JAKARTA - Vijftig gewapende Australische commando's zijn gisteren aan boord gegaan van het Noorse vrachtschip 'Tampa' dat met 434 voornamelijk Afghaanse vluchtelingen voor de kust van Christmas Island ligt, op ongeveer 1500 km voor de noordwestkust van Australië.
Aanleiding tot de actie van de 'Special Air Service'-eenheid was het feit, dat Tampa's kapitein Arne Runnan gisterochtend tegen de wil van de regering in Canberra de Australische territoriale wateren was binnen gevaren omdat de toestand aan boord "uit de hand" dreigde te lopen, zoals hij had laten weten.
De 'Tampa' had de vluchtelingen zondag in de Indische Oceaan opgepikt toen de houten veerboot, waarmee zij vanuit Indonesië op weg waren naar Australië, begon te zinken. Vanaf dat moment is deze eigentijdse 'Exodus' een speelbal geworden in het geschil tussen de betrokken landen.
Australië weigerde het schip en zijn menselijke lading toe te laten. "Wij zijn vastbesloten het schip en zijn opvarenden niet toe te laten, behoudens buitengewone humanitaire omstandigheden", herhaalde premier John Howard gisteren. Indonesië wenst de vluchtelingen evenmin terug te krijgen.
Ook Noorwegen, het land waar de 'Tampa' is geregistreerd, ziet een oplossing van het probleem niet in opname van de vluchtelingen. De Noorse regering diende gisteren bij de VN een klacht in omdat Australië met behulp van militairen verhindert dat het schip een haven binnenloopt. "Het zeerecht en humanitaire beginselen gebieden dat de dichtstbijzijnde haven humanitaire noodhulp verleent", aldus de Noorse premier Jens Stoltenberg.
Nadat de 'Tampa' aanvankelijk op ongeveer 17 zeemijlen van het afgelegen Christmas Island tot stoppen was gedwongen voer de kapitein gisterochtend toch de territoriale wateren van Australië binnen. Hij vreesde "aan boord met de dood te worden geconfronteerd" als er niet spoedig hulp zou worden geboden. Het merendeel van de onvrijwillige passagiers is inmiddels in hongerstaking. Een deel van hen is uitgedroogd en lijdt aan dysenterie. Een van hen heeft een gebroken been.
Artsen van de 'Royal Flying Doctors Service' (RFDS), die aan boord waren gebracht, zeiden dat de medische situatie aan boord niet ernstig was en dat de ingestorte vluchtelingen herstelden nadat zij water hadden gekregen en warm werden gehouden.. "Een evacuatie is overbodig", aldus een RFDS-woordvoerder. Desondanks weigerde kapitein Runnan zijn schip weer naar internationale wateren te sturen, zoals hem werd gevraagd.
Gemotiveerd door de op handen zijnde verkiezingen deed Australië's conservatieve regering gisteren een poging de toeloop van illegale immigranten en asielzoekers verder in te dammen. Zij diende een wetsvoorstel in waarmee de definitie van 'vluchteling' verder wordt vernauwd en de beroepsmogelijkheid voor afgewezen asielverzoeken wordt verkleind.
Het voorstel heeft nog niet de steun van de centrum-linkse oppositie. Maar onofficiële opinie-onderzoeken wijzen uit, dat 90 procent van de Australiërs het eens is met het besluit de 'Tampa' niet toe te laten. Het wetsvoorstel dateert van voor de 'Tampa'-affaire.
![[terug]](/krant/logos/terug.omlaag.gif){kind=small}