DEN HAAG - Het nieuwe wao-stelsel, zoals voorgesteld door de commissie-Donner, leidt in eerste instantie tot een extra toeloop naar de kantonrechter.

Dit is een logisch gevolg van de rituele dans, waartoe werkgevers en hun zieke werknemers straks worden 'veroordeeld', zo meldde voorzitter Piet Hein Donner gisteren bij de presentatie van zijn eindrapport.

In het nieuwe stelsel hebben alleen volledig arbeidsongeschikten nog recht op een wao-uitkering. Een werkgever krijgt de verplichting om gedurende maximaal twee jaar zijn gedeeltelijk 'arbeidsgeschikte' werknemer weer aan het werk te krijgen.

Een werknemer die niet goed meewerkt, moet eerst door zijn baas gekort worden op zijn bovenwettelijke uitkering, daarna volgt ontslag. Een onwillige werkgever moet zijn werknemer onafgebroken 100% loon doorbetalen.

Om bij geschillen de run op de kantonrechter te beperken en daarmee een langdurige vertraging van het reïntegratieproces te voorkomen, moeten er binnen bedrijven onafhankelijke vertrouwenspersonen of -colleges komen. Geen onverstandig advies, omdat eenderde van de huidige wao-instroom wordt veroorzaakt door conflicten op de werkvloer.

Donner stelt echter geen bemiddeling of een bindend advies voor, maar hoopt op een oordeel waar beide partijen vanwege de 'objectiviteit' niet omheen kunnen.

Donner ontneemt niemand het recht naar de rechter te stappen om zijn of haar recht te halen, maar geeft duidelijk aan dat via de vertrouwensweg bepaald moet worden of is voldaan aan de minimumeisen die voor de rituele dans zijn gesteld.

"Criterium voor de beoordeling is niet het juiste midden tussen twee standpunten noch ook een rechtsregel; het gaat erom wat naar bevind van zaken redelijk is in het licht van de omstandigheden", zo schrijft Donner. Maakt een werkgever of zieke werknemer aantoonbare fouten tijdens het reïntegratieproces en worden die door vertrouwenspersoon of -college gesignaleerd, dan zal dit oordeel bij de kantonrechter zwaar meewegen, waarschuwt de commissie. Dit voorstel sluit aan bij de voorstellen van de commissie-Rood om het ontslagstelsel te vereenvoudigen. Conflictbeslechting vindt hierbij in eerste instantie via arbitrage binnen de bedrijven zelf plaats.

Collega's, arbodiensten of verzekeraars krijgen overigens geen rol bij de geschillenbeslechting tijdens de reïntegratie. Zij zijn te direct betrokken bij het proces en daarmee niet onafhankelijk genoeg. Donner geeft vanwege het draagvlak binnen bedrijven de voorkeur aan een driehoofdige commissie, mogelijk bestaande uit pensioen- of (oud-)vakbonds/werkgeversbestuurders. "Slechts in grote bedrijven zal er voldoende conflictstof zijn voor een permanent functionerend persoon of college. In kleinere bedrijven zal overwogen moeten worden om met meerdere bedrijven gezamenlijk een persoon of college aan te wijzen. Bij de vorming van een vertrouwenscollege moet de ondernemingsraad betrokken worden. Een en ander zou via cao-onderhandelingen onderdeel van de arbeidsvoorwaarden moeten worden.

Het ontbreken van een degelijke geschillenbeslechting krijgt een werkgever op zijn brood. Er wordt dan vanuit gegaan dat deze 'onvoldoende inspanning' heeft geleverd om zijn zieke werknemer aan een nieuwe, passende baan te helpen en moet hij 100% loon doorbetalen.

zoek naar gerelateerde artikelen

do 31 mei 2001