'Rob Roy', heldensaga
in Schotse hooglanden

door Eric Koch

Veedief of volksheld? Voor de Engelse edellieden is Rob Roy MacGregor niet meer dan een ordinaire koeiendrijver met een twijfelachtige reputatie. De leden van zijn clan bewonderen hem als een man van eer en allure. Eenvoudig en recht door zee is MacGregor. Zijn strijd tegen de markies Montrose en zijn doortrapte beschermeling Cunningham, aan het begin van de achttiende eeuw, is die tussen de Engelse decadentie en vastberaden Schotse nuchterheid.

Een kleurig spektakel levert die botsing op, tegen de fraaie ambiance van het ruige Schotse heuvelland. Regisseur Michael Canton Jones presenteert de bonkige Liam Neeson als de Schotse held Rob Roy. Hij is een man zoals veel vrouwen zich dat wensen: stoer, maar gevoelig tegelijkertijd. Hij kiest niet voor een confrontatie met het Engelse gezag, maar wordt daar door de omstandigheden toe gedwongen.

Omdat hij de honger van de vrouwen en kinderen van zijn clan niet kan aanzien, weet hij van de machtige Montrose (John Hurt) een lening los te krijgen om een voordelige handel met koeien te beginnen. In samenwerking met de corrupte rentmeester Argyll (Brian Cox) maakt Montrose's protegé Cunningham zich echter meester van Rob Roy's geld. De markies denkt vervolgens dat MacGregor hem heeft opgelicht en zet een prijs op zijn hoofd.

Een kolfje naar de hand van Cunningham, heerlijk huiveringwekkend gespeeld door Tim Roth. Een boosaardig fatje is hij, oprecht genietend als hij Rob Roy's echtgenote (Jessica Lange) verkracht en hun dorp in brand steekt. Meer dan een strijd voor de belangen van zijn volk is de confrontatie met de Engelsen (gepersonifieerd in Cunningham) voor Rob Roy een persoonlijke strijd van man tegen man.

Dat leidt tot een soort Rocky in de Schotse hooglanden, waarin underdog Rob Roy uiteindelijk in de arena van Montrose's sombere kasteelhal een degenduel uitvecht tegen de superieure stilist Cunningham. Een pakkende opsomming van de elementen van Canton Jones' heldensaga is dat gevecht, waarin matador Roth de dolle stier Neeson hooghartig spottend alle hoeken van het vertrek laat zien.

Maar een enkele keer verkijkt de toreador zich op de kracht en de slimheid van zijn tegenstander. Ook ditmaal wordt het kwaad dus gestraft in een sfeervolle film, waarin de uitstekende acteurs zichtbaar plezier hebben in de pittige dialogen van scenarioschrijver Alan Sharp.

Foto: Liam Neeson en Jessica Lange in de heldensaga 'Rob Roy'.

Premiere 24 mei 1995