verlenging te stemmen.
EU- en NAVO-vertegenwoordigers reageerden gisteren geïrriteerd op de woorden van EU-gezant François Léotard die woensdag meldde dat eventueel een kleine Europese troepenmacht - en dus niet de NAVO - over het vredesakkoord moet gaan waken. "De EU is daar nog niet klaar voor. Als de NAVO als geheel niet verder wil dan moet er maar een 'coalitie van bereidwilligen' komen", aldus een diplomaat.
Afgezanten EU, Rusland, de Verenigde Staten en de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) hebben gisteren in Moskou afgesproken dat de militairen na Essential Harvest in ieder geval worden vervangen door een nog onbekend aantal civiele waarnemers. Er zijn nu 49 van dergelijke waarnemers in Macedonië actief, maar dit aantal zou aanzienlijk verhoogd moeten worden. Ook Rusland wil deelnemen aan de missie. (Reuters/AFP/ANP/DPA)