AMSTERDAM - Ontspoorde jongeren die zich schuldig maken aan crimineel gedrag, een opvallend gebrek aan zelfbeheersing of spijbelen, hebben deze gewoonten vaak van hun ouders gekopieerd.
Jongeren van wie de vader of moeder ooit gedetineerd is geweest, hebben zelfs een zes keer groter risico om zelf met justitie in aanraking te komen dan kinderen met een opvoeder die nooit is veroordeeld.
Dat blijkt uit een literatuurstudie van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum van het ministerie van Justitie. De onderzoekers adviseren om kinderen van veroordeelde ouders, die ook nog eens in een sociale achterstandspositie opgroeien, eerder onder toezicht van de Kinderbescherming te brengen. Dit zou hun ongewenste 'zo vader, zo zoon'-gedrag kunnen voorkomen.
Het instituut komt tot de conclusie dat de 'overdracht' van crimineel gedrag op kinderen vaak geslachtsbepaald is: uit Britse onderzoeken blijkt dat een criminele vader zijn gedrag eerder op een zoon dan op zijn dochter overbrengt. En veroordeelde moeders hebben vaker ontspoorde dochters dan zonen.
Verder is het misdadige gedrag van veel jongeren genetisch bepaald. Uit Scandinavische onderzoeken bleek de van de natuurlijke ouders geërfde inslag bepalender voor het gedrag van criminele adoptiekinderen dan de rustige gezinssituatie bij hun pleegouders.
Jeugdigen met 'scheve schaats'-ouders lopen de grootste kans de misdaaddans te ontspringen als ze over een flinke portie gezond verstand beschikken.