STRAATSBURG - De Europese familie kan in 2004 met één grote 'Big Bang' met tien landen worden uitgebreid. Tsjechië, Estland, Hongarije, Polen, Letland, Litouwen, Slovenië, Slowakije, Cyprus en Malta hebben volgens de Europese Commissie het laatste jaar 'flinke vorderingen' gemaakt wat betreft de voorwaarden voor toetreding. Alleen Bulgarije en Roemenië moeten nog enkele jaren in de wachtkamer.
De Europese Commissie weigerde gisteren echter aan enig land enige toezegging te doen voordat de onderhandelingen per individuele lidstaat geheel afgerond zijn.
Staatssecretaris Benschop (Europese Zaken) sprak van 'een goed paasrapport'. "Dit is een duidelijke aansporing voor de eindspurt."
Volgens de Commissie kan een dergelijke grote uitbreiding ineens geheel gefinancierd worden uit de lopende begroting die gaat tot eind 2006. Zonder aanpassing van de landbouwsubsidies en de structuurfondsen voor arme regio's dreigen de kosten daarna uit de hand te lopen. De Commissie schetst dan ook nog stevige onderhandelingen over de vraag hoeveel de toetreders krijgen voor hun boeren en structurele ontwikkeling als ze eenmaal lid zijn.
Eurocommissaris Verheugen noemde gisteren in Straatsburg bij de presentatie van het jaarlijkse, ditmaal meer dan 1000 pagina's tellende, voortgangsrapport een dergelijk grote uitbreiding ineens "geen utopie, maar een realiseerbare uitdaging".
Tien landen zijn klaar of bijna klaar. De kern van het voor de kandidaat-lidstaten zo belangrijke document lekte maandag al uit, maar er blijken nog een paar lastige onderwerpen in de pijplijn te zitten, zoals de landbouwsubsidies waarover nog gepraat moet worden. Verder hebben de landen nog een achterstand op administratief en juridisch terrein. Ze krijgen van de EU volgend jaar Hfl.2,2 miljard om die achterstand weg te werken. Ook wat betreft het handhaven van de controles van de buitengrenzen moet er nog meer gebeuren alsmede aan de bestrijding van corruptie.
In juni 2004 vinden nieuwe verkiezingen plaats voor het europarlement en het is de bedoeling dat de nieuwelingen daar al aan deelnemen. Commissievoorzitter Prodi noemt de uitbreiding van Europa met de voormalige sovjet-satellieten "belangrijk voor vrede, veiligheid, vrijheid en welvaart".
De EU heeft duidelijk haast gekregen na de gebeurtenissen van de elfde september, naar de kosten wordt even minder gekeken. "We moeten niet wachten tot we weten hoeveel geld we in 2007 en volgende jaren te besteden hebben", aldus Verheugen.
De Commissie zegt niet hoe lang Bulgarije en Roemenië nog moeten wachten, maar vermoedelijk tenminste nog tot 2006. Turkije is ook kandidaat-lid, maar de EU onderhandelt nog niet met dit land dat eerst de situatie rond de mensenrechten moet verbeteren.
"Als Turkije zijn dreigement doorzet om het Turkse deel van Cyprus te annexeren als het Griekse deel EU-lid wordt, dan kan Turkije het lidmaatschap ook in de toekomst wel op zijn buik schrijven", aldus een dreigende Verheugen.
![[terug]](/krant/logos/terug.omlaag.gif){kind=small}