BRUSSEL/BERLIJN - Terwijl de Europese ministers van Financiën gisteravond in Brussel vergaderden over het broze herstel van de economie in de eurozone, begonnen 50.000 metaal- en elektro-arbeiders in Zuidwest-Duitsland, het hart van de Duitse auto-industrie, aan een estafettestaking, die een gevoelige klap kan worden voor de belangrijkste euro-economie: de Duitse. Ofwel de stakingsgolf smoort het economisch herstel in de kiem ofwel, als de bonden hun zin krijgen, zullen forse loonstijgingen leiden tot meer inflatie en een snelle reactie van de Europese Centrale Bank in de vorm van een renteverhoging.
|
Duitse stakers bij de fabriek van DaimlerChrysler, nabij Stuttgart. (Foto: AP)
|
De stakingen komen de socialistische bondskanselier Schröder uiterst slecht uit in het zicht van de verkiezingen in september. De inzet van de stakingen in Duitsland, die steeds een ander deel van het land en de sector zullen treffen, is een loonconflict. IG Metall eist een loonsverhoging van 6,5% voor de 3,6 miljoen werknemers in de metalektro, terwijl de werkgevers niet verder willen gaan dan 3,3% over dertien maanden. De eerste stakingen braken uit bij DaimlerChrysler, Audi en Porsche in Baden-Württemberg, maar zullen zich als een olievlek gaan verspreiden naar steeds andere delen van Duitsland.
Het betreft de eerste stakingen in Duitsland in zeven jaar. De Duitse economie is alleen bijna al goed voor eenderde van de hele euro-economie en als de Duitse economie verkouden wordt, ondervindt heel Europa de gevolgen.
De werkgevers in de metaalindustrie hebben IG Metall gisteren opgeroepen weer om de tafel te gaan zitten, ze stelden voor de oud-minister van Economische Zaken Otto Graf Lambsdorff van de liberale FDP als bemiddelaar in te zetten. De militante IG Metall-baas Klaus Zwickel kaatste de bal meteen terug. "Wie een lange staking wil, moet Lambsdorff als bemiddelaar voorstellen. Wij willen geen bemiddeling, maar hogere lonen", zo sprak hij 600 arbeiders bij Porsche in Stuttgart toe. Bij Porsche is sinds 1984 niet meer gestaakt.
Een langdurige staking zou de Duitse economie hard kunnen raken, terwijl die als langzaamste van alle euro-economieën uit het dal kruipt. Politici zijn nog het meest bevreesd dat de looneisen en stakingsgolven overslaan naar andere eurolanden. In dat geval moeten de toch al optimistische groeicijfers neerwaarts worden bijgesteld. De drie grootste economieën, die van Duitsland, Frankrijk en Italië, moeten de broekriem toch al aanhalen om het begrotingstekort de komende twee jaar te laten dalen om in 2004 aan een begrotingsevenwicht te komen, zoals ze hebben beloofd.
En juist in deze landen dreigen ook extra looneisen.
President Duisenberg van de Europese Centrale Bank liet er vorige week op zijn maandelijkse persconferentie geen twijfel over bestaan, de extreme looneisen baren de ECB zorgen en kunnen een eventuele rentestijging vervroegen als mocht blijken dat de inflatie erdoor wordt aangewakkerd. De ECB moest toch al toegeven dat een gemiddelde inflatie van 2% dit jaar vermoedelijk niet meer kan worden gehaald. De ECB is ingehuurd om de inflatie binnen de perken te houden en zal dus kiezen voor een renteverhoging als dat noodzakelijk is, ook als dat slecht is voor het economisch herstel. Analisten hadden pas na de zomer een renteverhoging voorspeld, dat kan nu ook voor de zomer worden.
Maar het zijn niet alleen de grote EU-landen die onder vuur liggen, ook het kleine Portugal dreigt een overheidstekort van meer dan 3% te krijgen en het land heeft nu ijlings maatregelen getroffen om dat tekort tot 2,9% te beperken. Zonder nadere maatregelen komt het tekort op 4,5% en zou Portugal het eerste euroland worden dat zware boetes tegemoet zou zien wegens het overschrijden van de 3%-norm.