Toscane

Streek van het goede leven

door Patrick Loonen

GROSSETO - Halverwege de laars van Italie, in het Toscaanse Grosseto, gaat de loper uit voor de Nederlandse toerist. De militaire vliegbasis van de provinciestad heeft toestemming gekregen om vanaf dit jaar de burgerluchtvaart toe te laten, en daar wil men natuurlijk van profiteren. Het plaatselijke bedrijfsleven heeft flink geïnvesteerd in een nieuwe marmeren passagiersterminal.

Florence is vanwege de overdaad aan monumentale gebouwen en pleinen één van de indrukwekkendste steden van Italië. Links Palazzo Vecchio en rechts de Dom met koepel van Brunellischi en toren van Giotto.

De eerste Boeing uit Amsterdam die landt, wordt dan ook met veel tralala ontvangen. Vendelzwaaiers en een compleet trompetterkorps in middeleeuws kostuum zijn op komen draven om de langverwachte 'tulipani' welkom te heten. Tussen de Tornado-gevechtsvliegtuigen en groene hangars ziet het zwart van met fotocamera's behangen papparazi. Deze gebeurtenis is geheid voorpaginanieuws.

Ook in ons land is Italie weer 'in'. Nadat de vakantiebranche - en dus ook de toeristen - het land jarenlang een beetje links lieten liggen, staat hetweer volop in de spotlights. Grote touroperaters hebben er reizen naar toe, en dan niet langer uitsluitend naar geijkte bestemmingen als Como- of Gardameer en Bloemenrivièra. Ook Sicilië en Toscane, tot voor kort het exclusieve domein van cultuurliefhebbers, zijn in trek.

Gastenverblijf

Dat komt goed uit voor de regio Grosseto. Daar kunnen ze namelijk best nog wat buitenlands bezoek gebruiken om de toeristenindustrie wat aan te laten trekken. Hotels aan de kust zijn meestentijds maar matig bezet en veel wijn- en olijfboeren hebben uit lijfsbehoud hun landgoederen verbouwd tot gastenverblijf. Troef is het plattelandsleven dat met Chianti en Olio Extra Vergine wordt uitgespeeld.

De rijkversierde voorzijde van de Duomo van Siena is werkelijk van een adembenemende schoonheid. Binnen in de Domkerk zijn zo mogelijk nog mooiere vloermozaïeken te zien.

In de keuken van zo'n verblijf voor Agriturismo voert de kok een showtje op. Gastheer Sergio legt uit wat er in de pan verdwijnt. Bonen, worstjes, gezouten spekjes en natuurlijk kruiderijen uit eigen achtertuin. Even later zit iedereen aan een lange tafel stukken brood in de schalen te doen. Kaarsen in het midden, glas Chianti erbij. Hier zit je gebakken. Dit is pure verwennerij.

De streek staat in het teken van 'la bella vita' (het goede leven), en daar kan niemand op tegen zijn. Zonder uitzondering zijn de dorpjes en stadjes eeuwenoud, en dus bijzonder. Het leven speelt zich hier af rondom het centrale plein, de piazzo. Dat begint al vroeg, want in de cafeetjes annex tabakszaken wordt meestal ook ontbeten. Een auto die die ochtend niet wil starten - een Fiat uiteraard - brengt meteen een volksoploop teweeg. Baasjes die het allemaal beter schijnen te weten, doen net alsof ze vreselijke ruzie maken. In Italië is mensen-kijken op zich al een belevenis.

Bijna elk dorpje of stadje in Toscane is de moeite waard. Stuk voor stuk zijn ze oud, en beschikken ze, zoals Massa Marittima, over klarakteristieke pleintjes en straatjes.

In Roselle, op tien minuten rijden van Grosseto, is het echter een dooie boel. En dat is volgens velen nou juist het aantrekkelijke ervan, want in Roselle bevinden zich belangrijkste overblijfselen van de Etruskische beschaving. Dit volk uit Klein-Azië nam halverwege de zevende eeuw voor Christus bezit van Toscane. Op andere vindplaatsen werden alleen graven aangetroffen, maar hier op de heuvels ligt nog een halve stad onder de grond. Vanaf het hoogste punt is het uitzicht machtig en de strategische ligging goed te zien. Nadat de Etrusken waren verdwenen (ze sloegen op de vlucht voor een malaria-epidemie) werden de ruïnes een paar eeuwen later in bezit genomen door de Romeinen. Die sloopten wat ze niet nodig hadden, en bouwden er eenvoudigweg een eigen vesting overheen. De door Etrusken-handen vervaardigde, 3200 meter lange stenen verdedigingsmuur, bleef intact.

