Digitaal speelgoed

Experimenteren, spelen met materialen, problemen oplossen, er is niets leuker en leerzamer voor een kind. Door de computer wordt het repertoire van beschikbaar speelgoed stevig uitgebreid. Je hebt een hele variëteit van programma's en materialen waar je ongemerkt ook het nodige bij leert, al staat natuurlijk het speelplezier centraal.

Er is een viertal typen digitaal speelgoed te onderscheiden:

1. simulaties (waarin je een rol van iemand speelt bijv. als stadplanner in Simcity);
2. adventures waarbij je ook nadrukkelijk logisch moet redeneren (zoals de Logical Journey of the Zoombini's);
3. Ontwerpprogramma's (bijv. Barbie-designer) en
4. Nieuwe materialen (Mindstorms/Cybermaster van Lego).

Over de laatste twee wil typen wil ik het hebben, omdat daar eenvoudigweg het spelplezier de boventoon voert, ze succesvol zijn en ze ook echt nieuws bieden. Traditioneel wordt de computer vaak verbonden met jongens. Dat dat een grote misvatting is bewees Mattel toen men enkele jaren geleden het pakket Barbie-designer op de Amerikaanse markt bracht. Meisjes konden hun eigen Barbie-kleren op de pc ontwerpen, wat een uitermate groot succes bleek. Barbie-designer behoort tot de bestverkochte Amerikaanse softwarepakketten voor kinderen.

Het is dan ook niet verwonderlijk dat er binnenkort een Nederlandse versie uitkomt onder de titel Cool-designer, voor het ontwerpen van kleding en Juwelry-desginer voor het ontwerpen van (Barbie)juwelen. Zit hier wel iets educatiefs aan? Ik denk het wel. Door zelf te ontwerpen leer je omgaan met ruimtelijke aspecten, vormen in relatie tot hun functie. Het klinkt allemaal nogal duur maar het zijn bijvoorbeeld ook leerelementen die in de basisvorming aan de orde komen. Daarnaast is het natuurlijk een prachtige manier om spelenderwijs de computer te leren gebruiken. In Amerika wordt nu met de kerstdagen de Barbie-photodesigner uitgebracht. De eerste digitale camera voor kinderen met bijbehorende cd-rom waarin men zelfgemaakte digitale foto's kan manipuleren en desgewenst in een Barbie-omgeving kan monteren.

Terwijl Barbie echt uit de speelgoedwereld komt is Mindstorms van Lego ontwikkeld aan een Amerikaanse topuniversiteit, het Massachusetts Institute for Technology (MIT). Eerder berichtten we u over de programmeerbare Lego-stenen van Professor Mitchel Resnick. Met deze nieuwe generatie Lego-stenen, waarin sensoren en programmeerbare elementen zitten, kun je zelf bestuurbare robots bouwen. De naam Mindstorms is een hommage aan het werk van de leermeester van Resnick, prof. Seymour Papet, die een onderwijsbestseller met de naam Mindstorms schreef.

Het prachtige Mindstormmateriaal is nog niet in Nederland verkrijgbaar. Wel is er de eenvoudige versie getiteld 'Het Cybermasterspel' te koop. Maar ook dit spel eist toch wel het nodige aan digitale voorkennis van de gebruiker en het is zeer de vraag of het aan iedereen besteed is als puur speelgoed. Wie Cybermaster te lastig vindt, kan terecht bij Lego Creator waarmee men op de computer driedimensionale bouwwerken kan maken. Natuurlijk zijn er ook nog de onverwoestbare Lego-bouwstenen en verder is het jongens niet verboden met Barbie-designer te werken al was het maar om kleding voor Kim te ontwerpen.