DOHA - De directeur van de Wereldhandelsorganisatie (WTO), Mike Moore, heeft op de handelstop in Qatar geen oplossing kunnen vinden voor vrijere handel in landbouwproducten, een van de gevoeligste onderwerpen. Dat blijkt uit de ontwerptekst die Moore gisteren aan de 142 WTO-leden heeft gepresenteerd.

Vergadertijgers rusten uit nabij het streng bewaakte WTO- congrescentrum in Qatar. (Foto: EPA)

De grote onenigheid over landbouw zorgde er gisteren voor dat tot diep in de nacht werd onderhandeld over een akkoord dat de basis moet leggen voor verdere liberalisering van de wereldhandel. Ook andere netelige kwesties in Qatar, zoals textiel en milieu, zijn blijven liggen.

De Europese Unie staat onder zware druk om toe te geven. Bij landbouw en milieu neemt EU-onderhandelaar Pascal Lamy een geïsoleerde positie in. Bij textiel, belangrijk voor de ontwikkelingslanden, liggen vooral de Verenigde Staten dwars.

De ontwerptekst heeft geleid tot grote onvrede bij veel WTO-leden. Mike Moore kreeg het zwaar te verduren, aldus bronnen bij het overleg. Er wordt nu verder onderhandeld. Tegen middernacht moet er een nieuw voorstel van Moore liggen. Delegaties hebben inmiddels vluchten uit Qatar uitgesteld uit vrees voor tijdnood.

De ruimte voor Moore om met nieuwe voorstellen te komen, is klein. Alles draait om politieke wil. Europees commissaris Lamy (Handel) houdt vooralsnog vast aan de harde lijn op landbouw. Lamy kan daar moeilijk van afwijken omdat Frankrijk niet bereid is tot concessies. Strijdpunt zijn de Europese exportsubsidies, die volgens de andere WTO-leden afgebouwd moeten worden. Dit heeft grote gevolgen voor de boeren in Europa die van de subsidies afhankelijk zijn. De Franse regering van premier Jospin kan zich wegens presidentsverkiezingen volgend voorjaar geen oppositie van de boeren veroorloven. WTO-directeur Moore zei maandagavond dat telefoontjes naar de regeringsleiders uitkomst moeten bieden.

Jospin heeft zijn handelsminister, Francois Huwart, nog geen ruimte gegeven. Die herhaalde dinsdagmiddag een veto te zullen uitspreken als het afschaffen van landbouwsubsidies wordt nagestreefd.

De positie van Lamy wordt bemoeilijkt doordat hij ook alleen staat in de besprekingen over milieu, een van de belangrijkste onderwerpen voor de EU-leden. De EU wil milieukwesties opnemen in komende handelsbesprekingen, maar ontwikkelingslanden en ook de VS willen daar niets van weten. Zij vrezen dat Europa milieuregels wil gebruiken voor extra protectie.

Ontwikkelingslanden zijn ook ontevreden over het voorstel van Moore over textiel.

zoek naar gerelateerde artikelen

wo 14 november 2001