publicatiedatum: 10-01-2002

Slappe dokters

Volgens het eeuwenoude medische model hoort de dokter eerst een diagnose van de patiënt te stellen en daar zijn behandelingsplan op te baseren. In Nederland is, echter, iets vreemds aan de hand. Kom je als patiënt met klachten, dan krijg je zelden een diagnose te horen; laat staan een behandeling.

Regelmatig worden patiënten het bos ingestuurd met kreten als 'gaat vanzelf wel weer over', 'het is psychisch', of 'laat we het eerst maar eens aanzien'. Toegegeven, er zijn patiënten die alleen met griepklachten kunnen zeuren alsof ze doodgaan. Maar, het gebeurt mij te vaak dat een arts gewoon te lui is om het onderste uit te kan te halen. Zo werd een vriend van met zijn 'loopneus' en de mededeling dat hij wat vaker zijn zakdoek moest gebruiken in drie minuten weer de spreekkamer uitgebonjourd.. Later bleek het vocht uit zijn neus door een breuk in het hersenvlies te zijn ontstaan. De hersenvocht werd alleen maar ontdekt omdat mijn vriend op eigen houtje naar het ziekenhuis was gespoed. Hij had het geluk dat de neurochirurg vervolgens met een operatieve ingreep zijn werk wel goed deed.

De laksheid van veel artsen in Nederland is een cultureel fenomeen en komt voort uit de bekende mentaliteit 'doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg'. Het 'pappen en nathouden' maakt de gezondheidszorg alleen maar duurder omdat de meeste patiënten dan gaan zoeken voor een 'second opinion'. Geen wonder dat er zoveel wachtlijsten zijn: als artsen hun werk grondig zouden doen, dan hoeven patiënten ook niet meer te gaan shoppen.

UW REACTIES

Ben het er hellemaal mee eens. Ik loop zelf al z'n 8 jaar met pijnklachten in me hele bovenlichaam. Wat ik tot nu toe steeds te horen heb gekregen is Het zit tussen je oren. Leer er maar mee leven. We weten niet wat het is. Ik heb zelfs een poos terug tegen me dokter gezegd dat ik er niet meer tegen kon en het echt niet zag zitten, ze heeft me toen ook niet serieus genomen met als gevolg dat ik met een zelfmoord poging in het ziekenhuis heb gelegen. Gelukkig ben ik op tijd gevonden en ben ik er nog om voor mijn dochtertje te zorgen die was toen 10 maanden oud. Over haar nemen ze me ook niet serieus, maar ik ga gewoon weer een afspraak maken en dat blijf ik doen tot alles weer oké met haar is.

Sandra Halekor, Purmerend

Ik beschouw de huisarts als eerstelijns helpdesk. In de ICT is het gebruikelijk dat de helpdesk medewerker een beperkte tijd krijgen (meestal 2 tot 10 minuten) om het probleem op te lossen. Lukt dat niet, dan wordt het probleem geëscaleerd. Stel dat het escaleren meer dan 10 minuten in beslag neemt? Dan wordt het kiezen tussen twee kwaden: je bent meer tijd kwijt dan je gegund is (vanwege de escalatie). Mocht je echter ter verantwoording worden geroepen omdat je je plicht hebt verzaakt, dan kost de verdediging nog veel meer tijd (en geld). Een vaardige huisarts moet dus m.i. één van drie elkaar uitsluitende dingen kunnen: a) skilled helpdesk (meer dan 80% vd problemen oplossen binnen de eerste lijn, bijv binnen 10 minuten). Je moet dan wel een kundig huisarts zijn of beschikken over heuristieken (een uitgebreide FAQ). b) snel kunnen escaleren. Hiervoor kun je als stelregel hanteren: - 1e keer en soms ook 2e keer niet nadenken, maar meteen medicijnen uitschrijven. Sluit wel een contract af met de apotheek. - volgende keer: doorverwijzen naar iemand anders, want het gaat teveel tijd kosten. Variant b kan in principe door een uitzendkracht worden gedaan, mits voorzien van een goede database waarin met een klacht als zoekterm direct de juiste medicijnen worden getoond, liefst met artikelnummer. c) goed kunnen inschatten wat het minste tijd kost. Variant c is gunstig voor beginnende huisartsen: in korte tijd kun je je studieschuld afbetalen. Hoe weet je nu welke variant je huisarts hanteert? Dat is eigenlijk niet van belang. Ga uit van die 10 minuten en concludeer dat zodra je iets anders van hem/haar krijgt dan een verwijsbriefje, de goede man of vrouw zich op glad ijs bevindt. Of het is een idealist (een huisarts van de oude stempel, iemand die het goed meent met zijn patiënten) of een snelverdiener die graag wil dat je nog eens terugkomt a raison van nog een consult.

