De menselijke dilemma's aan de basis van de ontwikkelingen maakt 'Donnie
Brasco' meer dan wéér een maffiaverhaal. Bijna ongemerkt gaan de prioriteiten
van Joe/Donnie verschuiven. Zijn eerste plicht ligt bij zijn taak als FBI-man.
Maar tegelijkertijd tekent hij het doodvonnis van de man die hem vertrouwde
en hem zijn vriendschap schonk.
Die psychologische strijd laat Mike Newell zich afspelen tegen een fascinerend
realistisch decor. Zijn maffiosi zijn niet de grote jongens van bankroven,
casino's of andere complexe criminele ondernemingen. 's Avonds op de biljarttafel
in het café worden de guldens, kwartjes en dubbeltjes verzameld, die zijn
buitgemaakt bij zakkenrollen, illegale buurtloterijen of het kraken van
parkeermeters. Hoe kleinschalig hun activiteiten ook zijn, op een moord
meer of minder wordt niet gekeken. In opdracht van de hogere bazen heeft
Pacino er alleen al 28 omgelegd.
Tegelijkertijd is hij een loyale vriend en een toegewijde echtgenoot die
zijn vrouw graag een mooie pasta voorzet. Die bijna vanzelfsprekende combinatie
van goed en kwaad maakt 'm in alle simpelheid een boeiende, complexe figuur.
Hij leeft op als de buurtbende winters New York verlaat om in het zonnige
Miami eindelijk het grote geld in een eigen casino te gaan verdienen. Dat
lijkt aanvankelijk een groot succes, maar natuurlijk gaat 't uiteindelijk
weer mis.

Verraad in eigen gelederen, is de conclusie. Wie is de rat? Ironisch genoeg
denkt niemand aan Donnie, die zijn trieste vriend en leermeester in rang
inmiddels al gepasseerd is. Het tekent Donnie's overtuigingskracht en geestelijke
wendbaarheid. Elke verkeerde opmerking, elk verdacht gebaar kan zijn laatste
zijn. Johnny Depp geeft die koele, berekenende figuur treffend gestalte.
Uitgestreken laat hij alleen zijn ogen spreken.
Tussen alle levensechte figuren mag Pacino de absolute hoofdrol naar zich
toetrekken. Neigde hij recentelijk nog wel eens naar schmieren, ditmaal
is geen nuance teveel. Met zijn treurige blik is hij de schlemiel, die uitgroeit
tot een tragische held. Hij krijgt van Mike Newell de film waar hij recht
op heeft. 'Donnie Brasco' is een van de beste rolprenten van dit jaar.
Eric Koch
- De maffia-bazen aan de rand van het zwembad.
Première 24 april 1997
|