Voor wie het niet zo heeft begrepen op de klassieke oudheid, biedt wellicht het schiereilandje Monte Argentario uitkomst. Hier gaat het er wat hedendaagser aan toe en zijn de mooiste stranden en havenstadjes van de 'Toscaanse Rivièra' te vinden. Met wat fantasie lijkt Porto Santo Stefano warempel op klein-Monaco en in het mondainere Porte Ercole kun je met wat geluk leden van de Oranje-familie treffen. Hoog tegen de rotsen kocht prins Bernhard ooit het buitenverblijf 'il Elefante Felice' (de gelukkige olifant). En ja hoor, volgens horen zeggen, heeft ook Máxima er in het geheim al uitgebreid verpoosd.

Blikvangers

Kustplaatsjes hebben meestal sfeervolle, beschutte binnenhaventjes voor plezierjachtjes en kleine vissersboten.

Verder kustopwaarts staan de echte blikvangers van de streek zomaar open en bloot in de wei. Op een ranch bij Alberese, worden de bijzondere Maremma-runderen gefokt. Vogels blijven in de nabijheid van deze witte kolossen om insecten op te pikken. Dat is voor mensen geen aanrader. De langhoorns lijken tam, maar zijn levensgevaarlijk, omdat ze om niks plotseling uit kunnen halen. De hoorns zijn soms wel een halve meter lang. Toscaanse cowboys (de 'butteri') houden de kuddes in het gareel met snelle wendbare paarden.

De ranch ligt vlakbij de enige toegangsweg naar het 'Parco della Maremma'. In dit rauwe natuurgebied houden zich grote hoeveelheden wilde zwijnen en ander groot wild schuil. Dat schuilhouden gaat de beesten goed af, want het kreupelhout lijkt volledig uitgestorven. In de vogelhut die uitziet op het zoutmoeras en nabijgelegen strand staan op een poster alle diersoorten afgebeeld die we hebben gemist. Misschien was het toch fout om die schoolklassen met joelende kinderen voorop te laten gaan.

Zonder de eigen charme en aparte sfeer van de Grosseto-regio en de Maremma tekort te willen doen het is er vooral plattelands blijkt dit deel van Zuid-Toscane qua aantrekkelijkheid zwaar te leunen op de aanwezigheid van de nabijgelegen grote toeristensteden Florence en Siena. Die twee overslaan, zou dan ook een onvergeeflijke blunder zijn.

Op het Piazza Signoria in Florence, met zijn wereldberoemde beelden, probeert een straatartiest een graantje mee te pikken. Uiteraard als 'levend standbeeld'...

In Florence is het namelijk bijna altijd goed weer en dat betekent dat de stad waar ooit de Renaissance begon, helemaal opleeft. Een volgens de laatste mode geklede en geblondeerde 'bella" koestert zich in het zonnetje op het Piazzo della Signoria. Meer nog dan de wereldberoemde gebeeldhouwde 'David' van Michelangelo, waar ze op het plein een paar meter vandaan zit, weet ze de aandacht te trekken. Pardoes verliezen we de jaartallen opdreunende gids uit het oog.

Niet verwonderlijk. Naast kunst, cultuur en natuurschoon heeft Italie beslist meerdere verlokkingen in huis. Eén op de vijf alleenreizende vrouwen bijvoorbeeld, zo blijkt uit recent onderzoek, geeft ronduit toe dat kunst en cultuur ze geen barst kan schelen. Ze komen enkel en alleen naar Italië in de hoop er de man van hun dromen te treffen.

	REISWIJZER
	Touroperator Holland International is dit seizoen begonnen met een eigen charter op het militaire vliegveld van Grosseto. Deze stad ligt in het hartje van Toscane en vormt een uitstekende uitvalsbasis voor een bezoek aan de streek. Voor algemene inlichtingen: Italiaans Verkeersbureau, Amsterdam, telefoon 020-6168244.