Hugh Grant doodsbang voor camera Britse ster slaat nieuwe weg in met thriller 'Extreme Measures' door Eric Koch Na 'Four Weddings and a funeral' had Hugh Grant het patent op verlegen, onhandige en charmante Britten. Achter een vermoeiende reeks identieke rollen zet hij een punt in de thriller 'Extreme Measures', die deze week in ons land in première gaat. Hij laat zich van een plezierige serieuze kant zien als een jonge arts (Brits, dat nog wel...) die in een Amerikaans ziekenhuis wordt geconfronteerd met een raadselachtig overlijdensgeval. In een chaotische omgeving waarin dagelijks gewonden van aanrijdingen of schietpartijen en meer alledaagse zieken de laatste adem uitblazen wekt de dood van een binnengevallen dakloze nauwelijks opzien. Maar de symptomen van zijn ziekte zijn Grant onbekend en bovendien blijkt zijn lijk daags daarna al afgevoerd. De geneesheer-directeur heeft daar een prima verklaring voor, maar als de weinige gegevens van de dakloze dode ook verdwenen zijn, wordt Grant toch nieuwsgierig. Als hij in zijn spaarzame vrije tijd meer over de zaak te weten probeert te komen, wordt hem van hogerhand te verstaan gegeven dat hij zich beter op zijn aanstaande promotie kan concentreren. Hugh legt die dringende raad naast zich neer en verliest vervolgens zijn baan en bijna ook zijn leven als hij een medisch complot ontrafelt waarbij de vooraanstaande neuroloog Gene Hackman daklozen gebruikt om een middel tegen verlammingen te vinden. Sara Jessica Parker als Jodie Trammel, de verpleegster in Hugh Grant's operatiekamer Minder heldhaftig dan zijn personage in 'Extreme Measures' blijkt Hugh Grant als acteur. "Onlangs moest ik voor 5000 mensen in Carnegie Hall een speech houden over de films van James Ivory", vertelt Grant in Parijs. "Geen centje pijn. Maar als de regisseur op de set een close up aankondigt, doe ik 't nog altijd in mijn broek. Acteren doe ik nog steeds niet voor mijn lol. Veel liever hou ik me bezig met wat er àchter de camera gebeurt." 'Extreme Measures' gaf Hugh Grant de gelegenheid om zich voor het eerst met produceren bezig te houden. Op basis van zijn recente successen richtte hij met zijn vriendin Elizabeth Hurley een eigen productiemaatschappij op. Onder de vlag van Castle Rock, de firma van Rob Reiner ('A few good men', 'When Harry met Sally'), brengen ze voortaan hun eigen projecten uit. Om commerciële redenen zal Grant daarin ook als acteur optreden, maar behalve produceren wil hij er minstens twee zelf regisseren. "Ik heb bij al mijn films tot dusver goed opgelet hoe andere regisseurs het deden." Hij lacht. "Alleen al omdat ik me anders te pletter zou vervelen. Acteren in films is vooral wachten tot je weer even op mag draven. De regisseur mag lekker aan het werk blijven. Ik heb, zeker in het begin, vaak op het punt gestaan om met acteren te stoppen. Ik was er min of meer mee begonnen als grap. Iemand vroeg me een rolletje te spelen en ik had even niets anders te doen. Ik vond het ronduit vervelend. Maar als ze je daarna een ton aanbieden om in Zuid-Frankrijk een film te doen, zeg je toch geen nee. Dat ik na 'Four weddings' zo vaak dezelfde rol heb gespeeld, is maar deels m'n eigen schuld. Voor die film had ik een aantal andere regisseurs beloofd dat ik in hun projecten zou optreden, in de wetenschap dat die waarschijnlijk toch nooit gefinancierd zouden worden. Maar na 'Four Weddings' kreeg iedereen geld om een film met me te maken en ik vond het lullig om me daarna terug te trekken, al wist ik dat ik mezelf met die soortgelijke rollen zou schaden. Eens te meer een reden om voortaan het heft in handen te nemen. Bij de firma van Reiner mag ik m'n gang gaan. Een oase in Hollywood. Zo aardig allemaal. Bijna echte mensen. Commerciële films met enige diepgang is hun handelsmerk. Zoals 'A few good men' of 'The American President'. Dat is het soort films dat ik ook wil maken. 'Extreme Measures' is spannend vermaak, maar zet je ook aan het denken. Is Gene Hackman een schurk, of is hij bezig voor het welzijn van de mensheid? Wat weegt zwaarder, de mogelijke genezing van honderdduizenden mensen, of het lot van een dakloze. Iemand zonder maatschappelijk nut, die waarschijnlijk toch al niet oud zou worden. Voor mijn personage is het antwoord aanvankelijk duidelijk, maar als hij na een injectie denkt dat hij zelf verlamd is, gaat hij toch twijfelen. Wat heeft hij er voor over om weer te kunnen lopen? Grappig genoeg onderscheiden Europa en Amerika zich bij dat soort morele vraagstukken van elkaar. Voor Amerikanen is er geen dilemma. Hackman is de schurk en ik ben de held. Zo simpel ligt dat. Maar Europeanen zien beide kanten, beschouwen het als een punt van discussie." Als vertegenwoordiger van de Oude Wereld beschouwde Grant Gene Hackman dus niet direct als een boosaardige figuur, al was hij de eerste dagen wel degelijk een beetje bang voor 'm. "Hackman is een grootheid en tegenover hem voelde ik me maar een beginneling. En bovendien ziet hij eruit alsof hij elk moment kan exploderen. Zo furieus keek hij soms uit zijn ogen, dat ik als producent van de film dacht dat-ie misschien boos was omdat hij een te kleine trailer had, of zoiets." Hoe bescheiden Grant ook over zijn eigen acteren is, in zijn rol als jonge arts weet hij kundigheid realistisch te combineren met een zeker gebrek aan routine. Om zich in te leven, hing hij wekenlang rond in een ziekenhuis in New York. "Het roofdier werd ik genoemd, omdat ik bleef loeren op gewonden. Die bijnaam stoorde me niet, net zomin als bloed. Ik wilde weten hoe 't op zo'n Eerste Hulp-afdeling toeging. Ik had het niet beter kunnen treffen. Ze werden af en aangevoerd, verkeersslachtoffers, moordenaars en vermoorden. Het leek net een slagerij. Overal lagen lichaamsdelen." Het scheppen van zo'n realistische sfeer was in uitstekende handen bij Michael Apted, vond Hugh Grant. "Ik was geïmponeerd door een thrillers als 'Blink' en 'Thunderheart'. Zijn werkstukken zijn gegrondvest in de werkelijkheid. Niet voor niets was hij vroeger een gelauwerde documentaire-maker. 'Seven Up', en het vervolg daarop zijn onvergetelijk. In het eerste deel volgt hij een aantal kinderen en praat me ze over hun ideeën en hun toekomstverwachtingen. Jaren later zie je ze als volwassenen. Hun relaas is soms uiterst geestig, maar vaak ook dieptriest. Als je ziet hoe sommigen van hen alle hoop verloren hebben, hoe anderen hun belofte niet hebben kunnen inlossen, heel treurig. Zo'n portret dwingt je ook om in de spiegel te kijken. Wat heb ik met m'n leven gedaan? Ook daarom ga ik nu produceren en regisseren. Ik wil over veertig jaar kunnen terugkijken met het gevoel dat ik er iets van gemaakt heb." Première 30 januari 1997