JOHANNESBURG - Amerika en Israël hebben hun delegaties in Zuid-Afrika op de VN-conferentie over racisme teruggetrokken wegens de eenzijdige anti-Israëlische stemming die daar volgens hen heerst. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Colin Powell gaf vanuit Washington de delegatie in Durban opdracht op te stappen omdat de conferentie volgens hem is "gekaapt door extremistische elementen".
Volgens Washington is het onmogelijk gebleken om tot een compromis te komen over een tekst betreffende het conflict in het Midden-Oosten. "We zijn tot het uiterste gegaan", aldus de Amerikaanse delegatieleider Lantos, die zelf de holocaust heeft overleefd.
Volgens Lantos accepteren de Arabische landen geen enkel redelijk voorstel om te komen tot een afzwakking van een eerder aangenomen resolutie waarin Israël wordt beschuldigd van volkerenmoord, etnische zuivering en 'apartheid'. Lantos: "Dit is geen conferentie tegen racisme, het is een conferentie tegen Israël."
De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken, Sjimon Peres, zei "het bizarre schouwspel dat zich in Durban heeft afgespeeld" te betreuren. "Een belangrijke conferentie waarvan werd verondersteld dat ze de mensenrechten zou beschermen, werd een bron van haat." Peres noemde de activiteiten op de conferentie een "ongelooflijke poging om Israël te besmeuren."
Hij zei dat Israël door deelnemers aan de conferentie onterecht wordt afgeschilderd als een kolonialistisch land. Hij verweet de Arabische Liga een campagne te hebben geleid om Israël in onaanvaardbare termen als enige verantwoordelijk te stellen voor het Israëlisch-Palestijnse conflict. "De hele Arabische Liga heeft zich ontpopt als een tegenstander van de vrede", aldus een woedende Peres.
Maar volgens de secretaris-generaal van de Arabische Liga, Amr Moussa, moet het slotdocument wel aandacht besteden aan het conflict, omdat daarin inmiddels praktijken van racistische aard te herkennen zouden zijn. "Israël moet merken dat iedereen kwaad is." Moussa verwierp de Israëlische beschuldiging dat de Arabische landen de anti-racisme conferentie hebben gekaapt door het Midden-Oosten onder de aandacht te brengen.
Nog voor de VN-conferentie begon, lieten de Verenigde Staten hun onvrede blijken over de manier waarop Israël dreigde te worden behandeld in Durban. Minister Powell liet om die reden verstek gaan. Een schaduwconferentie van niet-gouvernementele organisaties maakte de sfeer er zondag niet beter op. Israël werd in een verklaring als een "racistische apartheidsstaat" beschreven wegens de behandeling van de Palestijnen in de Gazastrook en op de Westelijke Jordaanoever.
De Zuid-Afrikaanse president Thabo Mbeki liet gisteravond weten dat de Amerikaanse onttrekking aan de conferentie volgens hem een teken is dat Amerika niet bereid is om over racisme in eigen land te praten.