BRUSSEL/WASHINGTON - De Amerikaanse centrale bank heeft gisteren voor de zevende maal dit jaar de rente verlaagd in een poging om de stagnerende economie nieuw leven in te blazen.

Voorzitter Alan Greenspan op weg naar de hoofdvestiging van het Amerikaanse stelsel van centrale banken. Hij zou later een renteverlaging bekendmaken. (Foto: EPA)

'Federal Reserve'-baas Alan Greenspan maakte duidelijk dat wat hem betreft er nog meer in de pijplijn zit om de niet meer groeiende Amerikaanse economie de helpende hand te bieden. Maar analisten betwijfelen of renteverlagingen nog het antwoord zijn, binnen enkele maanden is de Amerikaanse rente nu teruggebracht van 6,5 naar 3,5%, het laagste niveau sinds het voorjaar van 1994. Het minder belangrijke disconto gaat ook met een kwart omlaag tot 3%.

De rest van het antwoord moet komen van een teruglopende dollarkoers, die de Amerikaanse export nieuw leven inblaast. In een verklaring na afloop van de bijeenkomst van het 'Federal Open Market Committee' stelde de Amerikaanse centrale bank dat ze nog steeds ernstige zwakheden ziet in de economische ontwikkeling, terwijl de inflatie dik onder controle is. Met name die lage inflatie van minder dan 1,5% geeft de 'Fed' voldoende armslag voor nieuwe renteverlagingen.

Op 30 augustus a.s. moet de Europese Centrale Bank beslissen over een renteverlaging. In Europa is de inflatie langzaam op zijn retour, maar met 2,8% nog altijd beduidend hoger dan het gewenste gemiddelde van 2%. Maar de Duitse economie, de motor van de eurozone, ligt bijna plat en ook in Frankrijk gaat het minder. Zowel in Duitsland als Frankrijk is de inflatie duidelijk op de terugweg en analisten gaan ervan uit dat hierdoor de weg geplaveid is voor de Europese Centrale Bank om op 30 augustus de rente in de eurozone te verlagen van 4,5 naar 4,25%. Later in het jaar wordt in Europa dan nog een tweede verlaging naar 4% voorzien, waarna eind volgend jaar als de economie weer aantrekt een lichte verhoging in het verschiet ligt. Maar Duisenberg kan zijn kruit nog even droog houden om echt zeker te zijn dat de inflatie in Europa, die echt nog veel te hoog is in een aantal belangrijke landen, waaronder Nederland, een renteverlaging eind augustus is dus nog geen zeker gegeven.

De verlaging van de Amerikaanse rente was door de markten al ingecalculeerd, omdat de Amerikaanse economie nog steeds geen duidelijke tekenen van herstel vertoont. Als ongunstige factoren voor de Amerikaanse economie noemt de Fed de aanhoudende daling van winsten en investeringen in het bedrijfsleven en de algemene zwakte van de wereldeconomie. Positief is dat de bestedingen van huishoudens in de VS aardig op peil blijven. De inflatie zal onder controle blijven dankzij het afflauwen van de loon-prijsspiraal, aldus de Fed.

De consumentenuitgaven blijven op peil, maar tegelijk wordt er steeds meer geleend en verhogen Amerikaanse burgers hun hypotheek om hun uitgaven op peil te kunnen houden. Ondertussen dalen de bedrijfswinsten, terwijl de wereldeconomie ook verzwakt. De VS krijgen een mes in de rug door hun eigen recessie, die ook de rest van de wereldeconomie een domper opzet. In de periode april-juni groeide de Amerikaanse economie met 0,7% na 1,3% gegroeid te zijn in het eerste kwartaal. Volgende week komen de herziene cijfers over het tweede kwartaal en volgens analisten wijzen die vrijwel op een pas op de plaats of zelfs een lichte krimp.

Toch wordt de situatie niet als hopeloos gezien en zijn er tekenen dat het ergste voorbij is. Maar een herstel zal uiterst langzaam gaan en veel tijd vergen. Recente rapporten van het Amerikaanse ministerie van Financiën duiden erop dat de consumenten blijven uitgeven, dat de huizenverkoop heeft geprofiteerd van de lagere rentetarieven en dat bedrijven vooral verdienen door uitverkoop te houden van overtollige voorraden. De keerzijde is wel dat er weinig wordt geïnvesteerd en dat bedrijven overtollig personeel aan de dijk zetten.

Analisten zijn het over eens dat er niet veel renteverlagingen in de VS meer in het verschiet liggen, een kleine helft ziet nog een kwart procent verlaging op 2 october, als de Fed weer bijeenkomt. Dat is het dan wel voor dit jaar. "Eind dit jaar of begin 2002 moeten de voorwaarden weer aanwezig zijn voor hernieuwde groei", aldus Jack Guynn, president van de regionale centrale bank van Atlanta Georgia, aangesloten bij de Fed. Door het lot maakt hij momenteel geen deel uit van het beleidsbepalende comité van de Fed en daarom kon hij wat vrijer spreken.

zoek naar gerelateerde artikelen

wo 22 augustus 2001