SKOPJE - De NAVO begint openlijk toe te geven dat de alliantie langer dan 30 dagen in Macedonië zal moeten blijven. NAVO-woordvoerders in Brussel en de Macedonische hoofdstad Skopje hebben gisteren aangegeven, dat na het inleveren van wapens door het Albanese rebellenleger UCK de verdragsorganisatie een toekomstige vredesrol ernstig moet overwegen.
|
Korporaal Ido Pater (26) inspecteert in Krivolac de wapenoogst van de NAVO (Foto: Else Kuitert)
|
De NAVO-reacties volgden op uitlatingen van de Amerikaanse gezant voor Macedonië, James Pardew. Die zei gisteren dat de NAVO moet blijven om de veiligheid te garanderen van een leger van enige honderden burgerwaarnemers van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE).
De OVSE zal deze grote groep waarnemers inzetten om de voortgang van het vredesproces in Macedonië te volgen, na het inleveren van de UCK-wapens. Dan moet het politieke proces gestalte krijgen en Pardew vreest dat de waarnemers dat niet zonder militaire bescherming kunnen doen. Daarmee refereerde de Amerikaan aan de toegenomen anti-westerse houding onder de Macedonische bevolking.
NAVO-woordvoerders in Skopje en de Europese diplomaten in de Macedonische hoofdstad erkenden dat er sprake zal zijn van een "ernstig veiligheidsvacuüm", zodra de NAVO eind deze maand haar taak als beëindigd beschouwt. Formeel heeft de NAVO in het vredesproces een beperkte rol, namelijk het innemen binnen 30 dagen van wapens van de Albanese rebellen. Van die 30 dagen zijn er acht verstreken.
Vertrouwelijk geven NAVO-woordvoerders te kennen dat de alliantie zich begint te realiseren dat na de 30 dagen de Macedoniërs en de Albanezen behoefte zullen hebben aan de NAVO-aanwezigheid om te verhinderen dat het vredesproces alsnog ontspoort.
Bij de activiteiten van de OVSE gaat het om enige honderden westerse waarnemers die het doelwit zouden kunnen zijn van radicalen van beide zijden die gekant zijn tegen het vredesproces. De angst bij de NAVO is versterkt door de manier waarop radicalen het Macedonische parlement ervan wisten te weerhouden zonder problemen een debat op te starten over noodzakelijke grondwetswijzigingen, die de Albanezen meer rechten moeten geven.
Veel parlementariërs wantrouwen de bereidheid van de rebellen zich te ontwapenen en noemen de 3300 wapens die de NAVO zal innemen volgens afspraak een lachertje. Zeker aan Albanese zijde groeit de roep de NAVO ervan te overtuigen langer in Macedonië te blijven.
NAVO-kringen in Skopje beginnen aan Brussel en hun diverse thuislanden te rapporteren dat de zes maanden oude Albanese opstand niet met een beperkte inzet van de alliantie is op te lossen. Het politieke proces lijkt de NAVO te noodzaken tot een langer verblijf, hoewel het huidige mandaat daar niet vanuit gaat.
Pardew merkte gisteren op dat de Macedonische veiligheidstroepen de uiteindelijke verantwoordelijkheid dragen voor de veiligheidssituatie in hun land.