Milos Forman verhit gemoederen met

'The people vs. Larry Flynt'

door Eric Koch

Een porno-producent werpt zich op als boegbeeld voor democratie in 'The people vs. Larry Flynt'. De geruchtmakende nieuwe film van tweevoudig Oscar-winnaar Milos Forman kreeg deze week op het festival van Berlijn zijn Europese doop. "De strijd van de Hustler-uitgever tegen de autoriteiten raakt het fundament van onze samenleving", zegt Forman in de Duitse hoofdstad. Puriteins Amerika sprak zijn afkeer uit, maar Hollywood gaf Formans ode aan vrijheid van meningsuiting een flink aantal Oscar-nominaties.

Woody Harrelson werd voorgedragen als beste acteur voor zijn kwajongensachtige portrettering van de eigenzinnige pornograaf. Aanvankelijk dreef Flynt een stripteasebar, maar de uitgaven van een clubblad met ontklede danseressen bleek een gouden greep. Waar aanvaarde blootbladen als Playboy ophielden, ging Flynt verder en de publicatie van naaktfoto's van een zonnende Jackie Kennedy zorgde voor een miljoenenoplage.

Ook in zijn artikelen mikte Flynt, als snel meervoudig miljonair, op heilige huisjes. Tal van nationale coryfeeën kregen er in rauwe, spottende columns van langs. En nadat hij een populaire televisiedominee had beschuldigd van ontuchtige handelingen met diens moeder, werd hij voor de rechter gedaagd. Tot wanhoop van zijn advocaat spuugde hij naar rechters en verscheen in luiers in de rechtszaal. Flynt belandde in de cel, ging bijna ten onder aan drugs, werd door een sluipschutter kreupel geschoten, verloor zijn verslaafde echtgenote (rauw en ontroerend gespeeld door rock-zangeres Courtney Love) aan aids, maar haalde uiteindelijk een duurbetaalde overwinning bij de Hoge Raad.

Als een doorn in het vlees van het establishment is Harrelson als Larry Flynt een waardig opvolger van Jack Nicholson in 'One flew over the cuckoo's nest' en Tom Hulce in 'Amadeus'. De film lijkt Forman, opgegroeid in communistisch Tsjechoslowakije,op het lijf geschreven, maar de gelauwerde cineast had aanvankelijk geen enkele interesse in het scenario. "Een verhaal over een porno-uitgever leek me niets, maar omdat Oliver Stone het me had aanbevolen, heb ik het toch ingekeken. ik raakte prompt gefascineerd door het verhaal.

Stone had natuurlijk gelijk: het was veel meer dan de geschiedenis van een kleurrijke figuur. Waar het om draait, is het recht op vrije meningsuiting. De basis van onze samenleving. Vrijheid geeft mensen de gelegenheid om dingen te tonen of te zeggen waar niet iedereen van gediend is, maar als je die vrijheid beperkt, hoe gering ogenschijnlijk ook, begeef je je op een hellend vlak.

In Amerika geloven veel mensen in de maakbaarheid van een perfecte samenleving. Alles wat daarvan afwijkt, zouden ze het liefst verbieden. Maar wie bepaalt wat niet passend is? Voor je het weet, is het aan de kaak stellen van politici of kerkelijke leiders een onaanvaardbare aantasting van het wettelijk of goddelijk gezag. Ik weet waar ik over praat", verwijst Forman naar zijn verleden. "Vertel mij maar wat erger is: vrouwen die uit vrije wil uit de kleren gaan of vrouwen die door hun regering worden gedwongen om zich van top tot teen in te pakken."

Première 20 februari 1997


Gouden Beer naar 'Larry Flynt'

Op het 47e filmfestival van Berlijn is 'The People vs. Larry Flynt' bekroond met de Gouden Beer. Milos Formans ode aan de vrijheid van meningsuiting troefde daarmee twaalfvoudig Oscarkandidaat 'The English Patient' af.