AMSTERDAM - Randstad voorspelde begin dit jaar dat de winst met 30 tot 45% zou dalen. In april kwam hier plotseling een winstwaarschuwing zonder concrete verwachting overheen. Uiteindelijk pakte het eerste halfjaar nog slechter uit dan gedacht. De uitzendreus zag zijn nettowinst uit gewone bedrijfsuitoefening het afgelopen halfjaar met maar liefst 80% dalen naar EUR15,5 miljoen.

Als de boekwinst van de verkoop van beveiligingsbedrijf Randon en schoonmaakbedrijf Lavold wordt meegeteld, komt de nettowinst uit op een daling van 49% naar EUR39,6 miljoen. De autonome omzetgroei van Randstad daalde wereldwijd met 3%. Ter vergelijking: concurrenten Adecco en Vedior scoorden het eerste halfjaar wereldwijd omzetstijgingen van respectievelijk 6% en 9%.

Topman Hans Zwarts gaf gisteren meteen toe "dat het geen gemakkelijk half jaar is geweest. Vooral het eerste kwartaal was erg slecht". De goedlachse Zwarts had duidelijk zijn les geleerd na eerdere té optimistische uitspraken over de toekomst van zijn bedrijf: "Vanwege de onzekere economische vooruitzichten doe ik geen voorspellingen meer."

Prompt liet de techniek Zwarts ook nog eens in de steek. Het grote beeldscherm met de cijfers bleef tien minuten lang wit. Een tijdelijke tegenslag, maar wel symbolisch voor de gang van zaken de laatste twee jaar bij de uitzendreus.

De uitzendactiviteiten in de Verenigde Staten leveren de meeste problemen op. De omzet daalde er met 14%, hetgeen een verlies van EUR47,7 miljoen opleverde. In de eerste zes maanden van het vorig jaar werd nog EUR46,2 miljoen winst geboekt.

Zwarts gaf toe dat hier niet alleen de economische recessie voor verantwoordelijk is. "We waren ook niet agressief genoeg op een verslechterende markt en te veel met onszelf bezig. Het tij is gekeerd: wij springen nu direct op de wensen van de klant in. Sales, sales, sales is weer ons devies."

Alle tegenslag is het zure gevolg van jarenlang marktleiderschap met de opvatting: 'de klant komt toch wel naar ons toe'. Vriend en vijand is het er verder over eens dat het bedrijf veel te laat de stap heeft gezet naar specialistisch uitzendwerk. De concurrentie, groot en klein, haalt Randstad hierbij wereldwijd links en rechts in. Daarnaast mislukten de optimistische miljoeneninvesteringen in nieuwe internetdiensten en -producten (zoals de virtuele bemiddelaar Hedson) of moeten zij hun nut nog bewijzen.

Het te lang negeren van de economische verkeerslichten bleek ook een doodzonde. De uitzendbranche is immers dé economische barometer bij uitstek. Supertanker Randstad onderschatte niet alleen de cyclische risico's van het eigen product, het liet tevens de overheadkosten oplopen en suste zich verder in slaap met overnames en mooie vergezichten in Duitsland, Spanje en Italië.

Bemoedigend is dat Randstad naar eigen zeggen op schema ligt met bezuinigingen. Over geheel 2001 wordt EUR65 miljoen bezuinigd, dit zijn voornamelijk besparingen op personeelskosten. In de VS worden 1200 werknemers de laan uit gestuurd, in Nederland 1000 en in Duitsland 170. Daarnaast worden de marketingkosten opgevoerd, hetgeen vertrouwen uitstraalt. Meestal sneuvelt deze kostenpost als eerste bij tegenwind. "We willen ons wereldwijd meer als één merk presenteren. Dat zie je terug in onze reclamespotjes. In de VS bijvoorbeeld hadden we een veel te abstracte campagne. Dat kan niet meer, we moeten de klant weer raken in zijn emotie", aldus Zwarts.

Hij benadrukte verder dat dit jaar in geen enkel land vestigingen worden gesloten. Opvallend was dat Zwarts hierover later op de dag tegen analisten een slag om de arm hield. Randstad wil verder minder afhankelijk worden van de omzet in de VS (25%) en Nederland (40%). Dit moet dalen naar respectievelijk 20 en 30%. Deze omzet moet onder meer gecompenseerd worden in de groeimarkten Spanje en Duitsland. Opvallend was dat Zwarts later bevestigde dat van deze markten "vooral op de middellange termijn veel kan worden verwacht".

zoek naar gerelateerde artikelen

do 23 augustus 2001