AMSTERDAM - Lokale overheden zijn woedend over het verbod op het sluiten van cross border lease constructies waarop het kabinet aankoerst. De Unie van Waterschappen gaat kabinet en Tweede Kamer duidelijk maken dat cross border lease overeenkomsten "voor 100% op een transparante, democratische en legale wijze tot stand komen", aldus een woordvoerder.
"Er is geen sprake van dubieuze praktijken en er gebeurt niks zonder toestemming van de provincies of van het ministerie van Verkeer en Waterstaat, onze toezichthouder", stelt de Unie.
Ook tal van gemeenten zijn verontwaardigd, omdat zij juist van plan waren hun rioleringstelsel in een cross border lease constructie een verhuurovereenkomst met een Amerikaans bedrijf onder te brengen. Onder meer Tilburg, Capelle aan den IJssel, Hilversum, Arnhem en Apeldoorn hebben hiervoor ideeën ontwikkeld.
"Cross border lease is een prima financieringsvorm", aldus de Capelse wethouders John Tammel (PvdA). "Hiermee kun je als gemeente besparen op uitgaven en de lokale lasten voor inwoners en bedrijven zo laag mogelijk houden."
Het kabinet suggereert in een circulaire die binnenkort aan de lokale overheden wordt gestuurd dat "gemeenten" het "op ruime schaal" eens zijn met het verbod. Maar de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft geen standpunt, juist omdat de achterban verdeeld is, aldus een woordvoerder. "Het is aan gemeenten zelf om te besluiten hoe zij met cross border lease omgaan", aldus de VNG.
Kees Tiemstra van PriceWaterhouseCoopers Global Structured Finance noemt het kabinetsstandpunt ronduit hypocriet: "Hoe kan een overheid die zelf jarenlang heeft geprofiteerd van dit soort constructies en hieraan op alle manieren heeft meegewerkt, nu plotseling roepen dat het allemaal ethisch verwerpelijk is?"
Bovendien wijst Tiemstra er op dat de rechtskracht van de circulaire onduidelijk is. "En het dreigement van het kabinet om nieuwe cross border lease overeenkomsten te vernietigen, is niet meer dan een bangmakertje om geïnteresseerde overheden af te schrikken."
Zelfstandig organisatie-adviseur Guido Starmans, in de jaren negentig als ambtenaar betrokken bij de eerste cross border lease overeenkomst van een waterschap (in Edam), vindt de opstelling van het kabinet "zeer paternalistisch". Volgens Starmans damt het kabinet de verantwoordelijkheden van lagere overheden in en stelt het zich op als 'wereldverbeteraar': "In vrijwel alle ons omringende landen is cross border lease toegestaan."