door Johan van den Dongen en Jeroen Hendriks DEN HAAG - Premier Kok heeft gisteren beloofd dat de toenemende drugssmokkel op Schiphol en het wegsturen van bolletjesslikkers door justitie wegens een tekort aan cellen keihard zal worden aangepakt.
"Een noodsituatie vraagt om een noodaanpak", aldus de bewindsman na afloop van de ministerraad. Op voorhand sluit hij geen enkele oplossing uit, maar noemde de inzet van het leger en het opsluiten van twee criminelen in één cel "niet voor de hand liggend".
Volgens premier Kok is de rechtsstaat in het geding. "Aan burgers is niet uit te leggen dat iets wat niet mag op te ruime schaal toch plaatsvindt. Het is een heel ernstig probleem dat we ook hoog opnemen."
Het kabinet wil samen met de autoriteiten op de Nederlandse Antillen, waar veel smokkelaars op het vliegtuig naar Nederland stappen, en tevens met luchtvaartmaatschappijen de controle "aan de vliegtuigtrap" fors verscherpen om de toestroom van bolletjesslikkers een halt toe te roepen.
Het kabinet is volgens Kok ook bereid om daarvoor extra geld en menskracht uit te trekken. Hij wilde niet zeggen of Nederlanders de controle op de Antillen moeten gaan overnemen omdat sommige lokale controleurs corrupt zouden zijn, zoals wel wordt gesuggereerd.
Met een beperking van de toestroom van drugssmokkelaars zal de druk op de Nederlandse celcapaciteit op termijn afnemen, maar Kok sloot niet uit dat zowel in ons land als op de Antillen extra celruimte zal moeten worden vrijgemaakt of gebouwd. De minister-president sloot evenmin uit dat de straffen voor drugssmokkel in ons land in vergelijking met elders aan de lage kant zijn, waardoor het relatief aantrekkelijk is om de drugs naar Nederland te vervoeren.
De premier wees erop dat de bolletjesslikkers er zelf ook baat bij hebben als een einde aan deze drugssmokkel wordt gemaakt. "Het zijn best zielige mensen die uit sociale nood deze risico's lopen. Zij zijn niet de grote vissen. De risico's zijn groot als een bolletje cocaïne in een lichaam openbarst."
Volgens het openbaar ministerie werden er vorig jaar op Schiphol 1200 drugskoeriers opgepakt. Dat is niet alleen een record, maar ook een stijging van zestig procent ten opzichte van het jaar ervoor, toen 769 narcoticalopers werden gearresteerd. In het laatste kwartaal liepen 125 koeriers per maand tegen de lamp. De douane onderschepte vorig jaar 3500 kilo drugs, duizend kilo meer dan een jaar eerder.
Opvallend is ook dat er minder grote partijen drugs worden ontdekt en dat het aantal bolletjesslikkers toeneemt. De problemen leiden er volgens het OM niet toe dat een oogje wordt dichtgeknepen, maar dat acties tegen smokkelaars smoren in hun eigen succes wegens cellentekort.
Hoewel het kabinet nu eerst alles op alles wil zetten om de grote problemen op te lossen, zal minister Korthals (Justitie) volgens Kok ook nog precies moeten uitleggen hoe het zover heeft kunnen komen. Nadrukkelijk moet Korthals de vraag beantwoorden of hij niet eerder had kunnen en moeten ingrijpen. De bewindsman is in ieder geval begin december vorig jaar al via staatssecretaris Bos (Financiën) op de hoogte gebracht nadat de douane de noodklok luidde.
Kok vermoedt dat er fouten zijn gemaakt bij de samenwerking tussen de verschillende overheidsdiensten die bij de aanpak van drugssmokkel zijn betrokken: "Waar gehakt wordt, vallen spaanders."
Het kabinet heeft volgens Kok nog geen bezorgde reacties uit het buitenland ontvangen over de problematiek. Vanuit de hele wereld wordt Nederland doorgaans kritisch in de gaten gehouden vanwege de liberale houding ten aanzien van softdrugs. "We zitten niet te wachten op een telefoontje vanuit de VS om zelf te vinden dat het zo niet kan", zei Kok korzelig.
![[terug]](/krant/logos/terug.omlaag.gif){kind=small}