AMSTERDAM - Door de ontwikkelingen op de beurs is de laatste jaren bij veel beleggers de waarde van de portefeuille flink gedaald. Sommige beleggers kregen eind jaren negentig gouden bergen voorgespiegeld. Op de risico's werden zij nauwelijks gewezen. Daarom wordt het toezicht op beleggingsadviseurs veel scherper, om ongelukken in de toekomst te vermijden.
Een goede beleggingsadviseur stelt een portefeuille voor u samen die volledig is afgestemd op uw situatie. Heeft u de komende jaren weer geld nodig uit uw portefeuille, dan dient de adviseur daar rekening mee te houden en de risico's te matigen. Ook moet de adviseur erachter zien te komen wat het doel is van het beleggen.
Geld dat is bestemd voor uw pensioen moet immers veiliger worden belegd dan geld dat u eigenlijk nooit meer nodig zult hebben. Pas na een grondige analyse van uw wensen en uitgangspunten kan de beleggingsadviseur voor u aan de slag. Voordat het zover is, krijgt u eerst nog een bevestiging van uw uitgangspunten en de overwegingen om te kiezen voor een bepaalde invulling van de portefeuille. De gedachte achter deze opzet is dat uw beleggingsadviseur u in bescherming moet nemen tegen risico's die u eigenlijk niet kunt dragen. Dit noemt men ook wel de 'zorgplicht' van de adviseur. Dit is ook waar de huidige ontwikkelingen rond aandelenlease om draaien: hadden de adviseurs en de aanbieders de klant niet beter in bescherming moeten nemen tegen de risico's van aandelenlease?
Sommige deelnemers aan dergelijke leaseplannen beseffen niet dat ze in aandelen beleggen met geleend geld en wat de risico's daarvan zijn. De indruk bestaat dat de aanbieders hun commerciële belangen belangrijker vonden dan de zorgplicht voor de cliënt.
Gaat u beleggen met een relatief klein bedrag, dan krijgt u een vragenlijst voorgelegd die u moet invullen. Op basis van uw antwoorden bekijkt de adviseur welke type beleggingsportefeuille het beste bij u past. Overigens ligt de verantwoordelijkheid daarvan bij de maatschappij die daadwerkelijk voor u gaat beleggen. Regelt u uw zaken via een verzekeringstussenpersoon of een hypotheekadviseur, dan mag deze zich niet met de beleggingen bemoeien. Slechts de maatschappij waar uw beleggingen terechtkomen mag uw beleggingsprofiel bepalen. Hoewel deze regels al langer van kracht zijn, heeft de toezichthouder de laatste jaren de controle verscherpt. Dat hangt natuurlijk samen met de sterke daling van de beurskoersen waardoor een aantal beleggers flink in de problemen is gekomen.
Daarom zijn veel effectenbanken en andere aanbieders van effectenproducten versneld al hun klanten in kaart aan het brengen. Zij moeten straks in hun dossier een goede inventarisatie hebben van de klant. Daarmee kunnen ze aantonen dat ze aan hun zorgplicht hebben voldaan. Mocht het dan tot een schadeclaim van een klant komen, dan staan ze iets sterker.
Ook dan zullen zij echter nog altijd moeten aantonen dat de daadwerkelijke invulling van de portefeuille bij de klant paste.