publicatiedatum: 07-02-2002

Macht der machtelozen

Ziek is zielig. Gehandicapten hebben het moeilijk. En alle andere 'minder-vermogenden' zitten vaak in de hoek waar de klappen vallen. Toch is er een aanzienlijk groep machtelozen die op ingenieuze wijze de zaak terroriseren. Juist door hun machteloosheid kunnen zij hele families, organisaties en systemen op hun kop zetten.

Zo iemand is Klaas. Door meerdere psychiaters heeft de diagnose 'manisch-depressief' opgeplakt gekregen en slikt daarom het geneesmiddel Lithium in de voor hem ingestelde dosering. Voorts schrijven de doktoren hem een leven voor van rust en regelmaat terwijl verder niets hem een normaal bestaan in de weg hoeft te staan. Maar, zelf kiest hij ervoor om een sta-in-de-weg te zijn voor zijn broers en ouders. Opvallend is ook hoe zijn 'timing' is: als één van de familieleden op vakantie gaat, een nieuw huis koop, of een nieuwe liefde ontmoet, dan stort Klaas in; en vervolgens probeert hij, bijvoorbeeld de ene broer tegen de ander op te zetten.

Vooral met dreigementen dat hij zich van het leven wil beroven, zaait hij veel onrust. Ook op momenten dat zijn eigen leven een positieve wending krijgt omdat hij, bijvoorbeeld, wordt aangenomen voor een leuke baan, haakt hij af. En dat allemaal om te bewerkstelligen dat zijn echte passie een succes wordt: het in de war schoppen van andermans leven. De enige manier om de macht der machtelozen te breken, is door het spelletje van de terrorist niet mee te spelen en hem in zijn eigen valkuilen te laten donderen.

UW REACTIES

Er bestaat geen machthebber zonder slachtofferschap aan de andere zijde, en die rollen lijken omgekeerd in het geval hier. De manipulerende Klaas krijgt die kans dus ook alleen maar bij de gratie van zijn familie. Medeleven is iets anders als medelijden. Als Klaas echt niet wil, moet hij zelf maar op de blaren gaan zitten, hij kiest er zelf voor. Zijn familie zou er goed aan doen om hun eigen leven te leiden en zich niet in Klaas zijn lijden mee te laten voeren, daar is niemand mee gebaat. Het spreekwoord is niet voor niets: zachte heelmeesters maken stinkende wonden: Ook Klaas is verantwoordelijk voor zijn eigen invulling. Maar is niet willen. Niet willen en kunnen liggen naast elkaar op het kerkhof. Het is aan de mens gegeven om keuzes te maken, dat geld ook voor de zieken en de gehandicapten.

Tiny, Alphen a/d Rijn

In mijn directe omgeving heb ik dat ook mogen ervaren. En het stelselmatig 'boycotten of saboteren' van de andere zijn, haar leven vindt nog steeds plaats. De andere geestelijk, mentaal in de tang houden. Als een klein kind te vaak en te veel JA gehoord heeft op zijn vraag en dwingerij, zal moeilijk afstand doen van de macht die hij bij die ouder heeft opgebouwd. Dat zal niet zonder meer teruggedraaid kunnen worden door de ouder(s). Zo zie ik dat ook bij deze groep mensen die een bepaalde 'macht' en 'machtscentrum' rondom hun persoon hebben opgebouwd en die ook niet meer uit handen willen geven. Ze een paar keren goed de diepe ingooien en daar te laten, lijkt mij een goeie optie… om hen... wakker te maken!!!

De. de Jong, Utrecht

Of iemand nou gehandicapt is of niet maakt op zich niets uit. Er zijn nou eenmaal mensen die denken dat ze een ander kunnen claimen op grond van hun eigen 'zieligheid', terecht of niet terecht. En omdat de zich verplicht voelende, medelijden hebbende, aandachtgevende helper ondanks zijn inspanningen altijd te weinig aandacht geeft en het dus altijd fout doet in de ogen van de 'roepende in de woestijn', moet iedere helper voor zichzelf een duidelijke grens trekken in hoeverre hij zelf betrokken wil zijn en dus voor dartbord wil spelen. Wanneer de geclaimde niet reageert, is er tenminste één die wel tevreden is over de invulling van zijn tijd. Wanneer de geclaimde wel reageert, raken er in elk geval minstens twee mensen geïrriteerd. Ik wil hierbij opmerken dat ik me best kan voorstellen dat je als 'aandachtvragende zielepoot' het niet (meer) kan opbrengen om steeds maar dankbaarheid te tonen voor andermans 'opoffering'. Sterker nog, ik denk dat het door hen niet eens als zodanig gezien wordt. Vermoeiend en energievretend!

Marjolein, Hoofddorp

© 1996-2002 Dagblad De Telegraaf en Jeffrey Wijnberg
Alle rechten voorbehouden

UW REACTIES

Ik ben het met de stelling 100% eens. De term machteloos is sowieso niet terecht, chronisch, malafide aandachttrekker is een betere term. De zieligste mensen zijn juist die mensen die hun verdriet en problemen alleen proberen te verwerken en er een ander niet mee lastig willen vallen. Zulke mensen verdienen juist help niet die persoon die zichzelf maar heel zielig vind en iedereen gijzelt met de dreiging van zelfmoord enz...

Samuel van der Bijl
Den Haag

Ja, mensen die ziek of gehandicapt zijn hebben soms zelfmedelijden, en zijn jaloers op de andere mensen die wel gezond zijn, dit uit zich dan soms in aandacht trekken en zielig doen. Natuurlijk voelen zij zich onmachtig, maar dit mag geen belemmering vormen voor de omgeving. Zij moeten hier bewust van gemaakt worden door er gewoon met ze over te praten dat je zelf ook een eigen leven hebt maar dat je ook probeert te helpen om leuke dingen te organiseren voor diegene die ziek of gehandicapt is.

G. Ledel
Huizen

Het is zeker waar dat mensen vaak hun handicap gebruiken om anderen te manipuleren, om op die manier aandacht en belangstelling te trekken of hun zin proberen te krijgen. Ik heb zelf ook een handicap (nl. slechthorendheid). Maar ik heb last van het tegenovergestelde, namelijk dat ik me verontschuldig voor mijn handicap, waar ik helaas niets aan kan doen. Ook niet goed.

Carla Overduin

Ben geneigd ja te zeggen op uw stuk over de provocatie maar bedenk dan gelijk dat er verschillende kanten aan iets zitten en er niet zonder meer van uit kan gaan dat wat aangegeven is ook correct is. Ja is zonder meer mijn antwoord op het eerst gezicht, ja omdat we door toegeven het gedrag van de ander in stand houden en een in welk opzicht 'minder bedeeld' persoon is niet per definitie zielig en moet zelf leren leven niet parasiteren op anderen.

Wil Verbaas
Vierpolders