|
Noodlot slaat toe in 'Jude' Dubbeltjes worden nooit kwartjes, is de sombere conclusie van het noodlotsdrama 'Jude'. Intelligentie, goede wil en hard werken leiden in de laatste roman 'Jude the obscure' van Thomas Hardy (uit 1895) slechts tot een tragedie. Optimist Jude Fawley vraagt maar twee dingen van het leven: kennis vergaren en een rustig bestaan met zijn geliefde Sue. Maar hij loopt zich te pletter tegen de vooroordelen en de bekrompenheid van het Victoriaanse Engeland.
In die stad ontmoet hij zijn achternicht Sue en hij valt als een blok voor haar intelligentie, humor en onafhankelijkheid. Hij helpt haar aan een baan als onderwijzeres bij schooldirecteur Phillotson, de man die hem in zijn jeugd voorhield dat iedereen zijn eigen lot kon bepalen. Dat probeert Jude, maar het verleden blijft hem achtervolgen. Als Sue van zijn huwelijk hoort, stort ze zich gekwetst en uit een soort wraakgevoel in een trouwpartij met de verliefde Phillotson.
Dat de onafhankelijke, nuchtere Sue zich met alle macht vastklampt aan de boei van het geloof is wat moeilijk te accepteren, maar hoofdrolspeelster Kate Winslet weet ook die wending inhoud te geven. De opvallende nieuwelinge uit 'Sense and sensibility' speelt een onvergetelijke rol als de spirituele Sue, een vrouw die door denken en optreden past in onze tijd. In die bijna eigentijdse sfeer ook laat regisseur Michael Winterbottom zijn fraai verfilmde melodrama ontrollen. Zijn plezierig afstandelijke benadering laat het aan Kate Winslet en de ingetogen en geloofwaardig acterende Christopher Eccleston over om de emoties in te kleuren. Dat levert een allesbehalve ouderwetse vertelling op, die alleen door de moraal (die in de grond van de zaak allesbehalve ver van ons afstaat) en de prachtige decors tijdgebonden is. E.K. Foto 1: Christopher Eccleston met Kate Winslet Foto 2: Kate Winslet als onderwijzeres Sue Première 26 september 1996 |
En dat allemaal vanwege een onbezonnen verliefdheid. De naïeve boekenwurm
Jude liet zich door verleidster Arabella een huwelijk in lokken, maar de
twee zijn nog maar nauwelijks getrouwd of de avonturierster verdwijnt richting
Australië. Jude probeert alsnog op de universiteit van Christminster toegelaten
te worden, maar in dat centrum van kennis is voor iemand uit de lagere milieus
geen plaats.
Later kiest Sue alsnog voor een leven met Jude, maar de maatschappij tolereert
een samenleven zonder huwelijk niet. Zijn werk als steenhouwer raakt hij
kwijt als zijn zondige relatie bekend wordt en alleen in de allerarmoedigste
pensions vinden Sue en Jude met hun twee kinderen een plaats voor de nacht.
Net als het geluk ze eindelijk een beetje toe begint te lachen, duikt Arrabella
weer op. Ze komt Jude's zoontje dumpen bij onze hoofdpersonen. Die vangen
de knaap met liefde op, maar een verkeerd begrepen opmerking leidt tot een
afschuwelijk drama, dat de twee gelieven uit elkaar drijft.