LONDEN/BERLIJN - De Londense politie heeft gisteren tijdens demonstraties tegen het grootkapitaal ruim 40 mensen gearresteerd. Bij diverse schermutselingen zijn meer dan tien lichtgewonden gevallen. Honderden straten waren vanwege blokkades onbereikbaar.

De protestacties, die ongeveer 5000 demonstranten op de been brachten, zorgden de hele dag voor een enorme chaos in de Britse hoofdstad. Het verkeer was geheel ontregeld, terwijl winkels en kantoren in het centrum deels of geheel waren gesloten. De politie had ruim 6000 agenten opgeroepen om de orde te bewaren en hield 3000 manschappen achter de hand.

Dit uit vrees voor massale plunderingen waartoe via internet de afgelopen weken regelmatig was opgeroepen. De actievoerders volgden het Britse monopolyspel en voerden ter verhulling van de oproep tot plundering de slogan 'uitverkoop van het land'.

Medewerkers in het financiële hart van Londen de City bleven over het algemeen thuis of kwamen in spijkergoed in plaats van in de gebruikelijke krijtstreep- en mantelpakken naar het werk. Omdat de beurzen elders in de wereld vanwege de 1 mei-viering waren gesloten, was de handel ook minder. Winkels, kantoren en de Londense beurs waren uit voorzorg tegen rellen van houten schermen voorzien. Dit gold met name in de winkelstraat bij uitstek, Oxfordstreet.

De grootste politieactie sinds de Tweede Wereldoorlog leidde ertoe dat drie grote groepen demonstranten bij Oxford Circus (al met al 3000 man) vele uren door een enorme overmacht aan agenten waren omsingeld. Actievoerders konden geen kant uit. Wie was gemaskerd, hasjiesj rookte of met stenen gooide, werd onmiddellijk opgepakt.

Het 'zero-tolerance' vloeide voort uit de uit de hand gelopen meirellen van vorig jaar, toen radicalen een spoor van vernieling trokken door het centrum en diverse bekende winkel- en restaurantketens plunderden. Het Britse publiek was met name woedend op de actievoerders omdat het standbeeld van Winston Churchill, het boegbeeld van de Tweede Wereldoorlog, zwaar was beschadigd en besmeurd.

Livingstone (Foto: EPA)

De Londense burgemeester, Ken Livingstone, stond achter het strenge politiebeleid. Hij kreeg de gehele dag extra politiebescherming omdat geruchten circuleerden dat hij zou worden ontvoerd "Ik ben voor demonstratievrijheid en deel de zorgen dat de Derde Wereld te veel wordt achtergesteld. Maar ik duld geen volksoproer en vernielingen", aldus de burgemeester.

Ook Duitsland onderging gisteren de gevreesde 1-meirellen. Vooral in Berlijn kwam het tot straatgevechten tussen groepen 'autonome' jongeren en de politie. Maar ook in Frankfurt en Hamburg waren ernstige ongeregeldheden.

In de Duitse hoofdstad was de wijk Kreuzberg wederom het centrale punt voor de ongeregeldheden. Ook in voorgaande jaren vonden hier op 1 mei hevige onlusten plaats. Na een aanvankelijk rustig verlopen volksfeest sloeg hier aan het eind van de middag toch nog de vlam in de pan.

Dat gebeurde toen een aantal relschoppers het opgetrommelde leger van maar liefst 9000 agenten met stenen en flessen ging bekogelen. De politie beantwoordde dit offensief met de wapenstok, waterkanonnen en uiteindelijk ook met traangas.

De losgeslagen menigte richtte barricaden op en stak auto's in brand. De vandalen koelden hun woede op telefooncellen en bushokjes. Er vielen tientallen gewonden. Een groot aantal oproerkraaiers kon worden opgepakt.

De uitbarsting van geweld betekende het failliet van de overheidsstrategie om door middel van een demonstratieverbod de traditionele ongeregeldheden in Kreuzberg dit keer geen kans te geven. De autonomen, die hun 'revolutionaire 1 mei demonstratie' in Berlijn in het water zagen vallen, mobiliseerden niettemin hun achterban en forceerden aan het eind van de dag toch nog hun gewelddadige rel.

Op de bijeenkomsten van de vakbonden ter gelegenheid van de dag van de arbeid kwamen in Duitsland meer dan een half miljoen mensen af. Er werd gepleit voor meer medezeggenschap en een effectievere bestrijding van de werkeloosheid. Bondskanselier Gerhard Schröder (SPD) woonde manifestaties bij in Rostock en Schwerin. Hij beloofde meer geld voor het onderwijs en blijvende extra steun voor de deelstaten in het oosten.

zoek naar gerelateerde artikelen

wo 2 mei 2001