door Alexandra van den Bos en Annet de Jong DEN HAAG - Grootschalige corruptie onder ambtenaren van Rijkswaterstaat is nog niet bewezen, maar de verdenkingen tegen medewerkers van deze dienst stapelen zich langzaam op.
Tijdens de verhoren van de parlementaire enquêtecommissie werd gisteren bekend dat justitie door het ministerie van Verkeer en Waterstaat is ingelicht over een mogelijk corrupte ambtenaar van Rijkswaterstaat Noord-Holland. Hij zou 20.000 gulden voor de aankoop van een auto hebben aangenomen van oud-aannemer Swart, die dit vorige week onder ede aan de commissie verklaarde.
Verder is het openbaar ministerie op het spoor gezet van een projectleider van Rijkswaterstaat die zich door een aannemer heeft laten fêteren. Het ging om een tripje naar de Europacupfinale 1995 tussen Ajax en AC Milaan in Oostenrijk.
De ambtenaar werd op een Weens terrasje op heterdaad betrapt door zijn collega, getuige R. van der Zande, die als trouwe Ajax-fan van zijn zuurverdiende geld naar de operastad was afgereisd. "Toen hij mij zag probeerde hij nog weg te duiken en werd hij rood'', zo verklaarde Van der Zande gisteren.
De ambtenaar van Rijkswaterstaat Noord-Holland meldde zichzelf als klokkenluider nadat hij de afgelopen jaren talloze mogelijke misstanden met aanbestedingen op papier zette. Commissievoorzitter Marijke Vos prees de getuige om zijn moed, omdat hij nog altijd bij de dienst werkt.
Justitie heeft nu drie aangiftes tegen ambtenaren van Rijkswaterstaat in behandeling. De hoogste ambtenaar van het ministerie van Verkeer en Waterstaat, getuige R. Pans, bagatelliseerde de verhalen over corruptie bij Rijkswaterstaat en stelde dat het een 'enkele rotte appel' betreft. "Het gaat om een handjevol en ik verwacht niet dat het er vijftig zullen worden, zoals door sommigen is beweerd'', aldus de secretaris-generaal, doelend op uitspraken van klokkenluider Ad Bos.
Pans wekte ergernis door erop aan te dringen dat de commissie ook ambtenaar Kieft moet horen, die door getuigen al eerder in een mogelijke corruptiezaak is genoemd. "Pans is erg selectief. Wij bepalen zelf onze agenda. Er zijn nog veel meer namen genoemd'', aldus een zeer geïrriteerde voorzitter Vos.
Getuige Van der Zande onthulde ook dat er mogelijk onregelmatigheden bij de aansluiting van de Amsterdamse IJ-boulevard op de A10 hebben plaatsgevonden. Het project werd via een maas in de wet onderhands gegund aan een combinatie van aannemers, die vervolgens ook allerlei extra werkzaamheden voor het project mocht uitvoeren. Dat extra werk leverde de aannemers uiteindelijk Hlf. 32 miljoen op, bovenop het oorspronkelijke project van Hlf. 20 miljoen.
De commissie stond ook langdurig stil bij de mogelijk frauduleuze praktijken bij de provincie Zuid-Holland. Daarbij zou een groep ambtenaren jarenlang door het uitschrijven van valse facturen de geldpotjes voor het onderhoud van wegen en groenvoorzieningen kunstmatig hebben 'opgemaakt'.
De commissie legde tijdens het verhoor met gedeputeerde M. Houtman bloot dat de forse bezuinigingen van het provinciebestuur hoogstwaarschijnlijk de onregelmatigheden in de hand hebben gewerkt. De betrokken ambtenaren waren bang dat het geld dat aan het eind van het jaar overbleef, in het volgende jaar van het onderhoudsbudget zou worden afgehaald. Wat er met het geld is gebeurd, is niet duidelijk. De betrokken ambtenaren beweren dat het geld allemaal ten goede is gekomen aan de provincie.
Griffier Van Wieringen van de provincie is geschokt door de onregelmatigheden. "Het is heel ernstig dat de onderliggende stukken er niet meer zijn en dat er geen controle op de uitvoering is geweest'', aldus de getuige. Justitie onderzoekt deze zaak, waarin inmiddels drie ambtenaren van de afdeling Beheer en Onderhoud op non-actief zijn gesteld.
Talloze verhalen en geruchten doen er bovendien op het provinciehuis de ronde over mogelijke persoonlijke verrijking van ambtenaren, maar volgens Van Wieringen en de accountant zijn die moeilijk te bewijzen.