BRUSSEL - Bankverzekeraar Fortis heeft de financiële wereld gisteren een koude douche bezorgd met de publicatie van slechter dan verwachte kwartaalcijfers en een stevige winstwaarschuwing. Op de beurzen van Amsterdam en Brussel kelderde het aandeel meteen na de aankondiging met bijna 5%.

Fortis rapporteerde over de eerste negen maanden een operationele winst van 1,60 per aandeel. Voor het derde kwartaal komt dat neer op 0,41, beduidend minder dan de 0,48 die analisten gemiddeld hadden verwacht.

Bovendien voegde Fortis zich gisteren als laatste in de rij van financiële instellingen die hun winstprognoses moeten verlagen vanwege de aanhoudende economische malaise. In plaats van de eerder beloofde stijging van de operationele winst per aandeel met 12% verwacht Fortis over het hele jaar nu nog maar een groei van "ongeveer 5%".

Het Nederlands-Belgische concern houdt bovendien de achterdeur open voor een nog verdere verslechtering. Topman Anton van Rossum waarschuwde gisteren in een toelichting nadrukkelijk dat het "wellicht verstandig is" om in het vierde kwartaal van dit jaar extra voorzieningen voor de kredietportefeuille te treffen als gevolg van de naweeën van de aanslagen op de VS. "We hebben daar op dit moment geen aanwijzingen voor, maar dat zou aan het einde van het kwartaal wél zo kunnen zijn", aldus Van Rossum. Hij beloofde dat in dat geval de winst dit jaar in elk geval niet lager uit zal pakken dan over het recordjaar 2000, maar dat impliceert dus wel een mogelijke nulgroei.

Van Rossum hamerde er gisteren op dat Fortis over de eerste negen maanden opnieuw een recordresultaat heeft behaald en dat zijn bedrijf het vergeleken met de concurrentie nog niet zo slecht doet. Zo zijn de commissie-inkomsten zo goed als gelijk gebleven. "Een winstwaarschuwing, als u het per se zo wilt noemen, op dit hoge niveau is heel wat anders dan wat onze concurrenten presenteren", meent de Fortis-topman.

Toch was gisteren ook de kritiek te beluisteren dat Fortis rijkelijk laat met zijn waarschuwing komt. Directeur Peter-Paul de Vries van de Vereniging voor Effectenbezitters (VEB) noemt de melding "zonder meer te laat". "Sommige bedrijven hebben de neiging pas naar buiten te treden als ze het geheel in kaart hebben gebracht, maar dat is niet conform de beursregels. Zeker gezien de forse afwijking van de cijfers moet men eerder hebben geweten dat de prognose niet zou worden gehaald", aldus De Vries. "Van een financiële instelling zou je op zijn minst verwachten dat ze hun administratie beter op orde hebben."

Van Rossum wees er gisteren op dat hij al in september had gemeld dat de provisiebaten lager zouden uitvallen dan verwacht. "We wisten toen nog niet met hoeveel: nu weten we ook dat er 170 miljoen minder winst wordt gemaakt op onze beleggingen. We hebben afgelopen dinsdagavond besloten dat tekort niet te compenseren met koerswinsten, hoewel dat best had gekund. Maar het is nu niet het juiste moment om te verkopen, dat willen we niet doen tegen iedere prijs. We denken die 170 miljoen volgend jaar wel terug te verdienen."

Tweede man Herman Verwilst zei na afloop van de persconferentie dat hij zich de kritiek van de VEB wel voor kan stellen. "Maar onze boeken zijn prima in orde. We hebben alleen nog een tijdje gedacht dat de resultaten zich zouden herstellen. Dat is niet gebeurd."

Beleggers en analisten reageerden gisteren teleurgesteld. "De cijfers zijn slechter dan verwacht. De vooruitzichten zijn ook teleurstellend. We verwachtten wel dat Fortis zijn prognose zou verlagen, maar niet zo sterk, eerder naar 10%", stelt ING-analiste Sigrid Baas. Dick van Ingen van NIB Capital had gehoopt dat de sterke aanwezigheid van Fortis in de Benelux het concern beter bestand zou maken tegen de erosie van de winsten in andere delen van de wereld.

Uit de cijfers blijkt echter dat Fortis zowel in het bank- als het verzekeringsbedrijf moeite had de resultaten op peil te houden. Vooral door fors lagere resultaten op beleggingen (-27%) steeg de operationele winst over de eerste negen maanden slechts met 4% tot 2,1 miljard. Per aandeel daalde het operationeel resultaat met 2% naar 1,60. Dankzij bijzondere baten (o.m. boekwinst op de verkoop van het belang in Kempen & Co en Fortis Australia) steeg de nettowinst toch nog met 19% tot 2,5 miljard euro. Het bankbedrijf zag het operationeel resultaat 4% groeien, de verzekeraars boekten een min van 2%.

zoek naar gerelateerde artikelen

vr 23 november 2001