Ronald Wopereis, Gorinchem

Ik ben het met je eens dat een arts zijn patiënten altijd serieus moet nemen, hoe gewoon zijn klacht ook moge lijken. Toch vind ik dat je de zaak aan het generaliseren bent. (Omdat het nu een vriend betreft die een slechte ervaring heeft met een arts, schrijft je ineens over de laksheid van veel artsen in Nederland) Dit is niet fair, en het klopt niet.

Christien Fraterman, Enschede

© 1996-2002 Dagblad De Telegraaf en Jeffrey Wijnberg
Alle rechten voorbehouden

UW REACTIES

Drie jaar terug had mijn broertje van 9 buikpijn wat door de "huisarts" eerst heel gewoon leek daarna buikgriep werd verklaart. Zijn buik werd dikker en wij maakten ons er natuurlijk druk om. Vanzelf zijn we naar een ziekenhuis gestapt en het bleek een blindedarm ontsteking te zijn waardoor hij binnen een maand drie keer is geopereerd. Als we er later mee kwamen was hij er nu niet. Hij is nu gezond en ik hou ontzettend veel van hem. Gelijk zijn we ingeschreven bij een andere, maar zal dit never ever kunnen... vergeten.

Ayse Erdogan
Amsterdam

Ja, helemaal mee eens. Maar... je hebt mensen die lopen echt met alle wissewasjes naar een arts. Ik kan me voorstellen dat artsen daar ook weleens kotsmisselijk van worden. En niet iedere huisarts is ook een persoon met psychologische capaciteiten. Toch?

Iris
Zuidwolde

Ik mis die goeie ouwe tijd meneer. IK had zo een ouderwetse, goedgeluimde huisarts (heette gewoon dokter),die gewoon alles wilde weten van je. Eerst hoe het thuis ging en op het werk en dan pas vroeg hij wat hij voor je kon doen. Misschien was het eerst een manier van hem, om eerst te kijken of ik "psychisch" nog goed in elkaar zat, alvorens fysiek mij aan een onderzoek te werpen. Ik zou het niet weten. Wat ik wel weet is dat hij mij precies vertelde wat me scheelde, hoe het(mijn klacht) "waarschijnlijk" ontstaan is en wat ik verder moest doen om het probleem te verminderen c.q. geheel op te lossen. Een diagnose… in een paar minuten. Mijn huisarts zit meestal rustig achter zijn PC en is dan druk bezig een recept voor me uit te schrijven, voor ik zelf mijn mond open heb gedaan... tijdens een consult aan hem. Triest...

D. de Jong
Utrecht

Helemaal mee eens met deze provocatie, ook ik heb een huisarts die mij als ik al bij hem kom, eerst vraagt of ik zelf ook weet wat het is, vervolgens in wat boekjes gaat bladeren, daarna zegt, tja ik ben eigenlijk maar een veredelde ehbo'er. Vervolgens is het een kwestie van aankijken, wat hem betreft dan. Ik vraag me af waarom deze artsen toch vinden dat ze meer honorarium moeten vragen.

Tiny
Nijmegen