DOHA - Na een lange nacht onderhandelen rolde er gisteren dan toch een WTO-akkoord uit de bus, maar alle struikelblokken van de afgelopen weken zijn wel tussen haken geplaatst. Zo worden de landbouwsubsidies beperkt, maar de EU heeft weten te bedingen dat er geen datum in de stukken staat wanneer dat dan het geval moet zijn. India heeft wel moeten slikken en ging akkoord met een vermindering van de goedkope textielimporten in de VS en Europa.

Het gisteren gesloten akkoord in het Arabische Golfstaatje Qatar opent de weg voor de negende wereldhandelsronde sinds het systeem in 1947 was opgezet. Vroeger heette het de General Agreement on Tariffs and Trade (GATT) en ging in 1995 op de World Trade Organisation.

Het akkoord, hoe mager ook, opent wel de weg voor de 142 lidstaten van de WTO om een nieuwe ronde van besprekingen te beginnen die moeten leiden tot een vrijere wereldhandel. Die negende ronde gaat in januari van start en zal tot in 2005 duren.

De VS reageerden blij. "We hebben vandaag een krachtig signaal naar de wereld gestuurd, we hebben de schandvlek van Seattle uitgepoetst," aldus VS - onderhandelaar Robert Zoellick.

Ook staatssecretaris Ybema (Economische Zaken) die de Nederlandse delegatie aanvoerde toonde zich gisteravond in zijn nopjes met de geslaagde WTO-top. "Dit is zeker na de mislukte top in Seattle een enorm succes. We kunnen nu voortvarend van start met een nieuwe handelsronde".

Volgens de bewindsman kan vooral ook Nederland tevreden zijn met de uitkomsten. "Binnen de Europese Unie hebben we steeds gehamerd op de hoge prioriteit voor de ontwikkelingslanden", aldus Ybema.

"Op het punt van de beschikbaarheid van medicijnen en het op termijn volledig afbouwen van de landbouwsubsidies hebben we uiteindelijk heel veel weten te bereiken. Ondanks flink verzet van een land als Frankrijk."

Ook het onderwerp milieu en zaken als kinderarbeid konden volgens Ybema uiteindelijk toch op de agenda van de komende onderhandelingen worden geplaatst. "Deze nieuwe ronde moet in drie jaar tot resultaten leiden. Dat is veel sneller dan de vorige Uruguay-ronde."

Twee jaar geleden in Seattle lukte het de WTO niet om de landen op e e n lijn te krijgen. Maar het momentum was nu beter, meer vrijhandel is een impuls voor de kwakkelende wereldeconomie na de aanslagen van de elfde september. Juist als tegenwicht was er de VS daarom ook veel aan gelegen de top van Qatar door te laten gaan. Tot op het laatst was succes echter onzeker, vooral de landbouwsubsidies en de goedkope textielimporten bleven de landen verdelen. Zo wilde Frankrijk voor haar vele boeren in het zicht van de komende verkiezingen niet akkoord gaan met een snelle afbouw van landbouwsubsidies. De tegenstellingen bleven tot dinsdagavond. Op voorstel van WTO-directeur Mike Moore is daarna met een klein aantal landen verder gewerkt aan een voor iedereen acceptabele tekst.

EU-voorstellen om milieuvoorwaarden aan alle producten en productieprocessen te verbinden haalde het wel, zij het in afgezwakte vorm. Maar er waren ook successen, zo is er een akkoord over de import van goedkopere geneesmiddelen door arme landen zoals AIDS- remmers, opheffing van douanebelemmeringen, eerlijker concurrentie en overheids-aanbestedingen.

zoek naar gerelateerde artikelen

do 15 november 2001