In Masanjia in China scheppen gevangen Falun Gong-aanhangers in een modelkeuken rijst in enorme kommen. (Foto: AP)

PEKING - In antwoord op de al jaren voortdurende kritiek op het systeem van werkkampen gaf Peking afgelopen week vijf buitenlandse media-organisaties toestemming een kijkje te nemen in een berucht detentiecentrum in China, Masanjia.

In één van de negen kampementen die Masanjia telt, moeten leden van de verboden spirituele beweging Falun Gong hun geloof afleren.

Aanhangers van die leer hebben het kamp in de noordoostelijke provincie Liaoning, omschreven als een levende hel. Met het uitnodigen van journalisten wil Peking bewijzen dat de situatie er allesbehalve slecht is en de internationale kritiek op de strafmethodes op niets is gebaseerd.

Mensenrechtenorganisaties en vertegenwoordigers van Falun Gong in Hongkong omschreven het bezoek evenwel als een propagandastunt. "Dit bezoek geeft geen enkel inzicht in wat zich werkelijk in de kampen afspeelt en is duidelijk in scène gezet", aldus de directrice van de organisatie Mensenrechten in China, Sophia Woodman.

Activisten in Hongkong geloven dat het tijdstip onder meer is gekozen om goed voor de dag te komen bij leden van het Internationale Olympisch Comité. Volgende maand komt het IOC in Moskou bij elkaar voor een stemming over welke stad de Olympische Spelen in 2008 mag organiseren en Peking is een van de kandidaten.

Woodman twijfelt er niet aan dat alles tot in de puntjes was voorbereid. "De beslissing om buitenstaanders toe te laten, gaat niet over een nacht ijs. Wat we in de media hebben gezien en gelezen over de opgeruimde eetzalen en slaapkamers en opnieuw geverfde muren, heeft maanden, misschien zelfs meer dan een half jaar voorbereiding gekost."

De mensenrechten-activiste denkt dat de officiële internationale oproep vorig jaar aan Peking om de heropvoedingskampen af te schaffen, de aanleiding was voor de uitnodiging van het bezoek aan Masanjia. De pleidooi kwam van het hoofd van de Commissie van Mensenrechten van de Verenigde Naties, Mary Robinson, naar aanleiding van een werkgroep over sektes die de VN in de Chinese hoofdstad had georganiseerd.

Robinson zei toen dat de VN samen met de Chinese autoriteiten cursussen wilde organiseren om de politie en ander bewakingspersoneel bewust te maken van hun plichten en een eind te maken aan weid verbreide mishandeling van gevangenen.

Peking beloofde braaf medewerking, maar nooit iets gezegd over afschaffing van de werkkampen. Opnieuw bleef het bestaan van heropvoedingskampen onaangetast, zeggen critici. Zij zeggen, van hun kant, dat heropvoeding door arbeid onwettig is, en dat door gebrek aan centrale controle de kampen en hun bewoners een speelbal zijn van wantoestanden en willekeur.

"Mansanjia staat bekend om de mishandeling die de bewakers verrichten", aldus de woordvoerster van de Falun Gong in Hongkong, Hui. "Er zijn bewijzen dat volgelingen zijn gemarteld en gehersenspoeld. Een aantal leden is doodgemarteld terwijl de overheid beweert dat ze zelfmoord hebben gepleegd. Maar onze leer zegt dat je niet zult doden en geen zelfmoord zult plegen. Sinds de ban op ons geloof, twee jaar geleden, heeft Peking niets dan leugens verspreid."

Wat het kampsysteem betreft, is er volgens directrice Woodman van Mensenrechten in China niets veranderd. "Geen enkele journalist heeft met een mishandelde gevangene kunnen spreken en het gebruik van geweld wordt door iedereen in het kamp ontkend. Maar uit onderzoek met familieleden van gedetineerden is bekend dat het gebruik van elektrische 'prikstokken' in bijna alle strafkampen in China gebruikelijk is. Het moet enorm veel moeite hebben gekost om de gevangenen iets positiefs te laten zeggen."

zoek naar gerelateerde artikelen

wo 6 juni 2001