BELFAST - Op een enkele partij na spreken alle betrokkenen van een doorbraak in het Noord-Ierse vredesproces nu het Ierse Republikeinse Leger (IRA) een bevredigende methode heeft voorgesteld om zijn wapens buiten gebruik te stellen.
De Ulster Unionisten van de opgestapte premier David Trimble, de grootste protestantse partij die gisteravond bijeen zou komen om haar antwoord op een Brits-Ierse vredesplan te formuleren, zijn terughoudend in hun reacties. Trimble sprak weliswaar van "een beduidende stap voorwaarts in de ontwapening", maar hij wees erop dat de IRA nog geen wapen heeft ingeleverd.
De Ierse premier Bertie Ahern noemde de IRA-toezegging "een heel belangrijke historische doorbraak" en drong er bij de Ulster Unionisten op aan het historisch belang te zien en niet naar moeilijkheden te zoeken. De Britse minister voor Noord-Ierland, John Reid, kwalificeerde het akkoord tussen de ontwapeningscommissie en de IRA als een belangrijke stap vooruit. "Ik denk dat het de basis en de potentie biedt om de wapenkwestie snel op te lossen", zei hij.
In het Brits-Ierse vredesvoorstel, waarop alle betrokken partijen gisteren dienden te reageren, worden een fikse reductie van de Britse militaire aanwezigheid in Noord-Ierland en verdere hervormingen bij de Noord-Ierse politie in het vooruitzicht gesteld om de IRA aan te zetten tot de ontwapening die het in het Goede-Vrijdagakkoord van 1998 heeft toegezegd.
Sinn Fein, de katholieke regeringspartij die zich opwerpt als spreekbuis van de IRA, zei dat het aanbod tegemoet komt aan de eisen van de Ulster Unionisten. "De andere partijen moeten nu positief en constructief reageren", zei Sinn Fein-leider Gerry Adams.
De Ulster Unionisten zeiden echter eerst te willen weten of het voorstel echt inhoudt dat de IRA-wapens "permanent onbruikbaar en onbereikbaar" worden. Wat de IRA nu aanbiedt, lijkt vooral heel lang wachten", zei Jeffrey Donaldson, een vooraanstaand partijlid dat sceptisch staat tegenover het vredesverdrag.
De Democratische Unionistische Partij van dominee Ian Paisley ziet niets in de stap van de IRA. Het is volgens de DUP slechts een vertragingstactiek om nog meer concessies van de Britse regering los te peuteren. Als de Noord-Ierse partijen niet voor zaterdag 12 augustus instemmen met het Brits-Ierse voorstel, valt de huidige regering uit elkaar. Als Trimble's plaats niet wordt opgevuld, komen er nieuwe verkiezingen of neemt Londen het bestuur over Noord-Ierland weer over.
Het IRA-wapenarsenaal dat in ondergrondse bunkers in Ierland en Noord-Ierland ligt opgeslagen, wordt geschat op 1000 automatische geweren met circa een half miljoen patronen plus twee ton van het zwaar explosieve Semtex. Verder beschikt de IRA over onbekende aantallen raketten, mortieren en mijnen.
![[terug]](/krant/logos/terug.omlaag.gif){kind=small}